მსოფლიო შიშით ადევნებს თვალს კახოვკის ჰესის აფეთქების გამო განვითარებულ პროცესებს. უკრაინა რუსეთს ჰესის კაშხლის აფეთქებასა და ომის დანაშაულის განზრახ ჩადენაში ადანაშაულებს, ხოლო დასავლელი პარტნიორები ფაქტის გამოძიების აუცილებლობაზე საუბრობენ. კრემლმა მომხდარი ჯერ უარყო, შემდეგ კი აფეთქებაში უკრაინის ხელისუფლება დაადანაშაულა იმ მოტივით, რომ უკრაინამ ეს მოსალოდნელი კონტრშეტევიდან ყურადღების გადატანისთვის გააკეთა. მოსახლეობის აზრით, რუსებმა ეს უკრაინული კონტრშეტევის წინ დროის გასაყვანად გააკეთეს, რადგან ამ ზონაში უახლოესი ორი თვის განმავლობაში მძიმე სამხედრო ტექნიკის შეყვანა შეუძლებელი იქნება. რაც იმას ნიშნავს, რომ ამ მიმართულებით მასშტაბური შეტევა რამდენიმე თვით გადაიდო. "აზოვის" ბატალიონის წევრი ივან ტოლმაჩოვი ერთ-ერთია, ვინც მოხალისეებთან ერთად დატბორილ ზონაში დარჩენილი ადამიანებისა და ცხოველების გადარჩენას ცდილობს. - როდესაც წყლის დონე ერთსართულიანი სახლების სიმაღლეს ასცდა, ვიფიქრეთ, რომ შეჩერდებოდა და აღარ მოიმატებდა, თუმცა, როდესაც ხერსონის გარშემო მდებარე აგარაკებიდან მოგვაწვდინეს ხმა, რომ იქ დარჩენილ ადამიანებს სასწრაფოდ დახმარება სჭირდებოდათ, მოტორიანი ნავით წავედით და ელექტროგანათების ბოძებით ვხვდებოდით, წყლის დონე რამდენად იყო აწეული. რამდენჯერმე ნავის ცხვირი რაღაცას წამოედო და მძღოლმა გვითხრა, რომ სახლის სახურავზე, ბუხრის საკვამურებზე, ხეების კენწეროებზე გადავიარეთ. ვხვდებოდით, რომ ასეთ ადგილებში სიცოცხლის ნიშანწყლის პოვნა ძალიან გაგვიჭირდებოდა, მაგრამ უნდა გვეცადა, ქუჩებში შევდიოდით და რუპორებით ვეძახდით, თუ ვინმე იყო სადმე, როგორმე ხმა მოეწვდინათ. ჩვენი მაშველი ჯგუფები შევიდნენ ნიკოლაევკის, ოლგოვკის, ტიაგინკის, პოტიანოვკის, ივანოვკოს, ტოკარევკის, ლევოს დასახლებებში, კერძო აგარაკებში. ბევრ ადგილას ხალხი დარჩა იმ იმედით, რომ წყალი რაღაც დონეს მიაღწევდა და გაჩერდებოდა, შემდეგ კი არხებს გაუკეთებდნენ და საფრთხე მოიხსნებოდა, თუმცა ასე არ მოხდა.საბედნიეროდ, ყველა გამოიყვანეს. დაღუპული ადამიანის შესახებ ინფორმაცია არ შემოსულა. თუმცა ვიცი, რომ ვინც პირველივე საევაკუაციო ეტაპს გამოჰყვა, ახლობლებს ვერ უკავშირდებიან. ეს ეხება როგორც ჩვენი, უკრაინული მხარის კონტროლირებად ტერიტორიას, ასევე, ოკუპანტების ნაწილში დარჩენილებს. ამ დღეების განმავლობაში ვნახეთ უამრავი დამხრჩვალი შინაური ცხოველი, უმეტესად, ძაღლები და ძროხები, კატებმა, როგორც ამბობენ, საფრთხე იგრძნეს და თავს უშველეს. ძაღლებმა პატრონები არ მიატოვეს. ვოენკოს დასახლებაში მეორე სართულზე ვნახე ორი მოხუცი, დედა-შვილი, ქალმა ლოგინად ჩავარდნილი დედა არ მიატოვა და დარჩა მაშველების მოლოდინში. წყლის დონე მეორე სართულის შუა კედლამდე იყო მისული. ქალს ავეჯი ჰქონდა გადაყირავებული და იმაზე ეწვინა მოხუცი. თავადაც ასაკოვანია და გასაკვირია, ეს როგორ შეძლო. მათ ფეხებთან იწვა გერმანული ნაგაზი "რეი", რომელმაც პატრონები არ მიატოვა. ადამიანივით გვეხმარებოდა, აყირავებული კარადიდან სასმელი წყლის ბოთლები და სხვა ნივთები მოჰქონდაო, გვიამბეს. როდესაც მოვდიოდით, რეი გზაში ყმუოდა, ცოტა ხანში მივხვდით, რომ თავისიანებს ეძახდა, აგებინებდა, რომ იქ ვიყავით. მართლაც სამმა ძაღლმა გამოცურა შენობებიდან. იმდენად დაღლილი იყვნენ, ჩვენამდე მოსვლა გაუჭირდათ. ერთს საბელი ჰქონდა, ანუ პატრონმა დატოვა. ძაღლმა არ მიატოვა, მაგრამ პატრონმა თავს უშველა, მეგობარი გაწირა. ხალხს ხუთი საათი ჰქონდათ სამშვიდობოს გამოსასვლელად და მხოლოდ ერთი ჩანთა, აუცილებელი ნივთები უნდა წამოეღოთ, მაგრამ მაინც ძალიან ძნელია იმის გაცნობიერება, თუ რისი გაკეთება შეუძლია ადამიანს თვითგადარჩენისთვის. თუმცა ისეთ შემთხვევებსაც შევესწარით, სადაც ადგილობრივები მაშველი რგოლებით ან ნიჩბიანი ნავებით ცდილობდნენ შესვლას და ცხოველების გადარჩენას. - რუსული მხარე ირწმუნება, რომ ზოოპარკის ბინადრები გადარჩნენ და ისინი ყირიმშია გადაყვანილი. - ტყუილია, 300-მდე ცხოველი დაიხოცა. ევაკუირებულმა ადამიანებმა და მაშველებმა, როგორც სამხედროებმა, ასევე, პოლიციელებმა, ნახეს სტიქიის ზონაში გაფანტული ცხოველები, შვლები, ჩანთოსნები, რომელთაც ჩვენ ხუმრობით უკრაინულ კენგურუს ვეძახით. მათგან ნაწილის გადარჩენა მოვახერხეთ, მაგრამ ჩვენი ზოოლოგები ამბობენ, რომ უმეტესობა განადგურდა. ზოოპარკი, რომელიც ზამთარში ოკუპანტების რამდენიმეთვიან უმძიმეს შეტაკებებს გადაურჩა, განადგურებულია. განადგურების პირას არის ენდემური ჯიშის მცენარეებიც, რადგან ტყის რამდენიმე ათეული ჰექტარი დაიტბორა. ცხოველები, რომელთაც ცურვა არ შეუძლიათ, დრონებით გადაღებულ კადრებში გამოჩნდა, რომ დახოცილი იყვნენ. რუსეთთან ომი მხოლოდ ტყვიის სროლა არ არის, თუმცა, ვიღაცები მაინც გვერდს უვლიან სიმართლეს. კიდევ რა უნდა გააკეთონ სამხედრო დამნაშავე პუტინმა და მისმა გუნდმა, რომ ყველაფერს თავისი სახელი დაარქვან. დასავლეთის გარეშე ძალიან გაგვიჭირდებოდა, მაგრამ ისიც ფაქტია, რომ ზოგ შემთხვევაში მათი გაუბედავი პოლიტიკის დამსახურებაა ის, რაც ხდება. 2008 წელს საქართველოსთან ომის დროს ხმა რომ ამოეღოთ, კაცობრიობის მტერი პუტინი ამდენს ვერ გაბედავდა. 2014 წელს უკრაინას რომ დაარტყა, მაშინაც შეკრებებითა და ტრიბუნასთან გაკეთებული განცხადებებით შემოიფარგლნენ. ახლა დასავლეთი ცდილობს მომხდარს ვითომ ნეიტრალური შეფასება მისცეს - მოუვლელობის გამო წყალი დაგროვდა და კაშხალი გაანგრიაო, რაც აბსურდია. იმ ტერიტორიას ომის დაწყებიდან რამდენიმე დღეში რუსები აკონტროლებდნენ. მას შემდეგ, რაც ხერსონის ნაწილი დავიბრუნეთ, რუსები სულ იმუქრებოდნენ, თუ ქაურობის დატოვება მოგვიწევს, კაშხალს ავაფეთქებთ. ამიტომ ვისაც თავის გადარჩენა გინდათ, დროულად დატოვეთ აქაურობაო, ანუ რუსეთში გადასვლას სთავაზობდნენ. ყველა გზით ცდილობდნენ ხალხის მორალურად გატეხას. მაშინ არ ააფეთქეს, მაგრამ ახლა უკეთესი მიზეზი ჰქონდათ - უკრაინა კონტრ­შეტევაზე ლაპარაკობს და მის შესაჩერებლად ამაზე უკეთესს ვერაფერს მოიფიქრებდნენ. კახოვკის ჰესის ნაწილი დნეპრის მარცხენა სანაპიროზეა. მას რუსები აკონტროლებენ. არაერთხელ უთქვამთ, რომ მისი აფეთქება მხოლოდ შიგნიდან შეიძლებოდა. ოქტომბერში, როდესაც რუსეთის შეიარაღებულმა ძალებმა ხერსონში ტაქტიკური გადაადგილება დაიწყეს, სინამდვილეში კი უკან დაიხიეს, კახოვკის კაშხალზე საფორტიფიკაციო ნაწილი, დამხმარე ნაგებობები, გზის საფარი ააფეთქეს, რათა ჩვენებს გადასვლა ვერ შესძლებოდათ. მაშინ ასევე მორალური წნეხისთვის, როგორც მოსახლეობისთვის, ასევე ჩვენთვის განკუთვნილი გზავნილი გააკეთეს - ჰესი დანაღმულია, შიგნითაც რამდენიმე ტონა ასაფეთქებელი ნივთიერება შევიტანეთო. მაშინ ჩვენი შეტევა მიზეზთა გამო შეჩერდა - ანუ ვიღაცას იქ დიდი რაოდენობით ტროტილი C4A ან სხვა სახის ასაფეთქებელი უნდა მიეტანა, რაც უკრაინისგან გამორიცხულია. ახლა დასავლეთი ცდილობს წამოსწიოს ვერსია, რომ კაშხლის ისედაც დაზიანებულმა ნაწილმა ვერ გაუძლო მოჭარბებულ წყალს და ჩამოიშალა. თუ გარღვეული კაშხლის ფოტოს სპეციალისტები შეისწავლიან, სურათს ობიექტურად დაინახავენ, პენტაგონისა და სხვა ორგანიზაციების გამოცდილ სპეციალისტებს არ გაუჭირდებათ ჩამონგრეულსა და აფეთქებულს შორის განსხვავების დანახვა. დავუშვათ, ასეც იყოს და გავყვეთ თავის მოტყუების პოლიტიკას, კაშხლის მოუვლელობა რამ განაპირობა, ისიც იკითხონ. რუსეთი რომ თავს არ დაგვსხმოდა, ოქტომბერში კაშხლის სტრატეგიული ბაზა არ დაეზიანებინა, არაფერი მოხდებოდა. კახოვკის წყალსაცავით გრილდება ევროპის ყველაზე დიდი ატომური ელექტროსადგურის დანადგარები ზაპოროჟიეში და მასაც საფრთხე ექმნება. როდემდე უნდა კარნახობდეს ტერორისტი სახელმწიფო ევროპას თამაშის წესებს?.. 1941 წელს, როდესაც ნაცისტურმა ძალებმა აღმოსავლეთი უკრაინა დაიკავეს, საბჭოთა კავშირის შინაგან საქმეთა სახალხო კომისარიატმა სტალინის დავალებით ააფეთქა ზაპოროჟიეში დნეპრის კაშხალი, თან ისე, რომ მოსახლეობა არ გაუფრთხილებია. რით განსხვავდება ეს რეჟიმი საბჭოელთა სისასტიკისგან?.. 6 ივნისს დილით რუსი სამხედროები ვიდეოებს ტვირთავდნენ ინტერნეტში, კახოვკის წყალსაცავები დავბომბეთ, უკრაინელი სამხედროები გავანადგურეთო. შემდეგ, როდესაც დასავლეთის კრიტიკული განცხადებები მოისმინეს, უკრაინას დააბრალეს.
