"პროცესი შეუქცევადია და აღარ გაჩერდება..."
ოპოზიცია სულ რაღაც ერთი თვის წინ თამაშგარე მდგომარეობაში იყო და "ოცნებას" კონსტიტუციური უმრავლესობის აღების რეალური შანსი ჰქონდა. ოპოზიცია სულ რომ ყირაზე დამდგარიყო, სიტუაციას ვერ გაამწვავებდა", - ამბობს ანალიტიკოსი, საერთაშორისო ურთიერთობების სპეციალისტი თორნიკე შარაშენიძე და სვამს კითხვას, რაში დასჭირდა ხელისუფლებას ასეთი თავსატეხი?
- მას შემდეგ, რაც "ოცნებამ" კანონი "უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ" დააინიცირა, უფრო სწორად, ძველი ე.წ. აგენტების კანონი შემოაბრუნა, სულ ვფიქრობ და ლოგიკა ვერ დავინახე. ალბათ, ცოტა ხანში გამოჩნდება, რის გამო მიიყვანეს ქვეყანა აქამდე. მთავარია, სისხლი არ დაიღვაროს, ამის ძალიან მეშინია.
- ასეთი საპროტესტო აქციები "ქართული ოცნების" მმართველობის დროს არაერთხელ ყოფილა. რა არის თქვენი შიშის საფუძველი?
- ამჯერად ყველაფერი გაცილებით რთულად არის. ახლა ქუჩაში ახალგაზრდობა დგას და ყველაფერი იმაზე მეტყველებს, რომ ესენი უკან არ დაიხევენ.
- საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერმა მამუკა მდინარაძემ განაცხადა, რომ იზიარებს ახალგაზრდების სლოგანს "არა რუსულ კანონს, კი ევროპას", ოღონდ სთხოვს ჯერ გაერკვიონ, სად არის რუსული კანონი და ვინ გაშორებთ ან გაახლოებთ ევროპასო.
- სიმართლე ვთქვათ, ეს კანონი მართლა არ არის რუსული, მაგრამ ამერიკა და ევროპა ერთხმად მოგვიწოდებენ არ მივიღოთ, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ჩვენ დავშორდებით დასავლეთს. ჯერ ერთი, ახალგაზრდებს დასავლეთი უნდათ, მეორე - შარშან შეჰპირდნენ, რომ ამ კანონს აღარ შემოიტანდნენ. ეს თაობა გადაგდებას არ ეგუება! მესამე - მდინარაძე ახალგაზრდებისთვის ავტორიტეტი არ არის. საზოგადოდ, ახალგაზრდებს არ მოსწონთ პოლიტიკოსები. როგორც ჩანს, ხელისუფლებას პრინციპულად აქვს გადაწყვეტილი კანონის მიღება, ახალგაზრდებსაც პრინციპულად აქვთ გადაწყვეტილი, რომ არ გაჩერდნენ.
- ახალგაზრდებს ხელისუფლება ეუბნება, რომ ისინი დასავლელი პარტნიორებისგან თანასწორუფლებიანობას, პატივისცემას მოითხოვენ და სურთ საქართველო ევროკავშირში "ღირსებით შევიდეს" და არა ცალ ფეხზე დამდგარი...
- ამ რიტორიკის თავადაც არ სჯერათ! ელემენტარული განათლებაა საჭირო იმის მისახვედრად, რომ ქვეყნის სუვერენულობა ევროკავშირისთვის ანგარიშის არგაწევას არ ნიშნავს. რუსეთთან მარტო დარჩენილი საქართველოს სუვერენიტეტი ძალიან მყიფეა. ჩვენ რომ ძლიერი თავდაცვისა და მდიდარი ეკონომიკის მქონე ქვეყანა ვიყოთ, დასავლელი პარტნიორების წინაშე "ოცნების" ბაქიბუქი გასაგები იქნებოდა, მაგრამ დღემდე სული სწორედ ევროპული და ამერიკული ფულით რომ გიდგას, არანაირ ლოგიკაში არ ჯდება ამ ხალხს უცხოური გავლენის აგენტები ეძახო და მით უფრო, რევოლუციის მოწყობის ცდაში დაადანაშაულო. ხელისუფლების ქმედებაში ერთი ლოგიკა ნამდვილად არის - ორი წლის წინ საპროტესტო აქციებზე არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლებიც იდგნენ. არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლებსაც აქვთ უფლება საკუთარი პოზიცია ჰქონდეთ, მაგრამ მიტინგებზე დგომა და მთავრობის გადადგომის მოთხოვნა არასწორია. თუმცა მმართველ გუნდს ეს არ ამართლებს, მაშინ როდესაც ევროინტეგრაციის შანსი გაქვს, პარტნიორებთან ასეთი ტონით საუბარი არაგონივრულია. ხელისუფლების მოქმედებას ახსნა არ მოეძებნება, გარდა იმისა, რომ "ოცნებას" რუსეთის ეშინია.
- მთავრობის მაღალი თანამდებობის პირები მიწვეული იყვნენ შეერთებული შტატების მაღალი თანამდებობის პირებთან სტრატეგიული პარტნიორობისა და აშშ-ის დახმარების შესახებ ნებისმიერი საკითხების განსახილველად, რაზეც ქართულმა მხარემ უარი თქვა.
- "ოცნებამ" ამას განმარტებაც მოაყოლა, რომ დათქმებით ვიზიტი არ ჯდება იმ სტრატეგიული პარტნიორობის სულისკვეთებაში, რომელიც მეგობრობას უნდა ახასიათებდესო. ამერიკას ასე არ უნდა ელაპარაკო. შეიძლება რაღაც არ მოგეწონოს, მაგრამ როდესაც ძლიერი და მდიდარი მეგობრის დახმარება სასიცოცხლოდ გჭირდება, რაღაც უნდა დათმო.
- რამდენად რეალურია საფრთხე, რომ რუსეთმა ისარგებლოს ხელისუფლებისა და დასავლელი ლიდერების გართულებული ურთიერთობით, ასევე ჩვენს ქვეყანაში დაძაბულობით და ყაზახეთის სცენარი გაიმეოროს?
- გამოვრიცხავ, თუნდაც იმიტომ, რომ ყაზახეთი ო-დე-კა-ბეს წევრია და ამ ქვეყნის ხელისუფლებამ დახმარება ოფიციალურად მოითხოვა. ერთი რამ კი ფაქტია - 2008 წლის შემდეგ რუსეთმა ჯარები ჩააყენა თბილისიდან 40 კილომეტრში. 2008 წლამდე რუსული სამხედრო ბაზა თბილისს არ ემუქრებოდა, ახლა მოცემულობა სხვაგვარია.
- რის იმედად არის "ოცნება" ასე პრინციპული.
- ფიქრობს, ადრე თუ გვიან, ხალხი დაიღლება, პარლამენტსა და კანცელარიას მაინც ვერ აიღებენ შტურმით და სხვა რა გზა ექნებათო. ასეთი პრეცედენტები ნამდვილად არსებობს, მაგრამ არა მგონია, ახლა ეს მოხდეს. ხალხს ყელში ამოუვიდა ყველაფერი. ბევრი რამ დაგროვდა... პროცესი შეუქცევადია და აღარ გაჩერდება.
თუ "ოცნება" გონს არ მოეგება, კარგს ვერაფერს მივიღებთ. ჩვენ გვაქვს ამის ძალიან ცუდი გამოცდილება, გახლეჩილობის, რომელიც 1992 წლიდან გაჩნდა და დღემდე ვერ მოვიშორეთ, ისევ არის სამოქალაქო ომის გამოძახილი. ჯერ იყვნენ ზვიადისტები და ანტიზვიადისტები, მერე მიშისტები და ანტიმიშისტები, ახლა "ნაცები" და "ქოცები". ეს ორი დაპირისპირებული ბანაკი ერთმანეთს მოსისხლე მტრებად განიხილავს, რაც ქვეყნისთვის ტრაგედიაა.
- გამოსავალი ხომ არ იქნებოდა ამ პროცესის პოლიტიკურ ჩარჩოებში მოქცევა?
- "ოცნებამ" კანონი რომ გაიწვიოს, გაჩერდება პროტესტი? არ ვიცი. კიდევ ერთი საინტერესო ფაქტორია - როგორც წესი, ახალგაზრდები არჩევნებზე არ დადიან, მათი პასიურობა მმართველი პარტიისთვის ყოველთვის დიდი შეღავათი იყო. ახლა, ალბათ, მივლენ ეს ახალგაზრდები არჩევნებზე, მაგრამ ვის უნდა მისცენ ხმა? მესამე ძალა უნდა გამოჩნდეს. "ნაციონალების" მიღმა რომელიმე ოპოზიციურმა პარტიამ რაღაც უნდა მოიმოქმედოს. იმედია, 2024 წლის პარლამენტში სამი ოპოზიციური პარტია მაინც მოხვდება.
ხათუნა ბახტურიძე