რა წერია ევ­რო­კო­მი­სი­ის მიერ გა­მოქ­ვეყ­ნე­ბულ ან­გა­რიშ­ში საქართველოს ეკონომიკურ პროგნოზზე? - კვირის პალიტრა

“ერ­თწ­ლი­ა­ნი ძლი­ე­რი ზრდის შემ­დეგ, სა­ქარ­თვე­ლოს ეკო­ნო­მი­კუ­რი აქ­ტი­ვო­ბა, სა­ვა­რა­უ­დოდ, შე­ნელ­დე­ბა, მაგ­რამ 2025 და 2026 წლებ­ში 5-6%-იან ნიშ­ნულ­ზე დარ­ჩე­ბა, რაც ნა­წი­ლობ­რივ ასა­ხავს რუ­სე­თის მიერ უკ­რა­ი­ნა­ზე აგ­რე­სი­ის და­დე­ბით გავ­ლე­ნას“, - ამის შე­სა­ხებ აღ­ნიშ­ნუ­ლია ევ­რო­კო­მი­სი­ის მიერ გა­მოქ­ვეყ­ნე­ბულ ან­გა­რიშ­ში - „ევ­რო­პის ეკო­ნო­მი­კუ­რი პროგ­ნო­ზი“.

დო­კუ­მენ­ტის თა­ნახ­მად, მო­სა­ლოდ­ნე­ლია, რომ ზრდა კვლა­ვაც გან­პი­რო­ბე­ბუ­ლი იქ­ნე­ბა შიდა მო­თხოვ­ნით, გან­სა­კუთ­რე­ბით კერ­ძო და სამ­თავ­რო­ბო მოხ­მა­რე­ბით. ინფლა­ცია დრო­ე­ბით გა­იზ­რდე­ბა ხელ­ფა­სე­ბის ზრდი­სა და მო­თხოვ­ნის ზე­წო­ლის შე­დე­გად, სა­ნამ ცენ­ტრა­ლუ­რი ბან­კის სა­მიზ­ნე მაჩ­ვე­ნე­ბელს მი­უ­ახ­ლოვ­დე­ბა. ამას­თან, პროგ­ნო­ზის თა­ნახ­მად, სამ­თავ­რო­ბო ბი­უ­ჯე­ტის დე­ფი­ცი­ტი შე­ჩერ­დე­ბა და მთავ­რო­ბის ვა­ლის მშპ-სთან თა­ნა­ფარ­დო­ბა კვლა­ვაც შემ­ცირ­დე­ბა.

„ეკო­ნო­მი­კუ­რი ზრდა 2024 წელს ძა­ლი­ან ძლი­ე­რი იყო, 9.4%-ი. ზრდის ყვე­ლა­ზე მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ფაქ­ტო­რე­ბი კერ­ძო და სამ­თავ­რო­ბო მოხ­მა­რე­ბა იყო, რაც სტი­მუ­ლი­რე­ბუ­ლი იყო ხელ­ფა­სე­ბის ძლი­ე­რი ზრდით, და­საქ­მე­ბის ზრდით და სწრა­ფად მზარ­დი სა­მომ­ხმა­რებ­ლო სეს­ხე­ბით. იმა­ვე პე­რი­ოდ­ში ინ­ვეს­ტი­ცი­ე­ბი მკვეთ­რად გა­ი­ზარ­და, რა­საც ხელი შე­უ­წყო ბიზ­ნეს სეს­ხე­ბის ზრდამ, სა­წარ­მო­ე­ბის კარ­გმა ფი­ნან­სურ­მა შე­დე­გებ­მა და სა­ხელ­მწი­ფო ინ­ვეს­ტი­ცი­ე­ბის ძლი­ერ­მა რა­ო­დე­ნო­ბამ“, - აღ­ნიშ­ნუ­ლია დო­კუ­მენ­ტში.

ან­გა­რი­შის თა­ნახ­მად, სა­ქარ­თვე­ლო კვლა­ვაც იღებს სარ­გებ­ლო­ბას გარ­კვე­უ­ლი მომ­სა­ხუ­რე­ბი­სა და სა­ვაჭ­რო გზე­ბის რუ­სე­თი­დან გა­და­ად­გი­ლე­ბით უკ­რა­ი­ნის წი­ნა­აღ­მდეგ სრულ­მას­შტა­ბი­ა­ნი აგ­რე­სი­ის შემ­დეგ, რაც ნა­წი­ლობ­რივ ასა­ხავს მნიშ­ვნე­ლო­ვან შიდა მიგ­რა­ცი­ას რუ­სე­თი­დან.

„პროგ­ნო­ზის მი­ხედ­ვით, ეკო­ნო­მი­კუ­რი ზრდა შე­ნელ­დე­ბა 2025 და 2026 წლებ­ში, თუმ­ცა ის სტა­ბი­ლუ­რად 5-6%-ის ფარ­გლებ­ში დარ­ჩე­ბა. ზრდის მთა­ვარ მა­მოძ­რა­ვე­ბელ ფაქ­ტო­რად კვლავ კერ­ძო მოხ­მა­რე­ბა იქ­ნე­ბა. ასე­ვე პროგ­ნო­ზი­რე­ბუ­ლია ინ­ვეს­ტი­ცი­ე­ბის ზრდა, გან­პი­რო­ბე­ბუ­ლი დი­ნა­მი­უ­რი ბიზ­ნეს სეს­ხე­ბით და ძლი­ე­რი სა­ხელ­მწი­ფო ინ­ვეს­ტი­ცი­ე­ბით, თუმ­ცა ბიზ­ნე­სის ნდო­ბა მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად გა­უ­ა­რეს­და 2025 წლის პირ­ველ კვარ­ტალ­ში, რაც ასა­ხავს ქვე­ყა­ნა­ში არ­სე­ბულ პო­ლი­ტი­კურ არე­უ­ლო­ბას.

წმინ­და ექ­სპორ­ტის წვლი­ლი ზრდა­ში უარ­ყო­ფი­თი დარ­ჩე­ბა, თუმ­ცა უფრო და­ბა­ლი, ვიდ­რე 2024 წელს, რად­გან მო­სა­ლოდ­ნე­ლია, რომ სა­ქონ­ლის იმ­პორტზე მო­თხოვ­ნა, რო­მე­ლიც გა­მოწ­ვე­უ­ლია მა­ღა­ლი მოხ­მა­რე­ბი­თა და ინ­ვეს­ტი­ცი­ე­ბით, უფრო ძლი­ე­რი იქ­ნე­ბა, ვიდ­რე მზარ­დი ტუ­რიზ­მი­სა და სხვა მომ­სა­ხუ­რე­ბის ექ­სპორ­ტის და­დე­ბი­თი წვლი­ლი. პროგ­ნო­ზი უჩ­ვე­უ­ლოდ მა­ღა­ლი ხა­რის­ხის გა­ურ­კვევ­ლო­ბას ექ­ვემ­დე­ბა­რე­ბა შიდა პო­ლი­ტი­კურ მოვ­ლე­ნებ­თან და რე­გი­ონ­ში გე­ო­პო­ლი­ტი­კუ­რი და­ძა­ბუ­ლო­ბის მიმ­დი­ნა­რე­ო­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბით, რა­მაც შე­იძ­ლე­ბა უარ­ყო­ფი­თად იმოქ­მე­დოს ბიზ­ნე­სი­სა და მომ­ხმა­რე­ბელ­თა გან­წყო­ბა­ზე“, - აღ­ნიშ­ნუ­ლია დო­კუ­მენ­ტში.

ან­გა­რი­შის თა­ნახ­მად, ეკო­ნო­მი­კუ­რი ზრდის მხარ­და­ჭე­რით, უმუ­შევ­რო­ბის დონე მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად შემ­ცირ­და, კერ­ძოდ, ის 2023 წელს 16.4%-ს შე­ად­გენ­და და 2024 წელს - 13.9%-ს. კლე­ბა, სა­ვა­რა­უ­დოდ, 2025 და 2026 წლებ­შიც გაგ­რძელ­დე­ბა, თუმ­ცა უფრო ნელი ტემ­პით.„და­საქ­მე­ბის მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი 2024 წელს 2.5 პრო­ცენ­ტუ­ლი პუნ­ქტით გა­ი­ზარ­და, თუმ­ცა შე­და­რე­ბით და­ბალ 47.1%-ზე დარ­ჩა. წი­ნას­წა­რი მო­ნა­ცე­მე­ბი მი­უ­თი­თებს ხელ­ფა­სე­ბის ძა­ლი­ან ძლი­ერ ზრდა­ზე, 2024 წელს რე­ა­ლურ მაჩ­ვე­ნებ­ლებ­ში 15%-ით, რაც რამ­დე­ნი­მე ფაქ­ტორს ასა­ხავს: რუ­სე­თი­დან მა­ღალკ­ვა­ლი­ფი­ცი­უ­რი მიგ­რან­ტე­ბის ხელ­ფა­სე­ბის გავ­რცე­ლე­ბას, გან­სა­კუთ­რე­ბით IT სექ­ტორ­ში, ქარ­თუ­ლი კომ­პა­ნი­ე­ბის მზა­ო­ბას, კომ­პენ­სი­რე­ბა გა­უ­წი­ონ ცხოვ­რე­ბის ხარ­ჯე­ბის ზრდას, გან­სა­კუთ­რე­ბით ძი­რი­თად ქა­ლა­ქებ­ში სა­ცხოვ­რებ­ლის ქი­რის, ზო­გი­ერთ წარ­მო­ე­ბის სექ­ტორ­ში მუ­შა­ხე­ლის დე­ფი­ცი­ტი­სა და 2024 წელს ინფლა­ცი­ის სწრა­ფი შემ­ცი­რე­ბის თვალ­საზ­რი­სით. ხელ­ფა­სე­ბის ზრდა, სა­ვა­რა­უ­დოდ, მომ­დევ­ნო წლებ­ში შე­ნელ­დე­ბა, თუმ­ცა პრო­დუქ­ტი­უ­ლო­ბის ზრდა­ზე მა­ღა­ლი დარ­ჩე­ბა“, - აღ­ნიშ­ნუ­ლია ან­გა­რიშ­ში.

2024 წელს სა­შუ­ა­ლო სა­მომ­ხმა­რებ­ლო ფა­სე­ბის ინფლა­ცია 1.1%-მდე შემ­ცირ­და და­ბა­ლი იმ­პორ­ტი­რე­ბუ­ლი ინფლა­ცი­ი­სა და ცენ­ტრა­ლუ­რი ბან­კის გო­ნივ­რუ­ლი მო­ნე­ტა­რუ­ლი პო­ლი­ტი­კის წყა­ლო­ბით. თუმ­ცა, 2025 წლის პირ­ველ თვე­ებ­ში ინფლა­ცია გა­ი­ზარ­და და აპ­რილ­ში 3.4%-ს მი­აღ­წია და მო­სა­ლოდ­ნე­ლია, რომ 2025 წელს სა­შუ­ა­ლოდ 4%-ს მი­აღ­წევს. სა­მომ­ხმა­რებ­ლო ფა­სე­ბის ზრდის აჩ­ქა­რე­ბა შე­იძ­ლე­ბა მი­ვა­წე­როთ ხელ­ფა­სე­ბის ზრდას და ლა­რის შე­ზღუ­დულ გა­უ­ფა­სუ­რე­ბას, ასე­ვე სა­ბა­ზო ეფექ­ტე­ბით გა­მოწ­ვე­ულ გავ­ლე­ნას. რად­გან ამ ფაქ­ტო­რე­ბის თან­და­თა­ნო­ბით შე­სუს­ტე­ბაა მო­სა­ლოდ­ნე­ლი, ინფლა­ცია 2026 წელს ცენ­ტრა­ლუ­რი ბან­კის მიერ დად­გე­ნილ 3%-იან მიზ­ნობ­რივ მაჩ­ვე­ნე­ბელს და­უბ­რუნ­დე­ბა.