"ვანო მერაბიშვილის არაფორმალური მმართველობა და შავი ფულის არსებობა პარტიაში ჩვენთვის წითელი ხაზია და თუ მსგავსი რამ ცალსახად და დადასტურებულად გამოიკვეთება..."
ქართული ოპოზიციური სპექტრი საზოგადოების ნდობის აღდგენაზე ალაპარაკდა. პარტია „ლელოს“ წარმომადგენელი ირაკლი კუპრაძე ამბობს, რომ ბოლო წლების განმავლობაში ჩატარებული ყველა კვლევა ნათლად აჩვენებს, რომ მნიშვნელოვნად იზრდება იმ ადამიანების რიცხვი, რომლებიც სულ უფრო ნაკლებად ენდობიან პოლიტიკოსებს და ნაკლებ იდეოლოგიურ და შინაარსობრივ კავშირს ხედავენ პოლიტიკურ პარტიებთან. ბოლო პერიოდში ჩატარებული ყველა კვლევა ადასტურებს ამ ამბავში ყველაზე სავალალოს, რომ განსაკუთრებული სკეპტიკურობით გამოირჩევიან ახალგაზრდები ანუ 18-34 წლის მოსახლეობა. რა საფრთხის წინაშე შეიძლება დააყენოს ქვეყანა, საზოგადოებაში, განსაკუთრებით კი - ახალგაზრდებში არსებულმა ნიჰილიზმმა, როგორ უნდა დაიბრუნონ პოლიტიკოსებმა ამომრჩევლის ნდობა, ამის შესახებ ირაკლი კუპრავა გვესაუბრება:
- ძალიან მნიშვნელოვანია, პოლიტიკოსებმა სწორად გავიაზროთ არსებული მოცემულობა, მიღებული შედეგებიდან დასკვნები გამოვიტანოთ და შემდგომი მოქმედების სტრატეგია შევიმუშაოთ. მოდი, ობიექტურად გავაანალიზოთ, რაში მდგომარეობს მთავარი პრობლემა. პირველ რიგში, ვიტყვი, რომ არსებული პოლიტიკური დღის წესრიგი მთლიანად "შეჭამა" „ქართულ ოცნებასა“ და „ნაციონალურ მოძრაობას“ შორის პოლარიზაციამ და არა - არსებით საკითხებზე ყურადღებამ. მაგალითად, ე.წ აგენტების კანონის შემოღება ჩვენი ქვეყნის პოლიტიკურ დღის წესრიგში საერთოდ არ იდგა, მაგრამ ამ საკითხმა თითქმის ორი თვე წაიღო. ასევე, ძალიან მძაფრია მიხეილ სააკაშვილის საკითხი და დიდ სივრცეს იკავებს პოლიტიკურ ველზე. ზოგადად, „ქართული ოცნება“ ცდილობს, დღის წესრიგში შემოიტანოს ისეთი საკითხები, რომლებიც მოსახლეობის პრობლემების მოგვარებისა და ქვეყნის განვითარების ნაცვლად, პრობლემების გადაფარვას ემსახურება. ამას აკეთებენ იმისათვის, რომ აღარ დარჩეს სივრცე ეკონომიკურ პრობლემებზე, სასამართლო სისტემის გაჯანსაღებაზე ან სხვა მნიშვნელოვან პოლიტიკურ საკითხებზე სასაუბროდ. ოპოზიციურ სპექტრში ყველა ამბობს, რომ სასამართლო სისტემაში პრობლემაა, მაგრამ აღარავის რჩება დრო იმაზე მსჯელობისათვის, თუ როგორ უნდა შეიცვალოს ეს სისტემა. ასევე, ბევრი კრიტიკა ისმის ძალოვანი უწყებების მიმართ, მაგრამ გამოსავალზე არ ვსაუბრობთ. არც იმის შესახებ ვმსჯელობთ, თუ როგორი უნდა იყოს საქართველოს ეკონომიკის განვითარების მოდელი, იმერეთის კლასტერი რას უნდა ეფუძნებოდეს, კახეთში რა უნდა კეთდებოდეს და ა.შ. ამ დრომდე ვერ შევთანხმდით, კონსერვატიული უნდა იყოს ჩვენი საზოგადოება თუ ლიბერალური... ამის ნაცვლად გვიწევს გაუგებარი მოცემულობების მტკიცება, რომ არ ვარ უცხოეთის აგენტი, რომ მამა მამაა და დედა დედა და ა.შ. ასეთი პოლიტიკური დღის წესრიგი სასაცილო მდგომარეობაში აყენებს არა მარტო ხელისუფლებას, არამედ - ოპოზიციასაც, რომელიც იძულებულია, ხელისუფლების სულელურ „მესიჯ-ბოქსებზე“ პასუხები ჰქონდეს. ასეთი პოლიტიკური წესრიგი ძალიან დიდ ზღვარს ავლებს პოლიტიკოსებსა და საზოგადოებას შორის. ამასთან, ხალხს არ ესმის სხვადასხვა პოლიტიკური პარტიის კამათი ამა თუ იმ საჭირბოროტო საკითხებზე და, შესაბამისად, განსხვავებასაც ვეღარ ხედავს ჩვენ შორის. დღეს რომ „ლელო“ და „ნაციონალური მოძრაობა“ დაჯდეს და სასამართლო სისტემასთან, ასევე, ბევრ სხვა მნიშვნელოვან საკითხზე იდებატოს, საზოგადოება ჩვენ შორის ძალიან დიდ განსხვავებას აღმოაჩენს. ხალხი იმასაც დაინახავს, რომ არსებობენ პოლიტიკური პარტიები, რომლებსაც საერთოდ არ აქვთ ქვეყნის განვითარების გეგმა.
- რატომ უნდა ჰქონდეს ოპოზიციას პასუხები სულელურ „მესიჯ-ბოქსებზე“ და რატომ არ უნდა ქმნიდეს საკუთარ დღის წესრიგს?
- იმიტომ, რომ მმართველ გუნდს უჭირავს ძალიან დიდი მედიასივრცე ანუ მისი 70%. ამ სივრცეში გავრცელებულ პროპაგანდას რაღაც ხომ უნდა დაუპირისპირო? ამას კი დრო და რესურსი სჭირდება. მოგვწონს თუ არა, ჩვენ მაინც გვიწევს ასეთი საკითხების მოგვარება, ნაცვლად იმისა, რომ თუნდაც სამუშაო ადგილების შექმნაზე ვიზრუნოთ.
- გამოსავალს სად ხედავთ, ამ მოცემულობის გათვალისწინებით, როგორ აპირებთ იმ ამომრჩევლის მიმხრობას, რომელსაც არც „ქართული ოცნება“ მოსწონს, არც „ნაციონალური მოძრაობა“ და არც მათ მიერ შექმნილი დღის წესრიგი?
- მართლაც, საკმაოდ დიდია ელექტორატი, რომელიც არც ერთ მონსტრ პარტიას უჭერს მხარს და არც მეორეს. „ლელო“ სწორედ ასეთი ამომრჩევლის მიმხრობას შეეცდება. როგორ? უნდა ვცადოთ, რომ მედიასივრცე შინაარსობრივ საკითხებზე საუბრისთვის გამოვათავისუფლოთ. ამასთან, ნაკლებ ეფექტიანი, მაგრამ მაინც მნიშვნელოვანია მოსახლეობასთან უშუალო შეხვედრები.
- „ლელოს“ ასეთი სტრატეგიის არსებობის შესახებ ჩვენ უკვე ვიცით. რატომ ვერ მოგიტანათ ამან ამ დრომდე წარმატება?
- იმიტომ რომ ძალიან ბევრი რამ არის დამოკიდებული მედიაზე. სოფელ-სოფელ სიარული და დღეში 100 ან 200 კაცთან შეხვედრა შედეგს ვერ იძლევა. აი, ამიტომ ვამბობ, რომ დამოუკიდებელი მედიაპლატფორმების არსებობა არის ძალიან მნიშვნელოვანი.
- ფიქრობთ, რომ ასეთი მედიაპლატფორმები არ არსებობენ?
- რა თქმა უნდა, არსებობენ, მაგრამ იძულებულნი არიან, დაჰყვნენ ხელისუფლების მიერ შექმნილ დღის წესრიგს, ვინაიდან ოპოზიცია, მაგალითად „ლელო“, ვერ ქმნის დღის წესრიგს. „ქართულ ოცნებას“ ყოველთვის აქვს ხელოვნური, თითიდან გამოწოვილი თემები, მაგალითად, ბოლო დღეებში „ელგებეტე“ თემთან დაკავშირებული საკითხები გამოაგდო. არადა, საზოგადოების უდიდესი ნაწილისთვის ეს საერთოდ არ არის არსებითი. ბოლო წლების განმავლობაში ჩატარებული ყველა კვლევა ადასტურებს, რომ საზოგადოებისთვის მნიშვნელოვანია ეკონომიკური საკითხები - ეკონომიკური და სოციალური საკითხები, უმუშევრობა, ინფლაცია და ა.შ. ბოლო კვლევაში პირველი ხუთი საკითხიდან ხუთივე ეკონომიკას ეხება. შესაბამისად, ახლა ჩვენ ეკონომიკაზე უნდა ვლაპარაკობდით და არა იმაზე, ვის უნდა და ვის არ უნდა ომის დაწყება საქართველოში. დღეს ვინმე საუბრობს იმის შესახებ, რომ აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებმა კანდიდატის სტატუსის მიღებიდან ორ წელიწადში, ორჯერ გაზარდეს სახელფასო ანაზღაურება, გაიზარდა ჯანდაცვისა და განათლების ხარისხი?! არავინ, არადა ძალიან საინტერესოა! ჩვენ ბევრი ექსპერტი და პოლიტიკოსი დაგვცინოდა იმის გამო, რომ აქცენტს ვაკეთებდით საარჩევნო პროგრამაზე - მარშალის გეგმაზე. ირონიულად გვეუბნებოდნენ, ვინ წაიკითხავს ამხელა პროგრამასო. არადა, ჩვენ ახალი სტანდარტების შემოტანა გვინდოდა, პოლიტიკურ ველზე, გვინდოდა, ამომრჩეველს სწორედ საარჩევნო პროგრამის მიხედვით გაეკეთებინა საკუთარი არჩევანი და არა - პირადი სიმპათია ან ანტისიმპათიის მიხედვით. სამწუხაროდ, ქართული საზოგადოება ამისთვის მზად არ აღმოჩნდა და „ქართული ოცნების“ მმართველობის პირობებში კიდევ დიდხანს არ იქნება მზად.
- არჩევნებამდე დიდი დრო აღარ არის დარჩენილი, როგორ, რა ფორმით აპირებთ პოლიტიკურ ველზე დარჩენას, თუ საარჩევნო ბარიერი 5% დარჩა?
- ნამდვილად ცოტა დროა დარჩენილი არჩევნებამდე. სხვათა შორის, მეც მათ შორის ვარ, ვინც ფიქრობს, რომ საარჩევნო ბარიერი არ უნდა იყოს ნულოვანი. რატომ? იმიტომ, რომ ბარიერი ხელს უწყობს იმ პარტიების განვითარებას, რომლებსაც სტაბილური ღირებულებები აქვთ. თუმცა, ისიც უნდა გვესმოდეს, რომ არარაციონალურად მაღალი ბარიერი ნიშნავს მცირე სოციალური და სამოქალაქო ინტერესთა ჯგუფების წარმომადგენლების დატოვებას საკანონმდებლო ორგანოს მიღმა. მე პოლიტიკური პარტიების ბედი კი არა, ის ადამიანები მაფიქრებს, რომლებსაც პარლამენტში ინტერესების დამცველი არ ეყოლებათ. მაღალი ბარიერი არის უსამართლობა, რაღაც შუალედური უნდა არსებობდეს. 2% საარჩევნო ბარიერი არის საუკეთესო გამოსავალი და იყო კიდეც გათვალისწინებული ევროკავშირის მედიაციით შემდგარ ხელშეკრულებაში. თუმცა, „ქართულმა ოცნებამ“, როგორც გადამგდებმა ძალამ, ეს ხელშეკრულება უკვე დაარღვია. მმართველი გუნდი ახლა ყველანაირად შეეცდება, ბოლომდე გაიტანოს 5% ბარიერი და ამომრჩევლის დიდი ნაწილის ხმები საკუთარ ყულაბაში მოახვედროს. რაც შეეხება „ლელოს“ პერსპექტივას, ჩვენი პარტიის პოლიტიკურმა საბჭომ მიიღო გადაწყვეტილება, რომ განვითარდეს დამოუკიდებლად, ყოველგვარი გაერთიანებების გარეშე. ეს არ ნიშნავს, დანარჩენი ოპოზიციური პარტიებისგან გამიჯვნას, მივიჩნევთ, რომ კოორდინაცია მნიშვნელოვანია. 5%-იანი ბარიერის გადალახვის პრობლემა არავითარ შემთხვევაში არ გვექნება.
- „ლელოს“ კოორდინაცია რამდენად შესაძლებელია გახარიას პარტიასთან და ხაბეიშვილის „ნაციონალურ მოძრაობასთან“?
- ჩვენ კოორდინაციაში ვგულისხმობთ კორუფციის წინააღმდეგ ბრძოლას, ევროინტეგრაციას, თავისუფალი არჩევნების დაცვას და ა.შ. ამ კუთხით ნებისმიერ პოლიტიკურ გუნდთან ვითანამშრომლებთ. შეგახსენებთ, რომ მარტის მოვლენების დროს „ლელოს“ ლიდერებმა მორატორიუმი გამოაცხადეს გახარიასთან. რა თქმა უნდა, ჩვენ გვაქვს კითხვები გახარიასთან და პასუხების მოსმენის გარეშე შეუძლებელი იქნება მჭიდრო პოლიტიკური თანამშრომლობა. გახარიამ უნდა ისაუბროს ანაკლიის ჩავარდნის რეალურ მიზეზებზე, იმ ცნობილი წერილის საკითხზე და ა.შ.
- რაც შეეხება „ნაციონალურ მოძრაობას“ ჩვენ გვახსოვს, „ლელოსა“ და „ნაციონალური მოძრაობის“ თანამშრომლობა თვითმმართველობის არჩევნებზე, თუმცა ისიც ცხადია, ამ პარტიის მიმართ თქვენი დამოკიდებულება მნიშვნელოვნად შეიცვალა მას შემდეგ, რაც ნიკა მელია თავმჯდომარის პოსტზე ლევან ხაბეიშვილმა შეცვალა. საბა ბუაძემ ისიც კი თქვა, რომ მერაბიშვილისა და სხვა საეჭვო პირების რენესანსი შეუძლებელს ხდის ამ პარტიასთან კორპორაციასო.
- ამ მხრივ, ჩვენი პოზიცია არ შეცვლილა. ვანო მერაბიშვილის არაფორმალური მმართველობა და შავი ფულის არსებობა პარტიაში ჩვენთვის წითელი ხაზია და თუ მსგავსი რამ ცალსახად და დადასტურებულად გამოიკვეთება, ჩვენი თანამშრომლობა ნულამდე იქნება დაყვანილი.
(სპეციალურად საიტისთვის)
ხათუნა ბახტურიძე