„ოპოზიციური ბანაკის განხეთქილება კარგ ფორას აძლევს ხელისუფლებას“
რესპუბლიკელი სენატორი სტივ დეინსი რეგიონული ტურნეს ფარგლებში თბილისშიც იმყოფებოდა და პრემიერ ირაკლი კობახიძესთან შეხვედრის შემდეგ, სოციალურ პლატფორმა X-ზე სენატორის ოფიციალურ გვერდზე დაიწერა: "ნაბიჯები, რომლებიც საქართველოს მთავრობას შეუძლია გადადგას იმის საჩვენებლად, რომ სერიოზულად არის განწყობილი შეერთებულ შტატებთან ურთიერთობის გაუმჯობესებისთვის". რას ნიშნავს ეს და რა არის მოსალოდნელი, პოლიტიკის ანალიტიკოს დავით ზურაბიშვილს ვესაუბრეთ.
- ივანიშვილს სერიოზულად მიაჩნია, რომ შვეიცარიის კერძო ბანკი ფულს ამერიკელების დავალებით არ აძლევს. ნათელია, რომ ეს კერძო დავაა, ის არ აძლევს ფულს, აჭიანურებს, მსოფლიოში ასეთი რაღაცები ხდება, მაგრამ ბიძIინას ვერავინ არწმუნებს, რომ ამერიკის მთავრობა არაფერ შუაშია. მე არ შემიძლია თქვენთან ნორმალური ურთიერთობა, ვიდრე ჩემს ფულს არ მომცემთო, პლუს სანქციებიც მომიხსენითო - ანუ მიიჩნევს, რომ სპეციალურად მოეწყო შვეიცარიული ბანკის გაკოტრების ამბავი, ბიძინასთვის რომ ფული წაერთმიათ, დაეშანტაჟებინათ და ახლა თავდაცვით პოზაშია... მე არ დაგელაპარაკებით, აქ არიან ჩემი ბიჭები და თუ გინდათ, მაგათ დაელაპარაკეთო. მე არ ვიცი, აშშ-ის მოთმინების ფიალა როდის აივსება. მას შეუძლია ძალიან მძიმე დარტყმა მიაყენოს პირადად ბიძინასაც, ხელისუფლებასაც და ქვეყანასაც.
- ივანიშვილს ტრამპის იმედი აქვს, მართალია, ახლა უკმაყოფილებას გამოთქვამენ, რომ ტრამპი "დიფ სთეითს" ვერ ამარცხებს, მაგრამ მაინც ხომ ცდილობენ კონსერვატორების ბანაკში ყოფნას? რამდენიმე დღის წინ კონსერვატორების ფორუმზე, სადაც ტრამპიც ჩაერთო, კობახიძეც აქო და ადიდა ორბანმა.
- ჩემი აზრით, ეს არის უსუსური ცდა, რომ როგორმე საკუთარი თავი გაიყვანონ ამ რაღაც კონსერვატიულ ტრენდში, რაც ბლეფია. რეალურად კონსერვატორი არც ბიძინაა და არც კობახიძე. ეს მათ დასავლეთთან კონფრონტაციისთვის სჭირდებათ. ტრამპი თავისი ინსტიტუციურად არცთუ გამართული შეხედულებებით, ამათთვის მისწრება იყო და ტრამპს რომ არ გაემარჯვა, "ქართული ოცნების" საქმე დღეს ბევრად უარესად იქნებოდა, თუმცა ტრამპთან მორიგების შანსი ნულია. უბრალოდ, ეს ყველაფერი გახანგრძლივდება და არა მგონია, ბიძინას სასარგებლოდ გადაწყდეს. ვიცით, როგორია კონგრესში ორპარტიული განწყობა "მეგობარი აქტის" თაობაზე და ივანიშვილს, ადრე თუ გვიან, სერიოზული პრობლემები შეექმნება.
- შიდაპოლიტიკური ამბებიც განვიხილოთ - ბაჩიაშვილის უცნაური მოტაცება-დაკავება შეიძლება გახდეს რაიმე მოვლენების ახალი კატალიზატორი?
- უცნაური სწორედაც არ არის. მე არც ვიცოდი, სად იყო. რომ მცოდნოდა, საამიროებში იყო, დიდი ალბათობით, ვივარაუდებდი იმას, რაც მოხდა. ივანიშვილისთვის მთავარია მისი პირადი ამბები. წარმოიდგინეთ, ამერიკას ამას ეუბნება და ბაჩიაშვილს, მით უმეტეს, რომელმაც, მისი აზრით, მილიარდები მოჰპარა, როგორ მოექცეოდა?! მახსოვს, საკრებულოში ვიჩხუბე, რატომ უხსნით ბაჩიაშვილს გადასახადებს-მეთქი, მაგრამ მთელი საკრებულო ყალყზე იდგა. ითვლებოდა, რომ ბაჩიაშვილი იგივე ბიძინაა და ცხადია, რომ სცოდნოდათ, მხოლოდ ბაჩიაშვილის ინტერესი იყო, ამას არ გაუკეთებდნენ. ამიტომ მის ჩამოყვანაში უცნაური არაფერია. ბაჩიაშვილი ბიძინას ერთ-ერთი ფავორიტი იყო და მის ღალატს განსაკუთრებით განიცდის.
სიტუაცია რთულია. ორი ვარიანტი გვაქვს - ეს პროტესტი და გვყავს პოლიტიკური სპექტრი, რომელიც აბსოლუტურად უიმედოა, თან გვიახლოვდება თვითმმართველობის არჩევნები და პოლიტიკური პარტიების პოზიციები არ არის გამოკვეთილი. უფრო სწორად, არის ერთი, რომ უნდა გამოუცხადონ ბოიკოტი, და არის სხვა პარტიების პოზიცია, რომ მონაწილეობას არ გამორიცხავენ. ამ სიტუაციაში ოპოზიციური ბანაკის განხეთქილება კარგ ფორას აძლევს ხელისუფლებას. კარგი იქნებოდა, ეს კულუარებში განეხილათ, მაგრამ უკვე გარეთ გამოვიდა. ცოტა გასაკვირია, რბილად რომ ვთქვათ, ის ისტერიკული ტონი, რომელიც აქვთ ამ ბოიკოტის მომხრეებს. საოცრებებს წერენ, რომ ვინც მონაწილეობას ემხრობა, ბიძინას მონა და ფულზე გაყიდულია და პირდაპირ გინებაზე გადადიან. მთავარი მომენტი კი ის აქვთ, რომ არჩევნებს მაინც გააყალბებენ. მე ნამდვილად არ ვამბობ, რომ პოლიტიკაში ყველაფერი მესმის, მაგრამ რაღაც მესმის თეორიულადაც და პრაქტიკიდანაც გამომდინარე და შემიძლია ვთქვა, რომ "მაინც გააყალბებენ" საბავშვო ბაღის დონეა. ყველა არჩევნები გამოწვევაა. შარშან რომ გააყალბა, ამაზე რომ რაღაც ისწავლე, ახლა ამით უნდა დაუპირისპირდე. იქნებ ახლა გამოიყენო საერთაშორისო მექანიზმები, რაღაც სტრატეგია შეიმუშაო და მოიგო. წინასწარ რატომ ხარ დარწმუნებული, რომ წააგებ? ასეთი განწყობით სულ წაგებული იქნები. დღეს ოპოზიციას არა აქვს იმის რესურსი, რომ ბოიკოტით არჩევნები ჩაშალოს. ამას ვერ აკეთებ, პრაქტიკულად გარბიხარ ბრძოლის ველიდან და ამით რას მოიგებ? ვერაფერს, პირიქით, წააგებ, რადგან "ოცნებას" მართლა აღარ დასჭირდება გაყალბება.
ამაზე უარესი ის არის, რომ ოპოზიციაში განხეთქილებაა - ნაწილი ბოიკოტზე ლაპარაკობს, ნაწილი მონაწილეობას ფიქრობს. რუსთაველზე პროტესტანტთა მნიშვნელოვანი ნაწილი თავის ჭკუაზე ჰყავთ აყოლილი, მაგრამ ეს არ მიკვირს, რადგან პროტესტისთვის რადიკალიზაცია დამახასიათებელია, თუ პოლიტიკური შემადგენლით არ შეივსო, თუმცა ეს გამოიწვევს იმას, რომ ხელისუფლება ისევ მოიგებს და თან ამით ლეგიტიმაციას შეიძენს. მერე ერთნი ეტყვიან, თქვენ რომ მიიღეთ მონაწილეობა, ამით ლეგიტიმაცია მიეცით "ოცნებასო", ისინი ეტყვიან, თქვენ რომ არ მიიღეთ მონაწილეობა, ამით თქვენ მიეცით ლეგიტიმაციაო, და ეს არ იქნება კარგი საერთაშორისო თვალსაზრისით. ჩათვლიან, რომ საქართველოში ოპოზიცია მაინცდამაინც ძლიერი ვერ არის, თუმცა, ვინც ბოიკოტი გამოაცხადა, ახლავე შემიძლია ვთქვა, რომ იმათ საერთოდ ჯვარს დაუსვამენ, რადგან არასერიოზულ ძალად ჩაითვლებიან. თუ ეს არასერიოზული ძალა აღმოჩნდება მეტ-ნაკლებად ძლიერი, ვიდრე სერიოზული, ამ სერიოზულ ძალასაც ჯვარს დაუსვამენ, რადგან იტყვიან, რა ვქნათ, გიჟების ქვეყანაა, ერთმანეთს შეეფერებიანო. მესმის, რომ ეს კარგი მოსასმენი არ არის, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, ასე იქნება. ოპოზიციამ უნდა წარმოაჩინოს თავი როგორც მომწიფებულმა ძალამ, რომელსაც შეუძლია ხელისუფლებისთვის კვალიფიციური წინააღმდეგობის გაწევა. თუ ჰგონიათ, გავიდეთ ყოველდღე რუსთაველზე, ამასობაში ამათ გარედან სანქციებით დაანგრევენ, მერე ნანგრევებში შევალთ და დავსხდებითო, ძალიან ცდებიან. ეს ასე ადვილად არ მოხდება. ივანიშვილის ხელისუფლების მორალურ-ზნეობრივი ამბავი ერთია და მეორე - გეოპოლიტიკური მნიშვნელობა. არ აწყობს დასავლეთს აქ ნგრევა. არ არის მათთვის რევოლუციური სცენარი ხელსაყრელი, არც ევროკავშირისთვის და არც ამერიკისთვის. ნგრევა და რევოლუცია იწვევს დესტრუქციულ პროცესებს და კაცმა არ იცის, სათავეში ვინ მოექცევა, ის რას გააკეთებს, რუსეთი რას იზამს და ა.შ. ამიტომ, თუ ცვლილებაზეა ლაპარაკი, ამერიკაც და ევროპაც ყოველთვის შეეცდებიან, რომ ეს იყოს ეტაპობრივი, ევოლუციური. ცხადია, ჩვენ გვინდა ყველაფერი დღესვე იყოს, უცბად შეიცვალოს ყველაფერი, მაგრამ ასე მარტივად არ გამოვა. ამიტომ ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს, უფრო მომწიფებული გონებით შევხვდეთ თვითმმართველობის არჩევნებს. ზოგი ამბობს, თბილისი რომც მოვიგოთ, მერე რაო. რა და, თბილისი თუ მოვიგეთ, ეს ნიშნავს, რომ ქვეყანაში ახალი იერუსალიმი გვაქვს. თუ თბილისის მერი გახდება ოპოზიციის კანდიდატი, ეს იქნება გადატრიალება ქართულ პოლიტიკურ სივრცეში. ამით სულ სხვა თამაში დაიწყება და რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნების ჩატარებაც ბევრად რეალური გახდება, რადგან ამით ოპოზიცია დაამტკიცებს, რომ ის არა უბრალოდ ხელისუფლების ოპონენტია, არამედ რეალური ძალაA და ხალხის რეალური მხარდაჭერა აქვს. ეს იმდენად მნიშვნელოვანია, რომ ამის გაუბრალოება უკვე საბავშვო ბაღის დონეც კი აღარაა.
- კვირის ბოლოს ნიკა მელია წინმსწრებად დააპატიმრეს, ადმინისტრაციული პატიმრობა შეუფარდეს სტუდენტ გოგოებს მხოლოდ იმიტომ, რომ "ოცნების" დეპუტატს მოღალატე ეძახეს. რატომ ამწვავებს სიტუაციას "ოცნება"?
- ხელისუფლებამ თავი ჩიხში შეიყვანა. ის ცდილობს პროტესტის გადატეხას, პასუხად კი იღებს მეტ რადიკალიზმს - ხელისუფლება ისეთ სიტუაციაშია, რომ არ დაიჭიროს მელია თუ სხვა, ეს უპირველესად თვითონ ხელისუფლებაში იქნება აღქმული ისე, რომ ხელისუფლება გატყდა. ამიტომ გირაოს რამდენიც არ გადაიხდის, იმდენს დაიჭერენ. ეს სიტუაციას უფრო ძაბავს, მაგრამ ხელისუფლებამ თავი თვითონ შეიყვანა ჩიხში და ამრავლებს პოლიტიკურ პატიმრებს. ეს კი საერთაშორისო დონეზე ხელისუფლების რეპუტაციას უფრო შელახავს.
რუსა მაჩაიძე