მეღვინეების ოჯახის თავგადასავალი ნავაზში
ბავშვობიდან ფეხბურთით იყო გატაცებული. კარგა ხანს თამაშობდა, მიღწევებიც ჰქონდა და ძმაც ფეხბურთელი იყო, საქართველოს ახალგაზრდული ნაკრების წევრი, თუმცა მათი სპორტული კარიერა ისე ვერ აეწყო, როგორც ვარაუდობდნენ. მოგვიანებით ლევან კბილცეცხლაშვილი პროფესიული განათლების მიღებაზე გადაერთო, დღეს კი მეღვინეა და ექვსი შვილის მამა საოჯახო მარანს მცხეთის რაიონის სოფელ ნავაზში უძღვება.
ლევან კბილცეცხლაშვილი
- რვა წლის წინ გადავწყვიტე ამეხდინა ჩემი ბავშვობის ოცნება - გავმხდარიყავი მეღვინე და ჩემი სოფლის დიდი ტრადიცია გამეგრძელებინა. 2017 წლიდან ჩავერთე იმ ფერხულში, რასაც მეღვინეობა-მევენახეობა ჰქვია, შთაგონების წყარო კი ჩემი სოფლის დიდი ისტორია გახლდათ, რომელიც მეღვინეობის მხრივ შეჩერებული იყო. თანასოფლელები აღარ აწარმოებდნენ ღვინოს იმ ქართული ტრადიციული წესით, რასაც ქვევრში ღვინის დაყენება ჰქვია. ასე დაიწყო ჩემი თავგადასავალი მეღვინეობა-მევენახეობაში.
- პროფესიით ვინ ხართ?
- თსუ-ის მაგისტრატურა სამოქალაქო სამართლის მიმართულებით დავამთავრე, პროფესიით მუშაობაც განვაგრძე და 29 წლის ასაკში გადავწყვიტე, პროფესია შემეცვალა.
ჩვენი სოფლის სახელწოდება - ნავაზიც მიგვანიშნებს, რომ სოფელს მჭიდრო კავშირი ჰქონდა ვაზთან. ისტორიული წყაროების მიხედვით, მართალია, მწირი, მაგრამ უტყუარი ინფორმაცია არსებობს, რომ ნავაზი სვეტიცხოვლის მამული იყო. აქ დაწურული ღვინის ნაწილი სვეტიცხოველს მიეწოდებოდა. სოფელი იმითაც გამოირჩევა, რომ აქ არის უძველესი კოშკ-მარანი და ძველი არტეფაქტებიც მიუთითებს, რომ ერთ დროს აქ მეღვინეობა-მევენახეობის დიდი კერა იყო.
- რა ჯიშის ყურძენი მოგყავთ და რას წურავთ?
- ამჟამად ჩვენს ასორტიმენტს შეადგენს როგორც ადგილობრივი ქართლის ჯიშები - გორული მწვანე, ჩინური, თავკვერი, ასევე ძალიან საინტერესოა ჩემთვის კახურ ჯიშებთან მუშაობა. ესაა - რქაწითელი, საფერავი და კახური მწვანე.
ღვინოებს ქართული ტრადიციული მეთოდით, ქვევრში ვაყენებთ. ამჯერად 20 ტონამდე ყურძენს ვამუშავებთ, საიდანაც 14-15 ათას ბოთლ ღვინოს ვიღებთ. როდესაც საქმიანობას ვიწყებდი, მქონდა არჩევანი, ტრადიციული წესით მეწარმოებინა ღვინო თუ თანამედროვე ტექნოლოგიით და ავირჩიე რთული გზა - ქვევრში ღვინის დაყენება. ქვევრში დაყენებული ღვინო სრულიად განსხვავებული და ავთენტური გემოებით ხასიათდება.
- სად არის თქვენი ქვევრები დამზადებული?
- მნიშვნელოვანი იყო, სწორად შეგვერჩია ქვევრის მწარმოებელი და დიდი მოკვლევის შემდეგ იმერეთში, მანდაეთში მივაგენით ხარისხიან ქვევრებს. 15 ცალი ქვევრი წამოვიღეთ და ჩავრგეთ, რომელთა მოცულობა ჯამში 20-22 ტონაა. თითო ქვევრი 1,5-დან 2 ტონამდეა. ეს იყო ჩვენი ოჯახის პირველი შეხება ქვევრთან. წინა თაობას ქვევრის ღვინო არ დაუყენებია.
- ცნობილია, რომ ქვევრს განსაკუთრებული მოვლა უნდა. თქვენ როგორ უვლით?
- ძველად საქართველოში რადგან ყველას არ შეეძლო ქვევრის რეცხვა, ამიტომ ქვევრის მრეცხავის პროფესია არსებობდა. ვინაიდან დღეს არა გვაქვს ფუფუნება, რომ საქართველოში ქვევრის მრეცხავი გვყავდეს, მე და ჩემი ძმა ვრეცხავთ, შრომატევადი და საპასუხისმგებლო საქმეა და ვერავის ვანდობთ.
ქვევრის ჰიგიენა უმნიშვნელოვანესია, პირდაპირ კავშირშია ღვინის ხარისხთან. როგორც ქვევრს მოვუვლით, ისეთი ხარისხის ღვინოს მივიღებთ. მოკლედ, ჩავდივარ ქვევრებში და ვრეცხავ. ჯერ კედლებს ჯაგრისით გულმოდგინედ ვამუშავებთ. ძირითადად, ვიყენებ სოდასა და ლიმონმჟავას. მართალია, ჩვენს წინაპრებს ჰქონდათ სხვა, უფრო ბუნებრივი საშუალებები, როგორიც იყო სარცხი და სხვა, თუმცა ამ ეტაპზე ამას ვარჩევ. თითოეული ქვევრის რეცხვა დაახლოებით 10 დღეს გრძელდება და ჯამში მთელი პროცესი 2 თვეს მოითხოვს.
ჩემი მიზანი თავიდანვე იყო უცხოურ ბაზრებზე გასვლა, მაგრამ ვერ ვიფიქრებდი, რომ ამ ბიზნესში შემოსვლიდან მერვე წელს 12 ქვეყანაში გავიტანდი ექსპორტზე. პირველი ექსპორტი პანდემიამდელი პერიოდი იყო. 2020 წელს პირველი პარტია იაპონიაში გავუშვით. ხუმრობით ვამბობ ხოლმე, ექსპორტის პირველი მზე იაპონიიდან ამოვიდა-მეთქი.
- მარტო უმკლავდებით ამ ყველაფერს?
- საქმეში მხოლოდ ოჯახის წევრები ვართ ჩართული. გვერდით მიდგას ძმა, რომელიც ჩემთან ერთად საქმის ყველა ეტაპს ინაწილებს.
საოჯახო მარნისა და საოჯახო მეღვინეობის წარმოება საკმაოდ კომპლექსურია, რომელიც მხოლოდ ღვინის დაყენების პროცესისგან არ შედგება, არაერთი საქმის შეთავსება გვიწევს: ექსპორტის მენეჯერის ფუნქცია, სოციალური მედიის მართვა, მარკეტინგი, ბრენდინგი, პიარი... თითოეულ ამ მიმართულებას მხოლოდ ოჯახის წევრები ვუძღვებით, ძირითადად, მე და საინტერესოც არის, როცა შენი საქმის ყველა წახნაგთან გაქვს შეხება. ეს პროცესს კიდევ უფრო შემოქმედებითს ხდის.
- მარანს ძალიან ლამაზი სახელწოდება აქვს.
- ალბათ, შვილების სახელებზე არ მიფიქრია იმდენ ხანს, რამდენიც მარნის სახელწოდების შერჩევას დავუთმეთ. მოგეხსენებათ, საშვილიშვილო საქმეა და თაობებს უნდა გადაეცეს, ამიტომ შევარჩიეთ სახელწოდება `ნაფერი~, რაც ზრუნვას, მოფერებას გულისხმობს. ინსპირაციის წყარო გახდა ის მრავალსაუკუნოვანი ურთიერთობა, რაც ქართველ კაცსა და ვაზს შორის არის, ზრუნვით, ფერებითა და სიყვარულით გაჯერებული ურთიერთობა.
- სანამ ამ საქმეს დაიწყებდით, მეღვინეობა-მევენახეობაში თუ გქონდათ ცოდნა?
- რამდენიმე საბაზისო კურსი გავიარე, რაც დამეხმარა, რომ სწორი ორიენტირი ამეღო. ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ანა გოდაბრელიძის კურსი იყო, სადაც მნიშვნელოვანი საბაზისო ცოდნა შევიძინე.
- 6 შვილის მამა ხართ. თქვენი მრავალშვილიანი ოჯახი, შვილები, ალბათ, საქმეში რაღაც დოზით ჩართული გყავთ...
- დიდი ოჯახი გვაქვს, ღმერთმა ექვსი შვილი მაჩუქა. ბოლო ტყუპი გოგო-ბიჭია. ვცდილობთ, ბავშვებიც თავიანთი შესაძლებლობის ფარგლებში ჩართული იყვნენ. უფროსი ვაჟი და მომდევნო გოგონები აქტიურად მეხმარებიან, თუნდაც, მაგალითად, ბოთლების დაბინავებაში, ყუთებში ჩაწყობაში. ხალისით მონაწილეობენ ეტიკეტირებაში, მოსწონთ ეს პროცესი. ჩემს პატარა ბიჭს როცა ეკითხებიან, ვინ უნდა გამოხვიდეო, პასუხობს, მამა უნდა გამოვიდე, როგორც მამიკო აყენებს ღვინოს, მეც მინდა ასე დავაყენოო.
- მარანი, როგორც მითხარით, განსაკუთრებული წესების დაცვით ააშენეთ...
- როდესაც მარნის დიზაინზე ვფიქრობდით, გადავწყვიტეთ, მისთვის ძველი ქართული იერი მიგვენიჭებინა, თან ქვების წყალობით კედლების სისქე გავზარდეთ, რაც შიდა სივრცეში ტემპერატურის სტაბილურობას უწყობს ხელს.
- ეს საქმე, როგორც ვატყობ, დიდ სიამოვნებას განიჭებთ.
- ემოციური კონტაქტი დიდია. გარდა ღვინის წარმოებისა, ასევე აქტიურად ვართ ჩართული ტურიზმში - ვიღებთ სტუმრებს და ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი გზავნილი მათთვის ის მაქვს, რამდენად დიდი ემოციური დატვირთვა აქვს ქართველი ადამიანისთვის ღვინოსა და ვაზს. საილუსტრაციოდ მომყავს ხოლმე მაგალითი, რომ ქართველი კაცი ცუდ ხასიათზე მყოფი ვენახში არ შედიოდა, არც მარანში. ყოველთვის ცდილობდა პოზიტიური განწყობა ჰქონოდა და ამას ჩვენც განვაგრძობთ. ღვინოს, როგორც ცოცხალ ორგანიზმს, ისე ვუყურებთ და ვცდილობთ, ყოველთვის დადებითად ვიყოთ განწყობილი ღვინის წარმოების ნებისმიერ ეტაპზე. რიტუალი გვაქვს - რთვლისა და უშუალოდ ღვინის დაწურვისას ვმღერით, ვგალობთ, ვლოცულობთ, სანთელს ვანთებთ. ასე ვქმნით იმ გარემოს, რაც აუცილებელია კარგი, პატიოსანი ღვინის დასაყენებლად.