„მე ორი სამშობლო მაქვს, მაგრამ გული საქართველოსკენ მომიწევს“
"შარშან ნანატრი შვილიშვილი გამიჩნდა, რომელიც ჩემთვის მზის სხივია. ჩემი მირა ახლა წლისა და ერთი თვისაა, ამბობენ, რომ მე მგავს", - გვითხრა ცნობილმა მსახიობმა რეზო ჩხიკვიშვილმა. მან სამსახიობო მოღვაწეობა რუსთავში დაიწყო და მაყურებელმა სპექტაკლით "დარაბებს მიღმა გაზაფხულია" გაიცნო. 30-წლიანი ემიგრაციის შემდეგ მსახიობი კვლავ შეხვდა მონატრებულ ქართველ მაყურებელს. მსახიობის მეგობრებმა მისი საქართველოში მოღვაწეობის პერიოდი გაიხსენეს, რეზო ჩხიკვიშვილმა კი თავის შესახებ უამბო მაყურებელს. მეორე ნაწილი მუსიკალური იყო, სადაც თავად შეასრულა მუსიკალური ნომრები, რაშიც მისი მუსიკოსი მეწყვილე და რუსთაველი მუსიკოსები დაეხმარნენ... პროფესიულ მიღწევებზე, ოჯახურ იდილიაზე რეზო ჩხიკვიშვილმა ჩვენთან გულწრფელად ისაუბრა:
- მე მართლაც ბედნიერი ბავშვობა მქონდა, ბედნიერი და ბავშვური. დღევანდლისგან განსხვავებით, ბავშვობა ჩვენმა თაობამ უფრო სიმშვიდეში გავატარეთ. სიმშვიდე იყო, საქართველოშიც და მსოფლიოშიც. მართალია, ბავშვებისთვის დღეს მეტი გასართობი და გასანებივრებელი საშუალებაა, მაგრამ მაშინ უფრო უშფოთველი ყოფა იყო. ჩვენ ნაღდი ბავშვები, გაცილებით გულუბრყვილოები ვიყავით, ახლა კი დატენილი არიან მილიონი ინფორმაციით... მშობლები ექიმები მყავდნენ, არც ავად გახდომის მეშინოდა და არც არაფერი მაკლდა. ეზოში ჩასვლაც მიხაროდა, ათასგვარ თამაშს ვიგონებდით. ისეთი ცელქი ვიყავი, თუ სადმე ჩამოსავარდნი, დასაცემი იყო, ყველგან მე ვიყავი დაშავებული.
- ხელოვნებას როდის ეზიარეთ?
- ბებიას დამსახურებაა, დღეს თუ მუსიკალურადაც განვითარებული ვარ. რაც მან დაკვრა მასწავლა, მას შემდეგ გიტარა ხელიდან არ გამიშვია. შემდეგ მუსიკაზე დავდიოდი, მაგრამ არ მომწონდა, მერჩია ეზოს ბავშვებთან ფეხბურთი მეთამაშა. გამოცდის დღემდე ზეპირად არაფერი ვიცოდი, გამოცდის წინაღამეს ვსწავლობდი ნაწარმოებს ზეპირად.
- სიმღერა როგორ შეგიყვარდათ?
- ცნობილ მომღერლებს ვბაძავდი. მეგობრების ნაჩუქარი ბობინებიანი მაგნიტოფონი და მაშინდელი ცნობილი ბენდების ჩანაწერები მქონდა. მუსიკალურ სკოლაში სწავლის დროს პატარა ბენდიც კი შევქმენით, უფრო სწორად, სურვილი იყო შექმნის. ოთხი ბიჭი ვიკრიბებოდით, ვუკრავდით, ვისაც რა ინსტრუმენტზე შეგვეძლო დაკვრა. იმ სიმღერებს ვმღეროდით, რა სიმღერებიც მაშინ პოპულარული იყო.
- მსახიობობა როდის გადაწყვიტეთ?
- სკოლის პერიოდში თუ რამ ღონისძიება ტარდებოდა, ვმონაწილეობდი. ლექსებს მაკითხებდნენ, კითხვას ისე მასწავლიდნენ, რომ ბოლო რიგში მსხდომ მოწვეულ სტუმრებს (იოსებ ნონეშვილი, მურმან ლებანიძე) გაეგონათ ანუ ხმამაღლა და გამოთქმით... როცა მსახიობობა გადავწყვიტე, მამაჩემმა ჩემი თავი ნაცნობ რეჟისორს აჩვენა. მან მკითხა, რამეს ხომ არ წამიკითხავო. ჩვენ შორის ორმეტრიანი დაშორება იყო, მე კი ლექსი ისე დავჭექე "ღიმილის ბიჭი ვიყავი, ბეჭზე არწივი მეხატა", რეჟისორს მოულოდნელობისგან ლამის გული გაუსკდა. გაოგნებული იყო, ბევრი უნიჭოსთვის მომისმენია, მაგრამ მსგავსი ჯერ არ შემხვედრიაო. ნუ დაღუპავ ამ ბავშვსო, სთხოვა მამაჩემს. შემდეგ მირჩია, გამოცდებამდე თეატრალურ ინსტიტუტში იარე, იქნებ რაღაც მაინც აითვისოო. საბედნიეროდ, 1974 წელს თეატრალურ ინსტიტუტში ლილი იოსელიანის ჯგუფში ჩავირიცხე. შემდეგ რუსთავის თეატრში შედგა ჩემი დებიუტი სპექტაკლში "დარაბებს მიღმა გაზაფხულია"... ეს იყო ჩემი პირველი გასვლა დიდ სცენაზე, მაყურებლის პირველი ტაში და სიყვარული. ორი წლის შემდეგ კოტე მარჯანიშვილის სახელობის თეატრში გადავედი. მახსოვს, როგორი სიყვარულით შეგვხვდნენ ახალგაზრდა მსახიობებს. განსაკუთრებით მიყვარდნენ და მეგობრობა მაკავშირებდა ნოდარ მგალობლიშვილთან, ოთარ მეღვინეთუხუცესთან, გოგი გელოვანთან, კოტე მახარაძესთან... კოტე მახარაძემ სამთვიანი სტიპენდია დამინიშნა, ყოველთვე საკუთარი ჯიბიდან 50 მანეთს მიხდიდა როგორც ახალგაზრდა პოპულარულ მსახიობს. 90-იან წლებში თეატრში შედარებით მისაწვდომ ფასში მსახიობებისთვის უცხოური ფეხსაცმელები მოჰქონდათ. ძალიან თბილად მახსოვს, მსახიობმა მერაბ თაბუკაშვილმა როგორ მიყიდა ძალიან ლამაზი ფეხსაცმელი, ახალგაზრდა მსახიობის ნიჭით მოხიბლულმა.
- გერმანული პერიოდი როგორ დაიწყო?
- ეს იყო ყველაფრის ნულიდან დაწყება 37 წლის ასაკში. გერმანიაში ევროპის კულტურის დედაქალაქად წოდებულ ქალაქ ესენის "გრილოს" სახელობის თეატრში შემთხვევით მოვხვდი და 30 წელი ამ სცენაზე ვმოღვაწეობდი. ჩემი ბოლო სპექტაკლი მარჯანიშვილის თეატრში "კალიგულა" იყო. ალბათ, ეს სპექტაკლი რომ არა, გერმანიაში ვერ მოვხვდებოდი. ამ სპექტაკლში მნახა მერაბ თავაძემ, რომელიც მაშინ გერმანულ-ქართული პროექტის ორგანიზატორი იყო. 1992 წელს ქართულ-გერმანული თეატრალური პროექტი თბილისში უნდა განხორციელებულიყო. გერმანელ რეჟისორს ქართველ მსახიობებთან ერთად უნდა დაედგა სოფოკლეს "ოიდიპოს მეფე", სადაც მთავარი როლი შემომთავაზეს. ასე რომ, ახალგაზრდობაში აწყობილი კარიერა უცებ მივატოვე და გერმანიაში აღმოვჩნდი.
- გერმანიაში ოჯახით გადახვედით...
- ოჯახი რომ თან არ მყოლოდა, გერმანიაში ამდენ ხანს ვერ გავჩერდებოდი. სადარდებელი არ მქონდა, რომ ბავშვები შორს მყავდა. ოჯახი ძალას და მოტივაციას მაძლევდა. შარშან ნანატრი შვილიშვილი გამიჩნდა, რომელიც ჩემთვის მზის სხივია. ჩემი მირა წლისა და ერთი თვისაა, ამბობენ, რომ მე მგავს, რაც ძალიან მახარებს. ძალიან მაინტერესებს, რომელ ენაზე დაიწყებს ტიკტიკს. სამი ენა ესმის. დედიკო ახალზელანდიელია და თავის მშობლიურ ინგლისურ ენაზე ელაპარაკება. მამა მხოლოდ ქართულად და ბაღში, სადაც სულ ახლახან მიიყვანეს, გერმანულად ესაუბრებიან.
- სამომავლოდ საქართველოში გსურთ ცხოვრება თუ გერმანიაში?
- რამდენიც საქართველოში გავატარე, იმდენი ვიცხოვრე გერმანიაში, ასე რომ, ორი სამშობლო მაქვს. ჯერჯერობით შვილების მომავალი, პერსპექტივა გერმანიაშია, მე კი მსურს მეტწილად საქართველოში ვიყო, საქართველოსკენ მომიწევს გული.
- რას იტყვით კინოზე?
- ჩემს პროფესიულ მიღწევებში კინოს დიდი ადგილი უჭირავს. ესაა, რომ თეატრში მომუშავე ადამიანს უჭირს ორივეს შეთავსება. ჩემს შემთხვევაშიც ასე იყო: გერმანიაში მოღვაწეობის დროს ბევრ როლზე მომიხდა უარის თქმა, იმიტომ, რომ სპექტაკლებსა და რეპეტიციებს ემთხვეოდა. ყველა ჩემი ნამუშევარი კინოში მიყვარს და ყველგან დიდი შრომა მაქვს ჩადებული... ფილმ "ექვთიმეზე" მუშაობა მაინც განსაკუთრებული იყო. ორწელიწად-ნახევარი გაგრძელდა მუშაობა. ფინანსური პრობლემების მიუხედავად, გუნდმა შეძლო ფილმი დაესრულებინა. მე ამ ორწელიწად-ნახევარში 23-ჯერ ჩამოვფრინდი საქართველოში. ამ როლს როლს ვერ დავარქმევ, ეს უდიდესი გამოწვევა იყო, პასუხისმგებლობა ერისა და ქვეყნის წინაშე, ჩემთვის ძალიან დიდი პატივი - ექვთიმე ღვთისკაცის ეკრანზე გაცოცხლება. ჩემში იმდენი მოკრძალება და სითბო ჩაიღვარა, რომ იმ დღიდან უკვე სხვანაირად ვცხოვრობ და ცოტათი უკეთესი გავხდი. ამ როლს ისეთი მოწიწებით მოვეკიდე, მგონი, უფრო გავკეთილშობილდი. ყველაზე სათუთი განცდები გამიძლიერა, რაც კი შეიძლება ადამიანს ჰქონდეს. საკუთარ თავთან სულიერად ავმაღლდი და ცხოვრებაში კიდევ უფრო მეტი პასუხისმგებლობა გამიმძაფრდა. სამშობლოს სიყვარული გამიათმაგდა. ექვთიმეს ცხოვრება ყველასთვის სანიმუშოა, მისი მაგალითით უნდა გაიზარდოს ჩვენი ახალგაზრდობაც, სამშობლოს ჭეშმარიტი სიყვარული და მის სამსახურში დახარჯვით მიღებული სიამაყე რომ შეიგრძნოს.
- თქვენი მეუღლე ხათუნა ჩაგელიშვილი 40 წლის შემდეგ კვლავ გამოჩნდა ქართულ კინოში და ყველა განაცვიფრა, რადგან ისევ ისე გამოიყურება, როგორც ფილმში "ჩიორა"...
- ჩემს კინომოღვაწეობაში ყველაზე მეტად კიდევ ის მახარებს, რომ ხათუნა (რომელმაც მხოლოდ ერთი კინოროლით შეაყვარა თავი მაყურებელს) 40 წლის შემდეგ კინოს ისევ დაუბრუნდა. ჩემთან ერთად ერთდროულად ორ მხატვრულ ფილმში მიიღო მონაწილეობა. ეს არის ხათუნა ვაშაძის ფილმი "ეშმაკის სამოთხე" და ლაშა კანკავას ფილმი "მეგრული დეიოფები". ამ ფილმის გადაღება კვლავაც მიმდინარეობს. ხათუნა ორივე ფილმში ჩემს მეუღლეს განასახიერებს. ძალიან მიხარია, რომ ამ ფილმებშიც ისეთივე საინტერესო და მიმზიდველია, როგორიც "ჩიორაში" იყო. ეს როლები ხათუნამ დიდი სიფაქიზითა და გულისხმიერად მიიღო. მიუხედავად იმისა, რომ პროფესიონალი მსახიობი არ არის, მისი დიდი ხნის შეჩერებული კინოკარიერა ისევ გაგრძელდა, რაც სასიხარულოა.