"ბაბუს პანაშვიდია და, შემორბის 3-4 ზორბა კაცი. თურმე შევარდნაძის დაცვა იყო. დაიარეს სახლი - უი, ჭერი რა დღეშია, ბატონი ედუარდი უნდა მოვიდეს და უცებ ან შევათეთროთ, ან რამე ვქნათო" - რას იხსენებს იპოლიტე ხვიჩიას შვილიშვილი
სტატია სრულად იხილეთ გაზეთში "კვირის პალიტრა" N19 ან ონლაინ - ჩემი ბაკუნა - რას ჰყვება იპოლიტე ხვიჩიას შვილიშვილი ბაბუზე
ნუკრი გაბუნია ყველასათვის საყვარელი და გამორჩეული მსახიობის, ქართული კინოს კომიკოსის - იპოლიტე ხვიჩიას ნაბოლარა შვილიშვილია. მოგეხსენებათ, იპოლიტემ და მისმა მეუღლემ - ლუბა ქარქაშაძემ ერთმანეთი ქუთაისის თეატრში გაიცნეს, იმ დროისათვის ლუბას ჰყავდა მეუღლე და ერთადერთი ქალიშვილი, ნუნუ, თუმცა დიდ სიყვარულს ამან ხელი ვერ შეუშალა და წყვილმა ბედნიერი ოჯახი შექმნა, ნუნუს კი ხუთი შვილი შეეძინა და ჩემი რესპონდენტი სწორედ მისი მოსახელეა. ნუკრი გაბუნია უსაყვარლეს ბაბუს იხსენებს, თუ როგორი მზრუნველი, მოსიყვარულე, მეოჯახე და კეთილი ადამიანი იყო, როგორ გამოხატავდა ხალხი მისდამი სიყვარულს და რამდენად საინტერესო იყო იმ თაობის მსახიობების ლამაზი და დიდი ოჯახის წევრობა და მათი ურთიერთობები:
- ბედნიერი ვარ, რომ ცხოვრებაში ასეთი ფუფუნება მხვდა წილად - ბაბუ ასე ახლოს მყოლოდა და ყოველდღიურად, ყოველწუთიერად გვქონოდა ძალიან თბილი და უშუალო ურთიერთობა. ის ძალიან მოსიყვარულე და სიცოცხლისმოყვარე, აქტიური ადამიანი იყო - ისეთი ჩქარი ნაბიჯით დადიოდა, ვერ ვეწეოდით, გარბოდა და ჩვენ უკან მივდევდით. ამის გამო მას ბაკუნას ვეძახდით. ბაბუ რომ გარდაიცვალა, 19 წლის ვიყავი, შესაბამისად, ის საოცარი ბავშვობა კარგად მახსოვს. ბაბუს ძალიან ვუყვარდი, ყველგან თან დავყავდი და სულ კალთაში ვეჯექი ხოლმე. ფილმის გადაღებებზე მთელი ოჯახი მივდიოდით - ბებო, დედა და ხუთივე ბავშვი... დიდი მხიარულება იყო ხოლმე.
ბევრი კომიკოსია, რომლებზეც ამბობენ, ოჯახში მძიმე ხასიათი აქვთო, ბაბუ კი საოცრად კომფორტული ადამიანი იყო. ხუთივე შვილიშვილს გვქონდა განცდა, რომ მისთვის ნომერი პირველი და გამორჩეული ვიყავით - სულ მეგონა, რომ ყველაზე მეტად მე ვუყვარდი, სხვებსაც ანალოგიურად. ოჯახში სიტყვები "სიძე", "რძალი" არ არსებობდა, ყველა მისი შვილი იყო. დედაჩემს უამრავი შვილობილი ჰყავდა, ბებოს კი საათები ჰქონდა განსაზღვრული, ვისაც რა უჭირდა, შეეძლო მოსულიყო და ყველას ეხმარებოდა. ბაბუც ყველას უსიტყვოდ ეხმარებოდა და მერე ეტყოდა ხოლმე, იცოდე, არ შემარცხვინოო.
მოგეხსენებათ, ლუბა ბებიაც მსახიობი იყო, მაგრამ დედაჩემს ტყუპი რომ შეეძინა, მანანა და ავთო, სცენას თავი დაანება და მას ეხმარებოდა. მერე მხოლოდ ეპიზოდურ როლებში იყო ფილმებში, ისიც იმიტომ, რომ ბაბუს უნდოდა, თორემ თვითონ მთლიანად ოჯახზე იყო გადართული. "პირველ მერცხალში" ქალი რომ მიდის ძაღლით, სწორედ ლუბა ბებიაა, ბაბუა რომ ეუბნება, აბრძანდით, ქალბატონო, ტროტუარზე თქვენს ძაღლთან ერთადო. სხვათა შორის, ბაბუ გიჟდებოდა ცხოველებზე, ფრინველებზე, ბუნებაზე, შინ ყოველთვის გვყავდა ძაღლი და კატა. ჭიანჭველას არ დაადგამდა ფეხს - რა ვიცი, ბაბუ, მერე იქნება მე ვიყო ჭიანჭველაო, ხუმრობდა.
- როგორი იყო ლუბასა და იპოლიტეს ურთიერთობა?
- ბოლოს ორივეს ერთი და იგივე დაავადება ჰქონდა - ინსულტი, ერთს მარჯვენა მხარეს, მეორეს - მარცხენა. ბაბუ ეხუმრებოდა, სულ ვიცოდი, რომ ძალიან გიყვარდი, მაგრამ ასე თუ გიყვარდი, არ მეგონაო. მაშინ ხომ მობილურები არ იყო და იპოლიტე სადმე ქალაქგარეთ თუ იყო წასული, ყოველდღე რეკავდა, ბებო კი სახლში იჯდა ზუსტად იმ საათზე, როცა მის ზარს ელოდებოდა. ყველაფერს გამოჰკითხავდა, როგორ ხარ, ბაკუნა, მანდ ძალიან ცივა? ფეხზე თბილად ჩაცმა არ დაგავიწყდეს, ის თუ შეჭამე, ეს თუ გააკეთეო...
ერთმანეთი ძალიან უყვარდათ, დიდ პატივს სცემდნენ. სხვათა შორის, კამათობდნენ კიდეც, როცა რაიმე საკითხზე არ ეთანხმებოდნენ - საჭმელზე, ტელევიზორში რამეს რომ დაინახავდნენ, მაგრამ მათი აწეული ხმა არ გამიგონია. რამის გარჩევა რომ მიდიოდა, აბა, რომელიმეს ბებოს მხარე დაგვეჭირა, ბაბუ მაშინვე გაიბუტებოდა, ხელჯოხს სახეს ჩამოადებდა და დიდი მწვანე თვალები დაუნაღვლიანდებოდა. ისე, სულ უციმციმებდა და ყველას უღიმოდა. რამე თუ აწუხებდა, მხოლოდ თვალებზე შეამჩნევდი, მაგრამ არაფერს იტყოდა, არ იმჩნევდა.
საბურთალოზე მეექვსე სართულზე ვცხოვრობდით და სახლში დაბრუნებული ბაბუ პირველ სართულზე რომ ჩაახველებდა (მას ხომ ასთმა ჰქონდა), ბებია უკვე ხვდებოდა, რომ ის იყო, გავარდებოდა სამზარეულოში, საჭმელს უცებ შემოდგამდა ქურაზე გასაცხელებლად და სანამ ამოვიდოდა, თითქმის მზად ჰქონდა. ლუბას ხაჭაპურები ცნობილი იყო, მაგრამ სხვებს უფრო მოსწონდათ, ვიდრე ბაბუს, მას ლობიო და კიევური კატლეტი უფრო უყვარდა. სადმე რომ მიდიოდა, ბებია ლობიოს ჩუმად უხარშავდა ხოლმე სასტუმროში, განა სხვაგან ვერ შეუკვეთდა, მაგრამ მაინცდამაინც ლუბას გაკეთებული უნდოდა. სადაც დავდიოდით, ის პატარა ქოთანიც თან დაგვქონდა, ერთხელ ნომრის აივანზე ქურა დადგა ლობიოს მოსახარშად...
ბაბუს რომ დაენახა, ქუჩაში ვიღაც ჩხუბობდა, შუაში ჩახტებოდა და გააშველებდა; ცურვა არ იცოდა და წყალში გადახტებოდა ვიღაცის გადასარჩენად, მაგრამ რაც შეეხება მიწისძვრას, პანიკური შიში ჰქონდა. ერთხელ მაჰაჩყალაში იყვნენ, იქ თურმე ხშირად იყო მიწისძვრა და ნომერში მასთან ყოველთვის ვიღაც რჩებოდა, რომ მარტო არ ყოფილიყო. ფოსტა იქვე ახლოს ყოფილა და დილის 5 საათიც რომ ყოფილიყო, ჩაირბენდა თურმე, ლუბა, კიდევ შეგვაქანა და ასე მე ვერაფერს გადავიღებ, მეუბნებიან, ზოგიერთი კადრი არ მოგვწონსო, და როგორ უნდა მოეწონოთ, როგორც კი მიწისძვრაზე გავიფიქრებ, მაშინვე სახლში მინდა გამოქცევაო. ეს აქედან ამშვიდებდა, ბაკუნა, არაფერი მოგივაო.
- პირველად როდის გააცნობიერეთ, რომ ბაბუა ძალიან პოპულარული ადამიანი იყო?
- მე და ჩემი ბავშვობის მეგობარი თეა ბაბუს ფიგურულ სრიალზე დავყავდით საბურთალოს ყინულის მოედანზე და სადაც არ უნდა ყოფილიყო, ჩვენს წასაყვანად აუცილებლად შინ მოვიდოდა. მაგალითად, "მხიარული რომანის" გადასაღები მოედნიდან იმ ჩექმებითვე მოდიოდა ხოლმე, ქუჩაში ხალხი დასდევდა და უკან რომ მოვიხედავდით, მოგვყვებოდნენ. ხან ავტობუსის მძღოლი აწვალებდა, გააჩერებდა, დავაპირებდით ასვლას, დაძრავდა და ასე რამდენჯერმე გაეხუმრებოდა ხოლმე, მერე დიდი სიყვარულით გამოსძახებდა, ამობრძანდით, ბატონო იპოლიტეო. ერთხელ სახლში მოსულმა დედას ვკითხე, ამ ბაბუაჩემს მთელი ქუჩა მოსდევს და რა უნდათ, რატომ დასდევენ-მეთქი? ძალიან უყვართ და იმიტომ, ეფერებიანო. არ მინდა ეფერებოდნენ და ნუ დასდევენ-მეთქი, ვიეჭვიანე.
- როცა იპოლიტეს ეკრანზე ხედავდით, რა რეაქცია გქონდათ?
- მაგალითად, ფილმი "ბოდიში, თქვენ გელით სიკვდილი" პირველად კინოდარბაზში ვნახე, ჩვენებაზე, და ბაბუს თავში აგური რომ ხვდება, თურმე ამაზე ისე ცუდად გავხდი, ვღრიალებდი. ის მომენტი გამახსენდა, როცა ბაბუ საავადმყოფოში იწვა ცუდად ყოფნისას... პატარა ვიყავი და ემოციურად აღვიქვი. თვითონ არ უყურებდა თავის ფილმებს. როცა როლს ამზადებდა, დადიოდა თავისი ტექსტებით და საკუთარ თავთან მუშაობდა, მაგრამ ამ გავლა-გამოვლაში თან ოჯახის ამბებში იყო ჩართული. როცა ბაბუ გარდაიცვალა, იმ პერიოდში ვეღარ ვუყურებდი მის ფილმებს, ხმაც რომ მესმოდა, ცუდად მოქმედებდა.
- თქვენ რომელ ფილმებში ხართ მასთან ერთად?
- "ფეოლაში". მახსოვს, ბაბუმ აივანზე რომ დამაყენა, სკამი დამიდგა და გამაფრთხილა, ხელი კარგად მოჰკიდე, რომ არ ჩამოვარდე, თორემ ნიკაპს ჩამოარტყამ და კბილები გაგიფუჭდებაო. ამოდიოდა და ბუშტებსაც თვითონ მიქაფებდა. სახელი ზურაბი რომ უნდა დამეძახა, მე ჩემი ძმის სახელს - ბესიკოს ვამბობდი და ბაბუმ უთხრა, შეეშვით, როგორც თვითონ უნდა, ისე დაუძახოსო. სხვათა შორის, თმას სულ ბაბუ მჭრიდა და მანდაც მისი შეჭრილია ის "ჩოლკები". შეჭრას რომ დაიწყებდა, აჰყვებოდა, აჰყვებოდა ზემოთ, ვითომ ათანაბრებდა, და ბოლოს მქონდა ირიბად შეჭრილი მოკლე, გაფშეკილი თმა.
სხვათა შორის, "ფეოლა" იტალიურად ითარგმნა, გაახმოვანეს და 9 მაისს შედგება ნეაპოლის კინოთეატრში მისი პრემიერა. იტალიელებმა გაახმოვანეს შესაბამისი ხმის ტემბრითა და ემოციური საუბრით.
"მეზობლებს" რომ იღებდნენ, დოდო აბაშიძე და ბაბუა მონაწილეობდნენ. მაგ ფილმშიც მეხუთე შვილი ვარ. ბავშვები იქვე ვთამაშობდით და ჩემები თბილისისკენ რომ დაიძრნენ, ბებომ ბაბუს დაუძახა, იცოდე, ბავშვი არ დაგრჩესო. "ვაზ-21" ჰყავდათ მაშინ, დოდოს - "მერსედესი". ამასობაში, ესენიც წამოვიდნენ იქიდან და შუა გზაში ბაბუს უყვირია, არიქა, დოდო, დავიღუპეთ, სოკო დამრჩაო! დოდოს უთქვამს, სოკოს მეტი რა არის, გზაში ვიყიდოთო. არა, ბიჭო, ნუკრი დამრჩაო! სულ მუხლზე რომ ვეჯექი, ჩემს მუხლზე ამოსული სოკოაო, ასე მეძახდა. მობრუნდნენ და სადაც დამტოვეს, ისევ იქ ვთამაშობდი ბავშვებთან...
- ბაბუს მეგობარი მსახიობებიდან ვინ დაგამახსოვრდათ გამორჩეულად?
- კარლო საკანდელიძეზე ჭკუა მეკეტებოდა. ბაბუს მეგობრები ხშირად მოდიოდნენ და მეც სულ მათთან მინდოდა ყოფნა, არ ვაცდიდი საუბარს, მინდოდა ჩემთან ეთამაშათ. როგორც მეხუთე ბავშვი, ყველაზე პატარა და ყველასგან განებივრებული, ალბათ, ცოტა ეგოისტი ვიყავი.
დოდო აბაშიძე დიდი ადამიანი იყო და ამავე დროს, პატარა ბავშვი, ისე მეთამაშებოდა, როგორც თანატოლი, შეეძლო იატაკზე ეკოტრიალა, კისერზე შემოვესვი.
ზურა ქაფიანიძე, ბუმბერაზი მსახიობი და პიროვნება, მთლიანად გული იყო. ბაბუს რომ დაურეკავდნენ ხოლმე, ბატონო იპოლიტე, მანქანას გამოგიგზავნით და მობრძანდითო, ეტყოდა, არა, ჩემი მძღოლი მომიყვანსო, და ეს მძღოლი დედაჩემი იყო, მე კი სათადარიგო საბურავივით სულ მანქანაში ვიჯექი. ერთხელ დიღომში, ძველ კინოსტუდიაში ვიყავით და ზურამ რომ დაინახა ბაბუა მანქანაში იჯდა, გააღო კარი და პატარა ბავშვივით აიტაცა ხელში, იპოლიტე ყვიროდა, რა გინდა, ბიჭო, მაინცდამაინც აქ უნდა დამაგდო და აქ უნდა მომკლაო? იპოლიტე, შენ შემოგევლეო, ასე ხელში ატატებულს შემოატარა იქაურობა.
კარლო საკანდელიძესა და ბაბუს სამაგალითო ურთიერთობა ჰქონდათ, სულ რაღაცას ჩურჩულებდნენ და განიხილავდნენ. ბაბუ რომ გარდაიცვალა, ძალიან ცუდი ამინდი იყო - ქარიანი და ძლივს გამოასვენეს. ხალხი იმას ტიროდა, დიდი გზა როგორ ვერ გავატარეთ ფეხითო, პირდაპირ მანქანაში შეასვენეს, თორემ ქარმა ლამის ხელიდან წაართვა მიცვალებული. შინ რომ მოვბრუნდით, ვერ გავარკვიეთ, კარლო სად იყო. გამთენიისას კარზე კაკუნია და დგანან ავთო, ჩემი ძმა და კარლო - არ შეგეშინდეს, ლუბა, სასაფლაოზე ვიყავი, იპოს ისე ეშინოდა სასაფლაოზე პირველი ღამის, მარტო არ დავტოვეო.
იმ თაობის მსახიობებს სხვა დამოკიდებულება ჰქონდათ ერთმანეთის მიმართ, თურმე მართლაც სულ სხვა დრო იყო. ძველ მსახიობებს თუ სადმე შევხვდები, ძალიან კარგი ურთიერთობა მაქვს, თუმცა ისეთი მისვლა-მოსვლა, როგორიც ბებია-ბაბუს დროს იყო, აღარაა. მარიკა სამანიშვილს 60 წლის იუბილეზე ქუთაისში ვარსკვლავი გაუხსნეს და ჩვენც ჩავედით. მერე სუფრასთან ბაია დვალიშვილთან მივედი და ვეუბნები, ჩვენ ნათესავები ვართ-მეთქი. ვაიმე, რომ ვერ გიხსენებთო. რას ამბობთ, დედათქვენი და ბაბუაჩემი სულ ცოლ-ქმარი იყვნენ და კი გამოვდივართ ნათესავები-მეთქი. მოკვდა სიცილით.
განაგრძეთ კითხვა და სტატია სრულად იხილეთ გაზეთში "კვირის პალიტრა" N19 ან ონლაინ - ჩემი ბაკუნა - რას ჰყვება იპოლიტე ხვიჩიას შვილიშვილი ბაბუზე