უკრაინის ლოკალური თუ მასშტაბური­ კონტრშეტევა, დასავლეთის მხარდაჭერის როლი, თავდასხმები რუსეთის ტერიტორიაზე და დაძაბულობა პუტინის გარემოცვაში, ამ საკითხებზე გენშტაბის ყოფილი­ უფროსი, გადამდგარი გენერალი ვახტანგ კაპანაძე გვესაუბრა: - ორ თვეზე მეტია, რუსეთს შეტევაზე­ გადასვლის პოტენციალი აღარ აქვს, თუმცა ისიც გამოჩნდა, რომ რუსეთი ხანგრძლივი ომისთვის, ოკუპირებული ტერიტორიების "დაცვისა" და შენარჩუნებისთვის ემზადება.­ ის ლოკალური­ შეტევებით თავდაცვის­ გაუმჯობესებას ცდილობს. კონტრშეტევის ფორმაზე უამრავი ვერსია არსებობს. უმეტესობის აზრით, მასშტაბური არ იქნება. ჩემი აზრით კი არა მგონია, უკრაინა მხოლოდ პატარ-პატარა შეტევებს დასჯერდეს. ვფიქრობ, ერთი ძლიერი დარტყმა იქნება. კონტრშეტევისთვის რამდენიმე პირობა არსებობს: მოწინააღმდეგე­ უნდა იყოს შეჩერე­ბული, და თავდაცვით პოზიციებს­ თუ არ ჩავთვლით, ფაქტობრივად, ასეა; მეორე - მოწინააღმდეგის რეზე­რვები ძირი­თად ძალებს­ მოწყვეტილი უნდა იყოს, მესამე - მას უნდა მიაყენონ დიდი ზარალი და კიდევ­ ერთი, მთავარი - კონტრშეტევაზე გადამსვლელის კარგი სამხედრო მზადყოფნა. ამ პირობების ნაწილი შესრულებულია, დანარჩენი, არასრულყოფილია და უკრაინული მხარე, ალბათ, მუშაობს ამაზე. თუ კონტრშეტევა მცირე შეტევებზე გადასვლას გულისხმობს, ეს ნიშნავს, რომ ომი კიდევ დიდხანს გაგრძელდება, რაც უკრაინას სულაც არ აწყობს. - ლოკალური იერიშები იყო მოსკოვსა და მის შემოგარენზეც, რაზეც ორაზროვანი შეფასებები ჰქონდა დასავლეთს. - დიახ, დასავლეთი უკვე ფრთხილობს.­ ოფიციალურმა ვაშინგტონმა განაცხადა,­ რომ არ დაუშვებს ამერიკული იარაღის­ რუ­სეთის ტერიტორიებზე გამოყენებას, თუმცა დაკარგული მიწების აღსადგენ ომში დავეხმარებითო. საბრძოლო თვითმფრინავების გადაცემაზე ხან თანახმა­ არიან, ხან არა. უკრაინელები 3-4 ესკად­რილიას ითხოვენ, თითოში 12-13 თვითმფრინავი შედის. ვფიქრობ, თუ უკრაინულ თვითმფრინავებსაც დაამატებენ, ორიც საკ­მარისი იქნება.­ უკრაინას ჰაერში ბატონობა სურს, დასავლეთი კი ისევ წითელ ხაზებზე საუბრობს,­ ამ მსჯელობაში კი დრო გადის, შემოდგომამდე სამი თვეა დარჩენილი. ამიტომ უკრაინას ძალიან გონივრული მოქმედება მართებს. თავშეკავებული პოზიცია ჰქონდა გერმანიასაც... საზოგადოდ, შეტევა ფსიქოლოგიური­ ოპერაციით იწყება. პოლიტიკურის გარდა, ბელგოროდზე, ბრიანსკზე, კურსკის­ ოლქებზე შეტევები სწორედ ფსიქოლოგიურია. ნატოს ტერმინის თანახმად, კონტრშეტევის წინ ხდება მაფორმირებელი­ მომზადება,­ რომლის მიზანია მოსკოვისთვის ბევრი პრობლემის შექმნა. როდესაც მოწინააღმდეგეს ბევრი პრობლემა­ აქვს, კონცენტრირება უჭირს. ამ რეიდებმა ცხადყო, რომ რუსეთის საზღვრები დაუცველია და ეფექ­ტური სამხედრო მოქმედებები­ შეიძლება.­ უკრაინელები ახლა იმ მეთოდს­ იყენებენ, რომელსაც რუსეთის ომის დაწყების პირველ ხანებში მიმართავდა - მუდმივად იყო იმის შიში, რომ სამხედრო მოქმედებებში ჩაერთვებოდა­ ბელარუსიც, ამიტომ ცდილობდნენ საზღვარზე მუდმივად მობილიზებული ყოფილიყო უკრაინული ძალები. ახლა უკრაინელები ქმნიან იმიტაციას, რომ რუსეთზე ბელგოროდის მიმართულებით შეუძლიათ დარტყმა. რაც შეეხება მოსკოვსა და რუსე­თის სხვა ქალაქებზე იერიშებს,­ ძალიან მნიშვნელოვანია, აქვს თუ არა რესურსი უკრაინას უპილოტო საშუალებებით დარტყმებისთვის. ვთქვათ, შტრიზჰ-ით, ყოფილი Ту-141-ით, რომლის მაქსიმალური­ ფრენის მანძილი 1000 მ-მდეა. უკრაინაში­ არის ახალი­ კომპანია UG-22, რომელიც აწარმ­ოებს დრონებს,­ რომელთა ტაქტიკური რადიუსი­ 800 კმ-მდეა, საჭიროების შემთხვევაში შეუძლიათ 1600 კმ-მდეც კი გაფრინდნენ... უკვე მიმდინარეობს საფრენ აპარატ PDOL-ზე მუშაობაც, რომელსაც ასევე 1000 კმ-მდე დაფარვის ზონა აქვს. ბოლოს და ბოლოს, უკრაინა არის ქვეყანა, რომელმაც­ თავის დროზე შექმნა მსოფლიოში ყველაზე­ დიდი თვითმფრინავი "მრია" და მას აქვს საწარმოო ბაზაც და პოტენციალიც, მით უფრო, რომ უპილოტო დრონი­ არ არის რთული ტაქტიკური­ იარაღი და მისი წარმოება შეუძლიათ. რთულია მათზე დაკიდებული სათვალთვალო, ცეცხლის მართვისა და დაზვერვის აპარატების წარმოება, რაშიც, როგორც ჩანს, ეხმარებიან. მთელ უკრაინაში ლამის ყველა ავტოფარეხში აწარმოებენ დრონებს. ასე რომ, რუსეთში მშვიდად ყოფნის საფუძველი არა აქვთ. მოსკოვზე დარტყმებმა ბევრი რამ აჩვენა. რუსები ირწმუნებიან, რომ რვა თავდასხმა მოხდა და სამი რადიოელექტრონულმა ბრძოლის საშუალებებმა გაანეიტრალა, ხუთი კი საშუალო მანძილის ჰაერსაწინააღმდეგო­ სისტემებით გაანადგურეს. არაოფიციალური ცნობებით, 30-მდე უპილოტო იყო გაშვებული, მაგრამ ვინაიდან ძალიან დაბალ დისტანციაზე დაფრინავდნენ, ზოგი ხეებსა და სადენებში გაიჭედა, ნაწილი­ კი აფეთქდა.... მთავარია, მსოფლიომ დაინახა, რომ რუსეთის საჰაერო სივრცე შეუღწევადი არაა. უკრაინის საზღვრიდან მოსკოვამდე საფრენი აპარატით ჰაერიდან 850-მდე კმ-ია. ამ მანძილს რომ თვითმფრინავი შეუფერხებლად გამოიფრენს და მოსკოვის მახლობლად, რუბლიოვკის მიმართულებით ჩამოვარდება, ეს რუსეთის საჰაერო თავდაცვის ქმედუუნარობის მაჩვენებელია. - და იძულებულია, როგორც თავად ამბობენ, "ცხელ წერტილებში" თავდაცვა გააძლიერონ. - დიახ, თან ეს "ცხელი­ წერტილები"­ ყოველდღე მატულობს­. პუტინმა განა­ცხადა კიდეც, რომ აუცილებელია "ჰაერსაწინააღმდეგო საშუალებების სიმჭიდროვის­ გაზრდა". ეს კი იმ სახის იარაღი არ არის, დაკონსერვებული საწყობებში ინახებოდეს, მაღალი მგრძნობელობის­ ელექტრონიკაა და ხანგრძლივი შენახვით მწყობრიდან გამოდის. ამიტომ სხვა გზა არ რჩებათ, შესაბამისი ძალები მოსკოვის მიმართულებით უნდა გადაისროლონ. ერთი ვარიანტია­ შორეული აღმოსავლეთიდან გადმოსროლა, რასაც დრო სჭირდება. ფინეთის მხრიდან ვერ მოხსნიან, რადგან ის ნატოს წევრი ქვეყანა გახდა და მისი საზღვრიდან ჰაერსაწინააღმდეგო საშუალების მოხსნა პოლი­ტიკურად და ფსიქოლოგიურადაც გაუმართლებელია, სამხედრო თვალსაზრისზე რომ არაფერი ვთქვათ. ერთი გზა დარჩათ - უკრაინის საზღვართან განლაგებული ჰაერსაწინააღმდეგო თავდაცვის ეშელონირებული სისტემიდან ნაწილის მოხსნა და მოსკოვის დაცვისთვის დამატება. თუმცა ამ ქალაქის გაძლიერებით სხვა მიმართულებებს­ დაასუსტებენ - მოსკოვის გარდა, რუსეთში ათობით დიდი ქალაქია­. თუ დედაქალაქი საიმედოდ იქნება დაცული, უკრაინა­ სხვაგან­ დაარტყამს­ და რუსებს წინ და უკან სირბილი მოუწევთ. ამიტომ თავადაც გააქტიურდნენ, რაც მტკივნეულია უკრაინისთვის, რომელიც წელიწადზე მეტია ომს უძლებს, ფინანსურადაც არასახარბიელო მდგომარეობაშია - მაღალტექნოლოგიურ "პატრიოტის" ერთ რაკეტას, რომელიც ამერიკულ საჰაერო სისტემაში მოწინავეა, შორ რადიუსზე ბალისტიკური რაკეტების, მოწინავე საჰაერო ხომალდებისა და ფრთოსანი რაკეტების განადგურება შეუძლია, მაგრამ 8 მილიონი­ დოლარი ღირს. ამიტომ უკრაინა უნდა ეცადოს, რუსეთს შეტევის პოტენციალი გამოაცალოს. ეს ადვილი არ არის. არ ვიცი, რა რაოდენობით შეიძინეს ირანიდან ის დრონები, მაგრამ ფაქტია, არ ელევათ... ამ ურთიერთდარტყმებით კიდევ ერთხელ ნათელი გახდა, რომ ეს ომი გამოფიტვაზეა, თუ ვის უფრო დიდხანს ეყოფა რესურსი. ასე რომ, უკრაინის კონტრდარტყმა ძლიერი იქნება და წლის ბოლოდან, ვფიქრობ, უკვე მსოფლიოს ცივილიზებული ნაწილი ჩაერევა, რათა მხარეები მოლაპარაკების მაგიდასთან დასხას. მანამდე უკრაინა შეეცდება რაც შეიძლება მეტი ტერიტორია გაათავისუფლოს, რადგან მერე შესაძლოა როგორც აქამდე არაერთი, ეს კონფლიქტიც გაყინონ.­ აქედან­ გამომდინარე, უკრაინელებისთვის აზოვის ზღვაზე­ გასვლა ძალიან მნიშვნელოვანია. - ბახმუტის დაბრუნების საკითხი ისევ მწვავედ დგას... - ვფიქრობ, უკრაინისთვის ბახმუტის დაბრუნებაზე­ ამხელა ძალისხმევის გაღება ამჟამად უმართებულოა. ვიცი, ზელენსკი და სახმელეთო ჯარების სარდალი,­ გენერალი ალექსანდრ სირსკი მისი გათავისუფლების მომხრეა, რასაც შეიარაღებული ძალების მთავარსარდალი ვალერი ზალუჟნი ეწინააღმდეგება, რაშიც ვეთანხმები. არა აქვს ბახმუტს ისეთი სტრატეგიული დანიშნულება, რომ ამხელა ძალისხმევა შეალიონ... დროა, უკრაინამ სხვა ნაბიჯებზე იფიქროს, მით უფრო, რომ წლის ბოლომდე არც ისე დიდი დრო აქვს. ღმერთმა ნუ ქნას, რომ კონტრშეტევა ჩავარდეს ან რუსეთმა მოიგერიოს. კონტრშეტევა აუცილებლად სრულყოფილად ორგანიზებული, ყველა დონეზე წარმატებული უნდა იყოს, რადგან მარცხის შემთხვევაში პოზიციები იქ გაიყინება,­ სადაც ბრძოლები მიმდინარეობს... რუსეთს, პრობლემების მიუხედავად, მაღალტექნოლოგიური იარაღი არა, მაგრამ სხვა რესურსი კიდევ აქვს და მისთვის­ ახლა პაუზა სულის მოთქმასავით იქნება, ყველა პოტენციალს გამოიყენებს. უკვე დაიწყეს საარტილერიო ჭურვების წარმოება, დრონების შეძენა და წარმოება. აქვთ ძველი რესურსიც, მაგალითად, 50-კალიბრიანი რაკეტები და სხვ... რაც შეეხება ცოცხალ ძალას, სამხედროები დემორალიზებული არიან, მაგრამ ფარული მობილიზაცია გრძელდება. თუ დასჭირდა, პირდაპირაც გამოაცხადებს და კიდევ 400 ათას კაცს შეაგროვებს, მიუხედავად იმისა,­ რომ ბევრი რუსი ქვეყნიდან გარბის... - დაპირისპირება აშკარაა პუტინის გარემოცვაშიც - "ვაგნერის" დამფუძნებლის, პრიგოჟინის ფაქტორმა, პრობლემების მთელი ჯაჭვი წარმოაჩინა და მაინც ათობით მსგავს კომერციულ ორგანიზაციას ქმნიან. - მართლაც უამრავი გასამხედროებული კერძო ორგანიზაცია შეიქმნა, მაგრამ პრიგოჟინის "ვაგნერის" მსგავსი გავლენით ყველა ვერ სარგებლობს, რადგან მის უკან ეფ-ეს-ბე დგას. მოწინავეა კადიროვის "ახმადიც". ანგარიშგასაწევი ძალაა შოიგუს "პატრიოტი", მას გავლენით არ ჩამოუვა­რდება "მეტეორი", რომელსაც "როსნეფტი"­ აფინანსებს; არის შედარებით ნაკლებად ცნობილი კომპანია "ენოტი", რომლის უკანაც ეფ-ეს-ბე დგას. მილიარდერ ბიზნესმენ იგორ ალტუშკინსაც აქვს გასამხედროებული ორგანიზაცია "ურალი". მათ გარდა, არის პუტინის ახლო გარემოცვის წევრის, ბიზნესმენ გენადი ტიმჩენკოს კომპანია "რედუტი", ბიზნესმენ სერგეი აქსიონოვის "კონვოი", რომელიც ყირიმში მოქმედებს და ევგენი პრიგოჟინის ყველაზე ძლიერ კონკურენტად აღიქმება. რუსეთში მოქმედებებს ჰონკონგში დარეგისტრირებული 11 გასამხედროებული კერძო ორგანიზაცია "შტორმი" და კიდევ არაერთი სხვა, რომლებიც აქტიურად არ ჩანან, მაგრამ დავალებებს ასრულებენ. ყველა მათგანი, ყოველ შემთხვევაში ძირითადი ბირთვი, სხვადასხვა დროს სხვადასხვა ქვეყანაში კრემლის დავალებებს ასრულებდა. ნაწილი უკრაინის ომში დაიხოცა და ახალი ძალით შეავსეს. თავდაპირველად სამხედრო კომპანიების დაარსების მიზეზი ბიზნესის დაცვა იყო, ახლა კი ხედავენ, რომ შესაძლოა ქვეყანაში მალე სიტუაცია აირიოს და ყველას უნდა თავისი არმია ჰყავდეს. არც ერთმანეთთან დაპირისპირებაა გამორიცხული, გააჩნია, როგორ განვითარდება პროცესები. პრიგოჟინის აგრესიული გამოსვლები ძალზე თვალში საცემია, მაგრამ არც ის არის გამორიცხული, რომ ამის უკან პუტინი იდგეს - "დაყავი და იბატონეს" პრინციპით მას უფრო უადვილდება მართვა. უკრაინის კონტრშეტევის შემდეგ ბევრი რამ შეიცვლება რუსეთის გენერალიტეტსა და პუტინის გარემოცვაში. თუმცა არც ის არის გამორიცხული, რუსეთის დამარცხების შემდეგ პუტინის ძალაუფლება გაძლიერდეს, რადგან მოსახლეობის უმეტესობა მხარს უჭერს მის პოლიტიკას, პროპაგანდა ძლიერია. ამიტომ მოსკოვისა და სხვა ქალაქების დაბომბვებმა შეიძლება მისი რეიტინგი აამაღლოს კიდეც, რადგან­ კიდევ მეტი დაიჯერებს, რომ რუსეთს უკრაინა კი არა, დასავლეთი, ნატო ებრძვის, "დედა სამშობლოს" უტევენ და უნდა გაერთიანდნენ. გამქცევი ვინც იყო, გაიქცა, ნაწილი უკვე ჩემოდნებზეა და დარჩება ის ნაწილი, ვისაც სჯერა რუსეთის დიდების. ამიტომაც ჯობდა დასავლეთის ქვეყნის ლიდერებს მოზომილი განცხადებები გაეკეთებინათ.­ გერმანიის თავდაცვის მინისტრმა განაცხადა, ომში მყოფ ქვეყანას ნატოში არ მივიღებთო. ეს არის პირდაპირი ინსტრუქცია რუსეთისთვის - თუ გინდა რომელიმე ქვეყანა ამ ალიანსში არ გაწევრდეს, ომი გამოუცხადეო. ამიტომ დასავლეთი ერთხელ და სამუდამოდ უნდა ჩამოყალიბდეს რუსეთის დამარცხების ფორმაზე. უკრაინამ შემოდგომამდე დარჩენილი დრო მაქსიმალურად უნდა გამოიყენოს. ფართომასშტაბიანი კონტრშეტევა 95%-ით დასავლეთზეა დამოკიდებული. ყველა შემთხვევაში უკრაინა არ დანებდება, იბრძოლებს, მაგრამ ევროპის ავღანეთად იქცევა. თუმცა, თუ დასავლეთი უყოყმანოდ დაეხმარება, უკრაინაში ახლა ისეთი მაღალი მოტივაციაა, თვალსაჩინო შედეგს შემოდგომამდეც მიაღწევენ.
