"აუცილებელია, ქვეყანაში ჩატარდეს რეფერენდუმი ერთსქესიანთა ქორწინებაზე"
"მათთან დაშვებულია ყველაფერი და შედეგად ვიღებთ კავშირს პატარა ბავშვებთან, ცხოველებთან"
"ევროპა არაა მხოლოდ ერთსქესიანთა ქორწინების მხარდამჭერთა კავშირი და არც ევროკავშირია მხოლოდ სოციალისტების ერთობა"
"მათი მიზანია, რომ ქორწინება იყოს ერთსქესიანთა შორის და მერე ბავშვების აყვანაც დააკანონონ"
ცოტა ხნის წინ ხორვატიაში ჩატარდა რეფერენდუმი, რომელში მონაწილეთა 66 –მა პროცენტმა (740000 ადამიანი) მხარი დაუჭირა ინიციატივას, რომ ერთსქესიანთა ქორწინება საკანონმდებლო დონეზე აიკრძალოს. რეფერენდუმის შედეგად ამ კანონის განხილვა სავალდებულო გახდა ხორვატიის პარლამენტისათვის. რამდენად შესაძლებელია საქართველოში ასეთივე რეფერენდუმის ჩატარება და რამდენადაა ამის საჭიროება, ამაზე კომენტარი კონსტიტუციონალისტ ვახტანგ ხმალაძეს, პოლიტიკოს გიორგი ახვლედიანსა და მამა თეოდორე გიგნაძეს ვთხოვეთ:
მამა თეოდორე (გიგნაძე):
- ხორვატიის მაგალითი უნდა გავიზიაროთ და ასეთი რეფერენდუმი ჩვენთანაც აუცილებლად უნდა ჩატარდეს, რათა ერთხელ და სამუდამოდ გადაწყდეს ეს საკითხი, დაფიქსირდეს ქართველი ხალხის უმრავლესობის დამოკიდებულება ამ სამარცხვინო მოვლენისადმი. მაგრამ მათ, ვინც ე.წ. სქესობრივ უმცირესობებს ლობირებენ, კარგად იციან ადამიანების დამოკიდებულება ამ საკითხისადმი და ჩვენთან ასეთი რეფერენდუმის ჩატარებას კატეგორიულად ეწინააღმდეგებიან.
- მამაო, ჩვენი ქვეყნის კონსტიტუციის მიხედვით, მუხლში, რომელიც ქორწინებას ეხება, არაა განსაზღვრული სქესი. ხორვატიაში სწორედ იმის დაფიქსირებას ითხოვდნენ, რომ კანონის ძალით განსაზღვრულიყო ქორწინება, როგორც მხოლოდ მამაკაცსა და ქალს შორის კავშირი...
- ეს ძალიანაც სწორია. ჭეშმარიტად, მეუღლეობა არის მხოლოდ მამაკაცსა და ქალს შორის კურთხეული კავშირი. როდესაც კონსტიტუცია იქმნებოდა, ალბათ ვერც წარმოიდგენდნენ, რომ აქამდე დავეცემოდით და ოდესმე გაჩნდებოდა იდეა ერთსქესიანთა ქორწინების შესახებ.
- პროტესტანტული ეკლესიის ზოგი წარმომადგენელი აღიარებს ერთსქესიანთა ქორწნებას, მეტიც მათ აკურთხეს კიდეც რამდენმე ასეთი წყვილიც
- ეს ნეო-პროტესტანტიზმია. მათ ქრისტიანული სული საერთოდ დაკარგული აქვთ და რაც მთავარია, მათ დაკარგული აქვთ ქორწინების საიდუმლოების არსი. იქ ქორწინება არ განიხილება, როგორც ღვთიური საიდუმლოება და აქედან გამომდინარე, ისინი მოწყვეტილები არიან რეალურ ერთობას ღმერთთან, სწორედ ამიტომ არ მიკვირს, რომ მათ ასეთი უცნაური იდეები აქვთ. მათთან დაშვებულია ყველაფერი და შედეგად ვიღებთ კავშირს პატარა ბავშვებთან, ცხოველებთან... როდესაც კაცს კაცი მოჰყავს ცოლად და ქალს ქალი, ეს უკიდურესი გარყვნილებაა. ასეთი ადამიანი ცხოველზე დაბალ დონეზეა დაშვებული, რადგან ცხოველების უმეტესობაში ჰომოსექსუალიზმი არ არსებობს.
- თუ განისაზღვრა კონსტიტუციურად, რომ ქორწინება ეს არის კავშირი მამაკაცსა და ქალს შორის, ეს შეცვლის რამეს?
- შეცვლის, რადგან სამუდამოდ დასრულდება კამათი ამ თემაზე. მათი მიზანია, რომ ქორწინება იყოს ერთსქესიანთა შორის და მერე ბავშვების აყვანაც დააკანონონ. საჭიროა ეს კანონით აიკრძალოს.
ვახტანგ ხმალაძე:
- საქართველოს კონსტიტუციაში სქესი არაა განსაზღვრული, მაგრამ სამოქალაქო კოდექსში წერია, რომ ქორწინება უნდა მოხდეს ქალსა და მამაკაცს შორის და ჯერ-ჯერობით იმის საჭიროებას ვერ ვხედავ, რომ ეს განისაზღვროს კონსტიტუციურად.
- ანუ კონსტიტუციის მიხედვით, თეორიულად დასაშვებია ერთსქესიანთა ქორწინება?
-მე ვერ ვიტყვი, რომ ეს ასეა. არის ნორმები, რომელსაც ჩვეულება და ტრადიცია განსაზღვრავს. ასეა ოჯახიც. რა არის ქორწინება? ქალისა და მამაკაცის მიერ ნებაყოფლობით საფუძველზე ოჯახის შექმნა. სხვადასხვა ქვეყანაში, დაუშვეს ერთსქესიანთა ქორწინება, შესაბამისად, დაუშვეს, რომ ამ ქორწინებას ერქვას ოჯახი, ჯერ-ჯერობით ჩვენთან ეს პრობლემა არ დგას და შესაბამისად არც რეფერენდუმის საჭიროება არაა. გასათვალისწინებელია ისიც, რომ საქართველოში კანონი რეფერენდუმით ვერ მიიღება, ისევე როგორ კონსტიტუციაში ვერ შევა ცვლილება რეფერენდუმით.
- ამ ლოგიკით, როდესაც ჩატარდა რეფერენდუმი პარლამენტის წევრთა შემცირებზე, ეს არ უნდა ყოფილიყო კანონში ასახული ანუ ამ რეფერენდუმს ფორმალური სახე ჰქონდა?
- ცოტა საჭოჭმანო საკითხია. რეფერენდუმით კანონის ნორმის მიღება არ შეიძლება, მაგრამ რეფერენდუმი შეიძლება გაიმართოს საზოგადოებისთვის მნიშვნელოვან საკითხებზე. სწორედ ასეთი იყო თქვენს მიერ ხსენებული რეფერენდუმი.
-უფლებადამცველები ხორვატიაში ჩატარებულ რეფერენდუმს, მიიჩნევენ ლგბტ ადამიანთა უფლებების დარღვევად. რატომ დუმს ევროპა, როდესაც ევროკაშირის წევრი ქვეყანა ასეთ რეფერენდუმს ატარებს?
- როდესაც ირღვევა ვიღაცის გამოხატვის უფლება, ამაზე ევროპას ყველგან და ყოველთვის აქვს რეაქცია. გამოხატვის უფლება გულისხმობს, პრაქტიკულად, ყველა აზრის გამოთქმას, ხოლო თუ ამ აზრს მოჰყვება საზოგადოების სხვა ნაწილიდან რეაქცია, რომელიც ძალადობაში იზრდება (რაც მოხდა ცოტა ხნის წინ საქართველოში) ამას, ბუნებრივია, მოჰყვება მკვეთრი შეფასება როგორც ევროკავშირს წევრ, ისე არაწევრ ქვეყნებისგან. როგორც ჩანს, ხორვატიაში ჩატარებული რეფერენდუმი არ მიიჩნიეს გამოხატვის უფლების შეზღუდვად.
გიორგი ახვლედიანი:
-ხორვატიაში ჩატარებულ რეფერენდუმში ზუსტად ის ფორმულირებაა, რასაც ჩვენ, "ქრისტიან-დემოკრატები" ვითხოვთ, რომ კონსტიტუციაში ჩაიწეროს - ესაა ქორწინების განსაზღვრა. დღეს ჩვენს კონსტიტუციაში წერია, რომ ქორწინება არის ნებაყოფლობითი კავშირი ადამიანებს შორის, ხოლო ვისა და ვის შორის არის ნებაყოფლობითი კავშირი, ეს არაა განსაზღვრული და სწორედ ამის განსაზღვრას მოვითხოვთ. იმის ჩაწერა, რომ ქორწინება არის ქალსა და მამაკაცს შორის კავშირი, საბოლოოდ დაასრულებს ყველანაირ სამომავლო პერსპექტივას, რომ ვინმეს გაუჩნდეს ცდუნება, დააკანონოს ერთსქესიანთა ქორიწინება. ხორვატიაში ამ ყველაფერს სწორად მიუდგა საზოგადოება, ეკლესია(რომელიც გახდა ინიციატორი ამ პროცესისა)და სხვ. ჩვენ უნდა გავითვალისწინოთ, ხორვატია არის შუაგული ევროპა და ყველამ კარგად დავინახეთ, რომ ევროპა არაა მხოლოდ ერთსქესიანთა ქორწინების მხარდამჭერთა კავშირი და არც ევროკავშირია მხოლოდ სოციალისტების ერთობა .
- ბატონო გიორგი, სამოქალაქო კოდექსი განსაზღვრავს, თუ ვის შორის ხდება ქორწინება...
- დიახ, კოდექსში დაფიქსირებულია, რომ ქორწინება არის ქალის და მამაკაცის თანაცხოვრება, კოდექსში არსებულ ამ ნორმას, რომ არ დაემუქროს რაიმე საფრთხე, ამიტომაა საჭირო საკონსტიტუციო ცვლილება. დარწმუნებული ვარ, როდესაც დაიწყება მუშაობა საკონსტიტუციო ცვლილებებზე, ბევრი არასამთავრობო ორგანიზაცია და რიგი პოლიტიკური პარტიები (უპირველესად რესპუბლიკელები) დააყენებენ საკითხს, სამოქალაქო კოდექსის ეს ნორმა კონსტიტუციას ეწინააღმდეგება და ამოვიღოთ, აბა, კონსტიტუციას ხომ არ შევცვლითო. არადა, რომ არ იყოს სამოქალაქო კოდექსში ჩანაწერი - ქალი და მამაკაცი, კონსტიტუციურად ვერავინ ვერ შეუშლიდა ხელს ვთქვათ, ნოდარის და გურამის ქორწინებას.
- როცა ჩვენთან მსგავს საკითხზე იწყება მსჯელობა, ევროპა ყოველთვის შფოთდება და გვაძლევს შენიშვნებს, ხოლო ევროკავშირის წევრ ხორვატების მიმართ ჯერ-ჯერობით სერიოზული საყვედური არ გამოუთქვამთ. რატომ?
- ამ მიმართულებით შეშფოთებას აფიქსირებენ ის პოლიტიკური პარტიები, ისინი ვისაც აქვთ ულტრალიბერალური შეხედულებები და იდეოლოგია. ადამიანების უფლების "შეზღუდვით" ზედმეტი ვიშვიში მოდის სწორედ ამ ლიბერალური ფრთისგან. არავინ უარყოფს, რომ ეს ძალები ევროპაში მძლავრობენ და ბევრ ევროპულ ქვეყანას მართავენ კიდეც. მაგ. საფრანგეთში გაიმარჯვა სოციალისტურმა პარტიამ და ხელისუფლებაში მოსვლიდან 2 კვირაში ერთსქესიანთა ქორწინება დააკანონა, მაგრამ ეს არაა სრულიად ევროპის და არც სრულიად საფრანგეთის პოზიცია. თქვენ ნახეთ, რომ ამ ყველაფერს მერე მილიონიანი მარში მოჰყვა, მაგრამ აღმოჩნდა, რომ ეს მარში უკვე დაგვიანებული აღმოჩნდა. სწორედ ამიტომ უნდა ვიჩქაროთ ჩვენც, რომ პოსტ-ფაქტუმ არ მოგვიწიოს ბრძოლა.
- თუ ხორვატიაში ინიციატივა წამოვიდა ეკლესიიდან, ჩვენთან რატომ არაა ეკლესია მოთავე?
- ეკლესიამ ერთმნიშვნელოვნად დააფიქსირა საკუთარი პოზიცია. ამას აკეთებს ძალიან ფრთხილად, რადგან ჩვენს ქვეყანაში რაც ხდება, ყველა კარგად ვხედავთ, თუ ეკლესია აფიქსირებს თავის პოზიციას მიმდინარე პროცესებზე, გამოხტებიან ჭკუათმყოფელები, რომლებიც ქილიკობენ, რომ ეკლესიას საპარლამენტო მანდატიც მივანიჭოთო. ამიტომ ეკლესია ფაქიზად, მაგრამ მკაფიოდ აფიქსირებს თავის პოზიციას.
ლადო გოგოლაძე (სპეციალურად საიტისთვის)