"ბეწვის ხიდზე გავდივართ, ძალიან რთული ვითარებაა, ქვეყანა მხოლოდ პოლიტიკურ კრიზისში კი არა, ფსიქოლოგიური კრიზისის წინაშეც დგას", - ამბობს უსაფრთხოების საკითხების ექსპერტი მამუკა არეშიძე. მისი შეფასებით, "არავინ უსმენს მათ, ვინც პრობლემას დიდ სურათში ხედავენ, ვინც არც ერთ პოლიტიკურ ძალას არ უჭერს მხარს და არ მოსწონთ ქვეყანაში არსებული ვითარება. ყველაზე დიდი პრობლემა მაინც ქვეყანაში გამეფებული სიძულვილია, საზოგადოებრივ ჯგუფებს შორის გაჩენილ ნაპრალს დიდხანს ვეღარ ამოვავსებთ და ძალიან მძიმე ტვირთად დააწვება ქვეყანას". - აგრესიამ, რომელიც ცოტა ხნის წინ ქუჩებში გაჩნდა, ოჯახებშიც შეაღწია. უამრავ­ ადამიანს ვიცნობ, რომლებმაც სხვა­დასხვა პოლიტიკური მოსაზრების გამო ოჯახის წევრებთან, ნათესავებთან ან მეგობრებთან გაწყვიტეს ურთიერთობა. ამ საკითხზე ხშირად ვსაუბრობ, იმიტომ, რომ დღემდე განვიცდი - 90-იანი წლების საბედისწერო შეცდომების გამო, დღემდე წნეხში ვარ. განვიცდი იმ უბედურებას, რაც ჩვენი ახალგაზრდობის, გამოუცდელობისა და ემოციურობის გამო დავმართეთ ქვეყანას. - როგორ გგონიათ, ხალხის ნაწილს "ნაცმოძრაობის" ხელისუფლებაში დაბრუნების შიში რომ არ ჰქონდეს, დაპირისპირების ხარისხი ასეთი მაღალი იქნებოდა? - სააკაშვილის დაბრუნების შიში მართლაც ძალიან დიდ გავლენას ახდენს პროცესზე. ბოლოს და ბოლოს, "ნაციონალების" მმართველობის დროს ნახევარ მილიონამდე ადამიანი დაზარალდა. ეს ფაქტორი ისევ მუშაობს, მაგრამ ამასთან, არიან ადამიანები, რომლებსაც კომპრომისის ეშინიათ. - კომპრომისის რატომ უნდა ეშინოდეთ? - იმიტომ, რომ არასწორად ესმით ამ სიტყვის შინაარსი. არ იციან, რომ კომპრომისი ნიშნავს პოლიტიკოსებსა თუ საზოგადოებრივ ჯგუფებს შორის შეთანხმებას სხვადასხვა საკითხზე, თუნდაც იმაზე,­ რომ ქვეყანა არ დაანგრიონ. ზოგიერთი იმასაც ამბობს, რომ "ქართულმა ოცნებამ" "ნაცმოძრაობაზე" მეტი დააშავა. საუბარი არ არის იმაზე, ვინ მეტი დააშავა და ვინ ნაკლები. საზოგადოების ნაწილის აზრით, "ნაცმოძრაობა" ვერ შეძლებს მსოფლმხედველობის შეცვლას და უკეთესად მოქცევას. ამ ხალხისთვის მნიშვნელოვანია ახალი პოლიტიკური პლატფორმის გაჩენა. საზოგადოება დღეს ძალიან ჭრელია და ძალიან მნიშვნელოვანია ეს მოცემულობა ხელისუფლებაში მყოფმა ძალებმაც გაითვალისწინონ და სხვა პოლიტიკოსებმაც. - ხედავთ თუ არა შესაძლებლობას, რომ აქტივისტებს შორის გამოიკვეთოს ახალი პოლიტიკური ძალა? მოშიმშილე ჟურნალისტის მზია ამაღლობელის პრინციპულობამ და გამბედაობამ დასავლელი პოლიტიკოსების ყურადღებაც კი მიიქცია. - ერთია იყო ცნობილი და მეორე - იყო ლიდერი. ლიდერი მაშინ ხარ, თუ საზოგადოების აყოლიება შეგიძლია. ასეთს მე ვერავის ვხედავ. მე კი არა, ქუჩაში რომ ხალხი დგას, ისინიც ვერ ხედავენ. ის, რაც დღეს თBBბილისში ხდება, სამხრეთული ემოციების შედეგი უფროა, ვიდრე გააზრებული მოქ­მე­დე­ბის. ოპოზიცია, რომელიც ამ­ბობს,­ რომ ემიჯნება ამ ყველაფერს, სინამ­დვილეში აქტიურადაა ჩართული მართვის პროცესში. პარადოქსია, რომ მომიტინგეების უმრა­ვლესობისთვის ოპოზიციონერი ლიდ­ერები მიუღებელია, მაგრამ ფინანსურ და ორგანიზაციულ დახმარებას სწორედ მათ­გან­ იღებენ. ეს ხომ თვალთმაქცობაა? თუმცა დღევანდელი პოლიტიკა ხომ თავიდან ბოლომდე თვალთმაქცობაა? - შეიძლება თუ არა ასევე თვალთმაქცობად მივიჩნიოთ "ქართული ოცნების" მიერ ქვეყნის დაცვის საბაბით დაწყებული რეპრესიები, გამკაცრებული კანონები და დაანონსებული მედიის შეზღუდვები? - მოდი, პროცესებს გვერდიდან შევხედოთ. ხელისუფლება ხედავს, რომ საზოგადოების ნაწილი მისი წინააღმდეგია, მაგრამ იმასაც ხედავს, რომ ამავე ნაწილში განხეთქილებაა. მიზეზი ის არის, რომ მომიტინგეების დიდი ნაწილისთვის ოპოზიციაც ისევე მიუღებელია, როგორც ხელისუფლება. შესაბამისად, ყველაფერს აკეთებენ­ იმისათვის, რომ მომიტინგეებს შორის ახალი­ პოლიტიკური პლატფორმა არ შეიქმნას­. აქტი­ვისტებს შორის არსებული დაპირისპირება ჯერ ზედაპირზე არ ამოსულა, სამა­გი­­ეროდ, უკვე ზედაპირზეა თავად პოლიტ­იკური ძალების დაპირისპირება. აბსოლუ­ტურად გასაგებია, რომ ამ ყველაფერს ხელისუფლება სათავისოდ გამოიყენებს. სხვათა შორის, "ქართულ ოცნებას" სწორი, საზოგადოების დიდი ნაწილი­სთვის ძალიან მისაღები მესიჯი აქვს - "სახელმ­წიფოებრიობის და ქვეყნის პრესტიჟის"­ დაცვა. ხელისუფლება მოწინააღმდეგის სისუსტეებსაც იყენებს და პარალელურად­ ცდილობს მომავალში უზრუნველყოს შიდა საკითხებში გარე ძალების ჩარევა არასამთავრობო ორგანიზაციების საშუალებით. - თქვენი შეფასებით, "ქართული ოცნება" როგორ ან ვისგან იცავს ქვეყნის პრესტიჟს? - ჩვენ მიჩვეული ვართ, რომ 30 წლის განმავლობაში დასავლეთი მართავს აქ სიტ­უაციას, პროცესები ნებაზე მივუშვით­ და შეიძლება ითქვას, ჩვენივე ნებით გადა­ვაბარეთ სუვერენიტეტის ნაწილი დასავ­ლეთს. ასევე ნიშანდობლივია, რომ ძალიან შეიცვალნენ ის ადამიანები, რომლებსაც აქ დასავლური გზავნილები ჩამოაქვთ. ადრე ლაპარაკობდნენ შეთანხმებასა და თანამშრომლობაზე, იყვნენ ორიენტირებულები, ახლა ტონში მბრძანებლური კილო შეიპარა, კვალიფიკაციის ხარისხი კი დაეცა. ამ მდგომარეობის წინააღმდეგ გადადგმული ნაბიჯები ეთვლება ხელისუფლებას ქვეყნის პრესტიჟის დაცვად. ყოველ შემთხვევაში, საზოგადოების დიდი ნაწილი ასე აღიქვამს. - თქვენი შეფასებით, შეგვეძლო თუ არა დასავლეთის დახმარების, გნებავთ, როგორც­ თქვენ ამბობთ, დასავლეთისთვის სუვერენიტეტის ნაწილის გადაბარების გარეშე დაგვეცვა თავი რუსული აგრესიისგან? - ეს არ არის ჩემი პოზიცია. მე ვახმოვანებ მათ პოზიციებს, ვინც ამგვარად ფიქრობს. თუ კითხვის ფორმულირება იქნება, ამ ხალხის აზრით, გვქონდა თუ არა, დასავლეთის დახმარების გარეშე პროცესის მართვის საშუალება, გეტყვით, რომ გვქონდა. თქვენი გამოცემის ფურცლებზეც კი ძალიან ბევრი წერდა, რომ კოაბიტაცია დასავლეთმა მოგვახვია თავს. ჩემი აზრით, ნებისმიერ თავსმოხვეულ პროცესშიც კი შეიძლება შენთვის სასარგებლო სვლები გააკეთო. ამის შანსი კი ნამდვილად იყო! წინა ხელისუფლების დროს დასავლეთი ინდუსტრიის განვითარების საშუალებას არ გვაძლევდა. შემდგომ მოგვეცა შესაძლებლობა, რომ რაღაც გაგვეკეთებინა, მაგრამ ჩვენ ძალიან მოვდუნდით, იმ კაცს დავემსგავსეთ, რომელსაც მომვლელი ჰყავს, მის იმედად თავად აღარაფერს აკეთებს და როცა მომვლელი მისი ქონების განმკარგავი ხდება, უცებ ბრაზდება. ჩვენ შეგვეძლო მეტად მოქნილი ვყოფილიყავით. მე არ ვფიქრობ, რომ არჩევნები ისეთი მასშტაბით გაყალბდა, როგორც ოპოზიციამ წარმოაჩინა. გასაგებია, რომ ხელისუფლებამ ადმინისტრაციული რესურსი გამოიყენა, მაგრამ დიდმა ნაწილმა "ქართულ ოცნებას" შეგნებულად დაუჭირა მხარი. - ფიქრობთ თუ არა, რომ რეპრესიების გაძლიერების, ქუჩაში ახალგაზრდებზე ძალადობის გამო შესაძლოა საზოგადოების განწყობები მნიშვნელოვნად შეცვლილიყო ხელისუფლების საწინააღმდეგოდ? - რასაკვირველია, შეიძლება, მაგრამ­ ეს არ ნიშნავს, რომ ეს ხალხი ოპოზიციის მომხრე გახდებოდა. შეიძლება ახალი პოლი­ტიკური პლატფორმის მომხრეები გახდნენ, თუ ასეთი ძალა ჩამოყალიბდება, მაგრამ... - როდესაც საზოგადოების მნიშვნელოვანი ნაწილისთვის მიუღებელია ხელისუფლება­, მაგრამ არ ენდობა ოპოზიციას, ხომ არ ქმნის იმის საფრთხეს, რომ ერთ დღეს პროცესები უმართავი გახდეს? - ამის საფრთხე ნამდვილად არსებობს და ამას ხედავს ხელისუფლება, სწორედ ამიტომაც ამკაცრებს კანონებს. ხელისუფლება შიშობს ხელიდან არ გაუსხლტეს პროცესი. თუმცა იმასაც გეტყვით, ასეთი მეთოდები ისეთ შედეგს ვერ მოიტანს, როგორიც ყველას გვინდა. ჩვენთვის მნიშვნელოვანია საზოგადოებისა და პოლიტიკური ელიტის დიდი ნაწილი შეთანხმდეს, როგორ სახელმწიფოს აშენებენ. თუ ერთმანეთთან ლაპარაკსა და გამოსავლის მოძებნას ვერ მოვახერხებთ, აუცილებლად მოვა ვინმე სხვა და ის შემოგვთავაზებს თავისი თამაშის წესებს. - ეს "ვინმე სხვა" ამერიკის შეერთებული შტატებია? - დიახ, თუ მანამდე რუსეთმა არ დაასწრო. ხათუნა ბახტურიძე