ნიკა რურუა: "არ მომწონს ბიძინა ივანიშვილის "ნარცისისტული" და უპასუხისმგებლო განცხადებები..." (ექსკლუზივი) - კვირის პალიტრა

"ძალიან მეამაყება, არასოდეს პასიური რომ არ ვიყავი ჩემი სამშობლოს ბედის მიმართ. ყოველთვის მქონდა პოზიცია, ხშირ შემთხვევაში მართალი, ზოგჯერ შეიძლება არცთუ ისე მართალი, მაგრამ ჩემი რწმენის ერთგული ვიყავი"... - ამბობს ნიკა რურუა. იგი ვრცელ ინტერვიუზე დაგვთანხმდა და საზოგადოებაში დაგროვილ უამრავ შეკითხვასთან ერთად იმ ხალხსაც უპასუხა, ვინც 90-იან წლებს და მხედრიონს მისი მისამართით უარყოფით კონტექსტში მოიხსენიებს.

- ვერ ვიტყოდი, რომ დღეს განსაკუთრებულად რთული მდგომარეობაა საქართველოში. დღეს საქართველო დემოკრატიული განვითარების საწყის ეტაპზეა. ეს არ არის კონსოლიდირებული დემოკრატია და ამას ახსნა არც სჭირდება... დემოკრატიის საწყისების ყველაზე ნათელი მაგალითი ის არის, რომ სულ ცოტა ხნის წინ პირველად მოხდა არჩევნების საშუალებით ხელისუფლების გადაბარება. ყველა ის სირთულეები, რასაც განვიცდით, აბსოლუტურად ბუნებრივია. შეცდომები, რასაც ახლა აშკარად ვუშვებთ,როგორც ქვეყანა და მანამდეც დავუშვით, გამოცდილების შეგროვების გარდაუვალი პროცესია. შეცდომების გარეშე სახელმძღვანელოებიდან ვერ ისწავლი დემოკრატიას. არ შეიძლება ის გადმონერგო და ამ გადმონერგილმა ხემ (დემოკრატიას ვგულისხმობ), თავისით გაიხაროს. ჩვენ ჩვენი წილი შეცდომები უნდა დავუშვათ, მაგრამ მთავარია, ამ შეცდომების შემდეგ თუ გვექნება დაკვირვების და კეთილგონიერების უნარი შეცდომები გამოცდილებად ვაქციოთ. ეს არის ჩემი ნერვიულობის ძირითადი მიზეზი... ამიტომ ისევ ვიმეორებ, რომ დღეს განსაკუთრებულად ტრაგიკულს ვერაფერს ვხედავ, გარდა იმისა, რაც უკვე ისტორიას ბევრჯერ უნახავს. მაგალითად, ძალიან არ მომწონს ახალი ხელისუფლების ტონი და ქმედება, ის, რომ ძალაუფლებას ბოროტად იყენებს და ცდილობს, ოპოზიციის (გუშინდელი ხელისუფლების), როგორც პოლიტიკური ოპონენტის გაქრობას. მე დარწმუნებული ვარ, რომ ასე არ მოხდება, მაგრამ თუ მოხდება, ახალი ხელისუფლება აუცილებლად ჩიხში შევა. მას არ ეყოლება სერიოზული მაკონტროლებელი ძალა და სავალალო მდგომარეობაში ჩაიგდებს პირველ რიგში საკუთარ თავს და შემდეგ ქვეყანას დაღუპავს... ასევე არ მომწონს ახალი ხელისუფლების ხელმძღვანელის - ბიძინა ივანიშვილის "ნარცისისტული" და უპასუხისმგებლო განცხადებები.…

- რა განცხადებებს გულისხმობთ?

- განცხადებებს იმის შესახებ, რომ იგი ცოტა ხანში დატოვებს ხელისუფლებას, წავა და ასე შემდეგ... თუ მართლა ასეა, ძალიან კარგია, ამას მივესალმები, ე.ი. ეს ადამიანი არ არის შეშლილი ძალაუფლებაზე, მაგრამ ასეთი განცხადებები ეკონომიკას, ინვესტიციების შემოდინებას ძალიან აზიანებს. ინვესტორები ისედაც ძალიან დამფრთხალი არიან. ეს ძალიან მაშფოთებს, რადგან ჩვენ ჯერ საკმაოდ ღარიბი ქვეყანა ვართ, შეიძლება ითქვას, რომ ძალიან ღარიბიც. ჩვენს ბევრ თანამოქალაქეს ძალიან უჭირს. ახალგაზრდებს, ხვალინდელი დღის ბატონ-პატრონებს, არ ეძლევათ შანსი, კარგი განათლება მიიღონ, რაც დიდი ტრაგედიაა. თუ კი რაიმეს დღეს განსაკუთრებულად მუქ ფერებში ვუყურებ, ეს სასკოლო განათლებაა. იგი ბევრად უხარისხოა, ვიდრე ის მინიმალური სტანდარტი, რაც ნორმალური მომავლისათვის საკმარისი და მისაღები იქნებოდა.

- განათლების მინისტრი დღეს პრეზიდენტობის კანდიდატი გახლავთ და...

- ვერ დავაბრალებდი ყველაფერს მხოლოდ გიორგი მარგველაშვილს. ეს წინა ხელისუფლების პასუხისმგებლობაც არის... დღევანდელი სამინისტროს მიერ უფასოდ სახელმძღვანელოების დარიგებას არ ვეთანხმები. ძალიან უპასუხისმგებლო, პოპულისტური ნაბიჯია. სერიოზულად დაზარალდა წიგნის ინდუსტრია, წიგნის გამოცემის საქმე და შესაბამისად ეკონომიკა. ავტორებს წიგნები გამოსტაცეს ხელიდან, ვითომცდა კანონიერად, მაგრამ სრულიად არაკონსტიტუციური კანონის საფუძველზე, რომელზეც ხელი ჰქონდა მოწერილი წინა მინისტრს. გამართლება არ აქვს არც წინა და არც დღევანდელ მინისტრს ამ ცუდ გადაწყვეტილებაში.

- თქვენ ზემოთ ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკიდან წასვლის შესახებ ახსენეთ... თავად პრემიერი ამბობს, რომ ამ საკითხზე ნუ გავაკეთებთ ზედმეტ აქცენტებს, რადგან საზოგადოების ვნებათაღელვას იწვევს... მისი თქმით, საუკეთესო მთავრობა შექმნა და ტოვებს... ეთანხმებით?

- ვერ ვიტყვი, რომ აღფრთოვანებული ვარ მათი "პერფორმანსით" და ვფიქრობდე, თითქოს ძალიან კარგად მართავენ ქვეყანას. სახეზეა ძალიან ბევრი არაკომპეტენტური საქციელი, რომელიც აუცილებლად გამოვლინდება ძალიან ცუდ რეზულტატებში. მაგალითად, სრულიად არ მესმის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პასიურობა... ამის ერთ-ერთი, სულ ახალი მაგალითია თუ როგორ ჩაატარეს სეპარატისტებმა, აფხაზეთის ოკუპაციურმა მთავრობამ "აფხაზეთის დღე" ევროპარლამენტში. ეს გამორიცხული იყო წინა ხელისუფლების საგარეო საქმეთა სამინისტროს მუშაობის პირობებში. ჩვენ ამას გავიგებდით და დავბლოკავდით. სეპარატისტებმა ისარგებლეს ეგრეთწოდებული ჩერქეზული დღით, მათი ეგიდით შეაღწიეს, ააფრიალეს თავიანთი დროშები და დაფიქსირდნენ, როგორც ლეგიტიმური თვითგამორკვევის სურვილით შეპყრობილი სახელმწიფო. ასეთი შეცდომები საქართველოს ძვირად დაუჯდება და ეს არის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პასუხისმგებლობა. ასევე აბსოლუტურად გაუგებარია ჩემთვის რეინტეგრაციის სამინისტროს ქმედებები და განცხადებები... დადებითად მეჩვენება და ნორმალურად მიმაჩნია რაღაც მიმართულებებით შინაგან საქმეთა სამინისტროს მუშაობა.

- რატომ?

- შინაგან საქმეთა სამინისტრომ, მიუხედავად ბევრი ყვირილისა, რომ კანონი ქურდული სამყაროს წევრობის შესახებ თითქოს გასაუქმებელია, ეს კანონი დაიცვა და ეფექტურად იყენებს. სამინისტრო ორგანიზებულ დანაშაულს მეტ-ნაკლებად ებრძვის. თუმცა, ამავე დროს ძალიან არ მომწონს შეფერხებული პროცესი ჯიჰადის კლიპების შესახებ. ეს კლიპები არაფერია თუ არა ფსიქოლოგიური ომის იარაღი, რომელიც გამოყენებულ იქნა საქართველოს წინააღმდეგ. კლიპი არის საჯარო ისტერიის გამომწვევი და დივერსიის ერთ-ერთი ძალიან ღია გამოვლინება. ამიტომაც გამოძიება უფრო სწრაფად უნდა მოხდეს... რაც შეეხება ფარულ ჩანაწერებს, ჩემი აზრით, აქაც ძალიან ბუნდოვნად არის საქმე. არ შეიძლება გადაჭრით ვთქვათ, რომ აი, 13 ათასი ფარული ჩანაწერის ფირი არსებობს და აქედან გამომდინარე, ეს არის სისტემური დანაშაული. ჯერ უნდა შევთანხმდეთ, რას ნიშნავს - სისტემური დანაშაული... სისტემური ჩავარდნა აშკარად იყო თუ ბევრი ჩანაწერი უკანონოდ არის გაკეთებული, მაგრამ როგორც ასეთი - სისტემური დანაშაული კოდექსში არ არსებობს. ეს არის პოლიტიკური განცხადება მიმართული იმისკენ, რომ მოხდეს დღევანდელი ოპოზიციის (გუშინდელი ხელისუფლების) დემონიზაცია და შემდგომ მოსპობა.

- ბევრისგან ისმის, რომ წინა ხელისუფლების მაღალჩინოსნებმა იცოდნენ, რაც ხდებოდა, მეტიც, თავად იყვნენ დამკვეთი ამ ყველაფრის... ხელისუფლებაში ყოფნის დროს არ გსმენიათ ამ საზარელ ფაქტებზე?

- ჩემს ყურამდე ძირითადად ჭორის სახით თუ მოდიოდა, რომ ციხეში ცემის შემთხევები იყო. თუმცა, სისტემური წამების ასეთი ფაქტები სახალხო დამცველის ანგარიშში არსად არ არის. სახალხო დამცველის ანგარიშში არის საუბარი ძალის გადამეტებაზე, ცუდ სამედიცინო მომსახურებაზე და ასე შემდეგ... ეს ყველაფერი იმდენად იყო პოლიტიზირებული, რთული იყო ტყუილ-მართალის გარჩევა. ნამდვილად არ ვიცოდი თუ შეიძლებოდა პოლიციაში ვინმე გაეუპატიურებინათ... ეს იყო ძალიან უღირსი პოლიტიკური ბრძოლა და ჭორების გავრცელების ინსტიტუტი. დარწმუნებული ვარ, ხელისუფლება დღესაც სარგებლობს ამით და უსმენს ვისაც უნდა. შეიძლება ამას ხმამაღლა არ იყენებს და ტელევიზიით არ უშვებს, მაგრამ ნამდვილად ვიცი, რომ მოსმენები დღეს გაზრდილია. დღეს კანონის მიხედვით ზედმეტად დიდი უფლებამოსილება აქვს შსს-ს და თავდაცვის სამინისტროს, ეს რომ გააკეთოს დაუსჯელად.. ეჭვი მეპარება, რომ დღევანდელი ხელისუფლება მონდომებული იყოს დაცვის ამ მექანიზმის შესაქმნელად. თუ შექმნიან, ბევრისგან და მათ შორის ჩემგანაც მიიღებენ დამსახურებულ პატივისცემას.

- პრემიერ-მინისტრი, ახალი ხელისუფლების წარმომადგენლები ხშირად ახსენებენ, რომ წინა ხელისუფლება დასავლეთს ატყუებდა და შავს თეთრად აჩვენებდა. არაერთხელ იქნა ნახსენები შეკვეთილი სტატიებიც...

- კრიტიკა ნორმალურია მათი მისამართით რომ ისმის და ამის არ უნდა ეშინოდეთ. განცხადებები კი - თითქოს წინა ხელისუფლება ფულს იხდიდა სტატიებში, სრული ბოდვაა და სერიოზული პასუხის გაცემა მიჭირს... სახალხო პარტია, როგორც პარტნიორი პარტია, დღევანდელ ოპოზიციას - ნაციონალურ მოძრაობას ბუნებრივია თანაუგრძნობს, მაგრამ აბსოლუტურად არასერიოზულად მეჩვენება ის ბრალდებები, რომელიც ისმის ევროპული ან თუნდაც ამერიკის კონგრესის განცხადების დეკლარაციისას ახალი ხელისუფლების მხრიდან... ეს არის უსუსური, ბავშვის პოზიციიდან ნაპასუხები, უკან დაბრუნებული "ბწკენა", რომელიც პატივს არ მიაგებს თავად ამის გამკეთებელს. კონსტრუქციული კრიტიკა დღეს ისე გვჭირდება როგორც არასდროს. სწორედ კონსტრუქციული კრიტიკის არარსებობამ დაგვაშვებინა ის შეცდომები, რაც რეალურად დავუშვით... ვიღაც აუცილებლად ჩათვლის, რომ ყველაფერი მისია, უკანონოდ გალახავს, მოუსმენს და გააუპატიურებს კიდეც თუ მიიჩნევს, რომ გაუვა და შერჩება. ამიტომაა აუცილებელი ქმედითი ინსტრუმენტები ამის შესაზღუდად.

- რუსეთთან ურთიერთობა ისევ დიდ პრობლემად რჩება, ახალი ხელისუფლების ნაბიჯები როგორ მოგწონთ ამ კუთხით?

- მე არ ვეთანხმები, თითქოს ახალი ხელისუფლება რუსეთიდან მართულია, მაგრამ მათ რუსეთთან არაპრინციპული პოზიცია აირჩიეს და ეს ძალიან სახიფათოა. დაყვავება ისეთ აგრესორთან და საერთაშორისო ხულიგანთან, როგორიც პუტინის რუსეთია, დამღუპველია. ის ამას იგებს მხოლოდ მორჩილების და მონობის სიგნალად და ამის ნათელი მაგალითია მავთულხლართებით ადმინისტრაციული საზღვრების გადმოწევა. პრესის წარმომადგენლებთან შეხვედრისას პრემიერ-მინისტრმა გაიმეორა, რომ იგი არ თვლის თითქოს ეს კრემლიდანაა გაკეთებული. ეს იმდენად აბსურდია, რომ საერთოდ ამაზე საუბარი ზედმეტი მგონია. ბავშვიც კი გაიცინებს ასეთ განცხადებაზე. მესმის, რომ იგი ცდილობს, დიპლომატიურად შეცვალოს პოზიცია, მაგრამ ეს არ არის დიპლომატია. ეს არაკეთილგონიერი ნაბიჯებია, რომელიც ჩვენ ამ წუთას ძალიან გვაზარალებს.

- ახლა აქ რომ ახალი ხელისუფლების წარმომადგენელი იყოს, აუცილებლად შემოგედავებოდათ და გეტყოდათ, რომ წინა ხელისუფლების არაკეთილგონიერებამ გამოიწვია 2008 წლის აგვისტოს მოვლენები...

- ეს პოლიტიკური განცხადებებია უპირატესობის მოსაპოვებლად და წინაასარჩევნო რიტორიკა. რაც შეეხება რუსეთ-საქართველოს ომის დაწყების დაბრალებას წინა ხელისუფლებაზე, აბსოლუტურად უპასუხისმგებლო, დამღუპველი შეცდომაა. თუ ამჩნევთ, პრემიერ-მინისტრი ბოლო დროს ამ სიტყვებს აღარ იმეორებს, მაგრამ თუ გაიმეორებს, ეს ძალიან ბევრ მხარდამჭერს დაგვაკარგვინებს მსოფლიოში. ეს პირველ რიგში ძალიან დიდი ტყუილიცაა. როგორ შეიძლება შენს ტერიტორიაზე ომი დაიწყო?!... ჩვენ იქ შემოსულ რუსებს ვუპასუხეთ სამხედრო ძალით და ამაზე შეიძლება ვიკამათოთ, რამდენად სწორად გადადგმული ნაბიჯი იყო. ჩემი აზრით, სწორი იყო, რადგან მშვიდობისმყოფელის მანდატს ამოფარებული რუსეთი კიდევ ათწლეულები შეინარჩუნებდა "კარგ სახეს". ჩვენ სხვა გზა არ გვქონდა, მსოფლიოსთვის არ გვეჩვენებინა, რომ მშვიდობისმყოფელი რუსეთი რეალურად ოკუპანტია. ოკუპაცია დღეს აღიარებულია მთელი მსოფლიოს მიერ და ამას აუცილებლად მოჰყვება დეოკუპაცია. ეს არის დროის, ჩვენი ერთობის, სოლიდარობის და კომპეტენციის საქმე.

- ცოტა ხნის წინ საქართველოში იმყოფებოდა ნატოს გენერალური მდივანი - ანდერს ფოგ რასმუსენი. მისი თქმით, ალიანსი შეშფოთებით ადევნებს თვალს მაღალი თანამდებობის პირების დაკავებას და ეჭვი არ ეპარება, რომ სასამართლო პროცესები პოლიტიკურად მოტივირებული არ იქნება... წინა ხელისუფლების წარმომადგენლებისგან ისიც კი ითქვა, თითქოს რასმუსენის სიმპათიები მიხეილ სააკაშვილისკენ უფრო იხრება..

- რასმუსენი არ არის კერძო პირი, ნატოს წარმოადგენს და ნატოს სიმპათიები არ შეიძლება იხრებოდეს ერთი კერძო პარტიის მიმართ, ნატოს სიმპათიები იხრება საქართველოსკენ... თუ რამ კრიტიკა გამოთქვა რასმუსენმა დღევანდელი ხელისუფლების მიმართ, მხოლოდ იმ შეცდომების გამო, რომელიც სახეზეა. ეს არის პირველ რიგში ოპოზიციის დევნა და დაპატიმრებები... ასეთი რამ არ ხდებოდა აქამდე. თქვენ ვერ დამისახელებთ ვერც ერთ ოპოზიციონერ პოლიტიკოსს, ვინც ციხეში ჩასვა წინა ხელისუფლებამ და ძალიან სწორადაც მოიქცა. ცოტა ხნით იჯდა ირაკლი ბათიაშვილი, ისიც კოდორის აჯანყების გამო. ახლა კი წინასწარ პატიმრობაშია ხალხი მისჯამდე. მაგალითად - ბაჩო ახალაია, ვანო მერაბიშვილი... საქმეებია აღძრული ზურაბ ჭიაბერაშვილის წინააღმდეგ და ათასობით ადამიანზე, რომელთა გვარები მე არ ვიცი. ეს ცუდი სიგნალებია და სწორედ ამან გამოიწვია კრიტიკა რასმუსენის მხრიდან. ასევე დაცვის მექანიზმებმა. 17 მაისის მოვლენებს ვგულისხმობ, რაც სრული ველურობა იყო.

- ნაციონალურ მოძრაობაზე ამბობენ, რომ დღეს კლინიკური სიკვდილის მდგომარეობაშია... როგორ აფასებთ კოკი იონათამიშვილის ნაბიჯს?

- ამას სურვილის მაგვარი აზროვნება ჰქვია. ბუნებრივია, ამდენი წინააღმდეგობა პოპულარიზაციას ხელს არ უწყობს, იმ პარტიის იმიჯს ურტყამს, რომელიც ადრე ხელისუფლებაში იყო. თუმცა, ციხის შემზარავ კადრებშიც კონკრეტული ადამიანები მონაწილეობდნენ, რომელთა ვინაობაც გამოძიებამ უნდა დაადგინოს. ახლად აღმოჩენილ ფარულ ჩანაწერებშიც ასახულ ადამიანების წამებაზეც დასადგენია, ვისი შეკვეთით ხდებოდა. ზოგადად ყველაზე ამ ბრალეულობის გავრცელება სწორი არ არის და ჩემი აზრით, ყველა ნორმალური ადამიანი ამდენს ხვდება... რაც შეეხება კოკი იონათამიშვილს, ის თავის არჩევანში, ბუნებრივია თავისუფალი იყო. ოღონდ წასასვლელად ოდნავ არასწორი მომენტი შეარჩია - თუ წასვლა უნდოდა, ადრეც შეეძლო, თუმცა მისი პირადი წერილის გამოქვეყნებაც არ მომეწონა, ზრდასრულ ადამიანს უნდა სცოდნოდა (კოკის ვგულისხმობ) რომ ასეთი წერილის დაწერა პოლიტიკაში კონდენციალურობას ვერ შეინარჩუნებდა, განსაკუთრებით არსებული ფონის გათვალისწინებით.

- თქვენ კულტურის მინისტრი ბრძანდებოდით და თანამდებობიდან წასვლის შემდეგ ამ სამინისტროსთან ბევრი შეკითხვები არსებობდა... თქვენ ხართ მინისტრი, რომელმაც თანამდებობიდან გაათავისუფლა მსოფლიოში აღიარებული რეჟისორი - რობერტ სტურუა. არ გაშინებდათ ის სირთულეები, რაც ასეთი დონის რეჟისორის თანამდებობიდან გათავისუფლებას მოჰყვებოდა?

- დღესაც მიმაჩნია, რომ რობერტ სტურუას თანამდებობიდან გათავისუფლება აბსოლუტურად სწორი გადაწყვეტილება იყო. ეს არ იყო არანაირად მისთვის ტკივილის მიყენების მცდელობა. ეს სიგნალი იყო სახელმწიფოს მხრიდან, რომ ქსენოფობია (ამ შემთხვევაში არმენოფობიური განცხადებები, მანამდე იყო რაღაც კიდევ ნათქვამი ზანგებზე, თურქებზე) არ შეიძლებოდა ასეთი ცნობილი ადამიანისგან. არ შეიძლებოდა სახელმწიფოსგან მწვანე შუქი, მით უმეტეს ჩემგან, რადგან პირდაპირ ურთიერთობაში ვიყავი რობიკო სტურუასთან და თვალებს ვერ დავხუჭავდი. უნდა გამოგვეხატა, რომ მსგავსი განცხადებები ტოლერირებული ვერ იქნებოდა, რადგან ჩვენ ვართ მულტიეთნიკური ქვეყანა და რომც არ ვიყოთ, ძალიან ცუდი ტონია ადამიანების ეროვნების გამოყენება სალანძღავ, საგინებელ სიტყვად. ბატონმა სტურუამ ეს ძალიან კარგად იცის და დღეს ასეთ ინტერვიუებს აღარ იძლევა. ძალიან საშიშია, ჩვენს ქვეყანაში ასეთმა ცნობილმა სახეებმა ქსენოფობიური გამონათქვამები ნორმალურ მოვლენად აქციონ. მსგავსი ფაქტები ძალიან გააუცხოვებს ჩვენს ბევრ თანამოქალაქეს და ამით პირველ რიგში ისარგებლებს მტერი, რომელიც ახლა 30 კილომეტრშია იმ ადგილიდან, სადაც ჩვენ ვსაუბრობთ. მტერი მხოლოდ ტანკებით კი არ არის ახლოს, არამედ თავის დაზვერვით, აგენტურით, ფულით და მზად არის ეს ფული ჩვენს ქვეყანაში გახლეჩაზე, დესტრუქციაზე, საბოტაჟზე დახარჯოს.

- რობერტ სტურუაზე, როგორც რეჟისორზე რა წარმოდგენის ხართ?

- უდიდესი რეჟისორი იყო და დღეს უკვე არ ვიცი... ბოლო დროს აღარ მინახავს მის მიერ შექმნილი რამე საინტერესო. "ნადირობის სეზონი" არ მომეწონა და ასევე ბოლო სპექტაკლებიც აღარ მომწონს. ძალიან მომწონს "რიჩარდ მესამე" და "კავკასიური ცარცის წრე". განსაკუთრებულად შთამბეჭდავი სპექტაკლებია, მხიარული და ბრძნული.

- მართლა უწოდეთ ლუარსაბ თათქარიძე თუ ჭორია?

- ასეთი რამ არ მახსენდება... რუსთაველის თეატრში ყოფნისას ვთქვი, ლუარსაბ თათქარიძის კარ-მიდამოს ჰგავს აქაურობა-მეთქი და ალბათ ეს გამონათქვამი დაამახინჯეს. რუსთაველის თეატრის შენობა ძალიან მოუვლელი მომეჩვენა, არ მომეწონა ინფრასტრუქტურა, მაშინ როდესაც თეატრს საკმაოდ მაღალი ბიუჯეტი ჰქონდა.

- ბაგრატის ტაძარზე წლებია კამათი არ წყდება...

- ბაგრატის ტაძარი სხვა შემთხევაში დაინგრეოდა. რაც შეეხება სახურავის ფერზე დავას, ახლაც ვნახეთ დავით კაკაბაძის გამოფენაზე, გელათს რომ ზუსტად იმ ფერის სახურავი აქვს და ამ ნახატმა ბევრს გასცა პასუხი. ასევე არქეოლოგიურად ვიპოვეთ ბაგრატის კრამიტის ნამსხვრევი, რომლის მიხედვითაც ფერი დადგინდა. კრამიტის ერთი ნამსხვრევი საპატრიარქოშია და ერთიც ძეგლთა დაცვის სააგენტოს აქვს. ბაგრატის ტაძრის რეკონსტრუქცია სურდა ეკლესიას, მრევლს და სახელმწიფოს. ანდრეა ბრუნო ერთ-ერთი საუკეთესო რესტავრატორია მსოფლიოში და არჩევანი მასზე ამიტომ შეჩერდა. გავა ცოტა ხანი და ბაგრატის ტაძარი უსაყვარლესი იქნება ქართველთა უმეტესობისთვის. ძველი ძალიან კარგად არის შენარჩუნებული და ახალს ეტყობა რომ ახალია.

- თქვენი კულტურის მინისტრობის პერიოდში იმართებოდა ძვირად ღირებული კონცერტები, მიუზიკლები, ჯაზ-ფესტივალები, რაც ახლა ხშირად არის წამოძახების მიზეზი...

- სრული სისულელეა.. ანდრეა ბოჩელის ჩამოყვანას თუ შევეხებით, უდიდესი ვარსკვლავია მსოფლიოში და ასეთი დონის ვარსკვლავების ჩამოყვანა იაფი არ ჯდება. სტინგის მოწვევას მილიონები სჭირდება, თითო ტურნეში 5-6 მილიონს იღებს, მაგრამ ჩვენ მეათედ ფასად ჩამოვიყვანეთ. რაც შეეხება ჯაზ-ფესტივალებს, ეს არის ერთ-ერთი ინსტრუმენტი ჩვენი დანარჩენ სამყაროსთან საუბრისათვის. ძალიან კარგია ეკონომიკისთვის, ტურიზმისთვის, აჭარისთვის, ქვეყნის ზოგადი იმიჯისთვის და ჩვენ დღეს საკმაოდ კარგი "დიპლომატები" გვყავს ჯაზურ სამყაროში. ბექა გოჩიაშვილის, ბაჩანა მძინარიშვილის და სალიოს (სალომე კორკოტაშვილი) მსგავსი ვარსკვლავები ჩვენზე უდიდეს ქვეყნებს არ ჰყოლიათ... ამიტომ არ შეიძლება ჯაზ-ფესტივალების და ასეთი ღონიძიებების "მოკვლა". მას სჭირდება სახელმწიფოსგან ისეთი პირობების შექმნა, რომელსაც მხარს დაუჭერს კერძო სექტორი.

- ახლანდელი კულტურის სამინისტროს მიმართაც ბევრი კრიტიკა ისმის, მიუხედავად იმისა, რომ არ არიან შოუებით და ძვირად ღირებული კონცერტებით გატაცებული...

- ეს ნამდვილად არ მიხარია, რადგან ბატონ გურამ ოდიშარიას პირადად ვიცნობ. მხოლოდ ერთი შენიშვნა მაქვს - გადაიხედოს ჯაზ-ფესტივალის დაფინანსების შეწყვეტის გადაწყვეტილება. ჯაზ-ფესტივალის დაფინანსება არის მხოლოდ ჯაზური მუსიკის დაფინანსება. ეს არის ძალიან კარგი ინვესტიცია საქართველოს კარგი იმიჯის განმტკიცებაში და ტურიზმის მხრივ... რაც შეეხება ბოლო დროს ნიკოლოზ რაჭველის ირგვლივ განვითარებულ მოვლენებს, გაუგებრობა მეგონა. ნიკოლოზ რაჭველი უნიჭიერესი შემოქმედია და ადამიანურად მხარს ვუჭერ. ჩემი აზრით, სამინისტროს საქმე არ არის არტისტის გატაცებები. არტისტს ან შოუ გაიტაცებს ან სხვა ბევრად უფრო კონსერვატიული მიმართულება. შემოქმედებითი თავისუფლება ისეთი რამ არის, რომ არავის ჩარევა მასში არ შეიძლება.

- ცნობილი სახეები, განსაკუთრებით უფროსი თაობა, უკიდურესად აკრიტიკებს წინა ხელისუფლებას და მხარს უჭერს ახალ ხელისუფლებას. რატომ მოხდა ასე?

- ალბათ ჩვენგან შეცდომებიც იქნა დაშვებული მათთან ურთიერთობის სტილიდან გამომდინარე. ჩემი აზრით, შეიძლებოდა ამ ხალხთან უფრო თბილად მოპყრობა. მე პირადად არა მგონია, ეს შემშლოდა. ძალიან ღირსეულად ვექცეოდი როგორც ახალგაზრდებს, ასევე ხანში შესულ ადამიანებს. თუმცა უფროსი თაობის ნაწილმა ჩათვალა, რომ ისინი აღარავის ჭირდებოდა, რაც წინა ხელისუფლების ბრალი არ არის. ამ თაობის წარმომადგენლებმა უმეტეს წარმატებას საბჭოთა პერიოდში მიაღწიეს. მაშინ მთლიანად უზრუნველყოფილი იყო მათი კეთილდღეობა სახელმწიფოს მხრიდან და შემდეგ თავისუფალ ბაზარზე გადასვლამ თუ მტკივნეულმა რეფორმებმა ბევრი მათგანი უკიდურეს გაჭირვებაში ჩააგდო... გაჭირვებამ და მაშინდელი ოპოზიციის მიერ პოლიტიკაში ამ ხალხის უსინდისოდ გამოყენებამ, ისინი ძალიან ღია კრიტიკოსებად აქცია. ისინი იქცენ კრიტიკოსებად იმ დარგში, რომელზეც ნაკლები წარმოდგენა ჰქონდათ... არ მახსენდება, როდესმე მეთქვას სიტყვა - ჩარეცხილები, ან ვინმეს ეთქვას. Eეს სიტყვა რაღაც ჯგუფმა მოირგო და შემდეგ "ტანჯულის" სახელით დაიწყო ბრძოლა ხელისუფლებისთვის. მათი უმეტესობა დღეს წარმოდგენილია პოლიტიკაში. როგორც ჩანს, მათი დიდი ნაწილი არა შემოქმედებით, არამედ პოლიტიკით იყო დაინტერესებული.

- თქვენ მიმართ საზოგადოების მხრიდან ყოველთვის არაერთგვაროვანი დამოკიდებულებაა. უმეტესობა ძალიან განათლებულ პიროვნებად მიგიჩნევთ, მაგრამ არსებობენ ისეთებიც, ვინც 90-იან წლებს და მხედრიონს ახსენებენ. თუ შეიძლება ამ ხალხს უპასუხოთ?

- ეს ჩვეულებრივი ისტორიული მოვლენაა, რომელიც ჩვენმა ქვეყანამ მტკივნეულად გაიარა. ერთი სახელმწიფო მოიშალა და მეორემ ვერ მოასწრო დაბადება, ის ჩვენივე ხელით დავანგრიეთ (როგორც ვიცით, სამოქალაქო ომი გადავიტანეთ). აქედან გამომდინარე, დღეს ყველა ცდილობს, რაღაც ქულები დაიწეროს და ამ ფონზე კარგი გამოჩნდეს. მე ძალიან მეამაყება, არასოდეს პასიური რომ არ ვიყავი ჩემი სამშობლოს ბედის მიმართ. ყოველთვის მქონდა პოზიცია, ხშირ შემთხვევაში მართალი, ზოგჯერ შეიძლება არცთუ ისე მართალი, მაგრამ ჩემი რწმენის ერთგული ვიყავი... ამ სისულელეებზე კი პასუხის გაცემა უბრალოდ არ მინდება. მხედრიონი ეს იყო სახალხო ლაშქრის მაგვარი ორგანიზაცია და პატრიოტული დაჯგუფება, რომელიც შემდეგ უდისციპლინობისა და უფორმობის გამო რაღაც საფრთხობელად გადაიქცა. ყველა ყაჩაღს შეეძლო ეთქვა, რომ მხედრიონელი იყო. ბევრი კარგი ბიჭი, მათ შორის 800 პატრიოტი, რომელიც აფხაზეთში დაიღუპა, გასვარეს ამ ყაჩაღობის და არეულობის სტერეოტიპით. მე ამ სტერეოტიპს არასოდეს მივიწებებ, იმიტომ, რომ ჩემთან კავშირი არ აქვს და არც იმ ბიჭებს მივაწებებ, ვინც თავის სიცოცხლე სასწორზე დადო. აუცილებელი არ არის, ყველა დაღუპულიყო, რომ პატრიოტად შეგვერაცხა. ზოგი არ დაიღუპა, მაგრამ გასაკეთებელი ბოლომდე გააკეთა. ამიტომ ყველაფერს უნდა სამართლიანი შეფასება. ბევრი უსამართლობა ითქვა ჩვენი ვეტერანების მიმართ და ჩემთვის სულ ერთია, ისინი იყვნენ მხედრიონელები, გვარდიელები, შევარდენელები თუ თეთრი გიორგელები. ვინც მოხალისედ იბრძოლა თავის ქვეყნისთვის და თავი გადადო, ძალიან დიდ პატივისცემას იმსახურებს ყველა კეთილგონიერ ქვეყანაში. ადრე თუ გვიან ჩვენთანაც დააფასებენ მათ... კარგად მახსოვს, აფხაზეთის დაკარგვის შემდეგ ედუარდ შევარდნაძემ როგორ გამოიყენა ეგრეთწოდებული წესრიგის დამყარება იმისთვის, რომ საკუთარი ძალაუფლება გაემყარებინა. წესრიგი, რა თქმა უნდა, დასამყარებელი იყო, მაგრამ არა ისე კომკავშირულად და კამპანიურად, როგორც გააკეთეს. ჩირქი მოსცხეს ყველას ერთიანად - დამნაშავეს თუ უდანაშაულოს. ეს იყო ნამდვილი კომუნისტური სიბინძურე და ყველამ კარგად იცის, ვინც ჩახედულია ამ საკითხში... ჩვენ ჩვენი ისტორია უნდა გვახსოვდეს და გამოცდილებად ვაქციოთ. მეტი მნიშვნელობა აქვს იმას, თუ რა იქნება წინ, ვიდრე ერთმანეთს მოვუგონოთ სახელები, "შევამკოთ" ეპითეტებით და ჩავრჩეთ გაუგებრობაში. მთავარია, რა არის დღეს და უმთავრესია, რა იქნება ხვალ.

მანანა გაბრიჭიძე (სპეციალურად საიტისთვის)