ეკა კვესიტაძე: "სააკაშვილი თვითონ აგებდა მახეებს, დაიჯერა ამ რეალობის და თავად აღმოჩნდა მსხვერპლი"
ირაკლი კაკაბაძე: "საზოგადოებრივი მაუწყებელი" ქართველი ხალხისგან იმსახურებს ფუნას..."
"შემიძლია, ბატონი დათო ნებისმიერ ველზე ვნახო, მაგრამ არ მგონია, წამომყვეს"
გია კორკოტაშვილი: "პაიჭაძეს ვურჩევდი, რელიგიური თემატიკა აირჩიოს, რადგან ახლოს არის ამ თემასთან. ან საცირკო, ან სულაც ჯაზი..."
ზვიად ქორიძე: "აშკარაა ორი პოლიტიკური ჯგუფის მწვავე დაპირისპირება "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" სივრცეში"
ეკა კვესიტაძე: "სააკაშვილი თვითონ აგებდა მახეებს, დაიჯერა ამ რეალობის და თავად აღმოჩნდა მისი ილუზორული რეალობის მსხვერპლი"
ძველი რომაული გამონათქვამი, "ვინც მართავს რომს, ის მართავს მსოფლიოს", საქართველოში შემდეგნაირად არის ინტერპრეტირებული: "ვინც მართავს "საზოგადოებრივ მაუწყებელს", ის მართავს საზოგადოებას." ბევრის შემსწრე ტელეკომპანიის შენობას ამჯერად ტყვიებს არ უშენენ, თუმცა ხმაური და ლანძღვა-გინება მის კედლებში ისევ გრძელდება. გვიახლოვდება არჩევნები და პოლიტიკური ტემპერატურაც მატულობს. აქამდე ფარული ბრძოლა არხის დასაპატრონებლად ძველსა და ახალ ხელისუფლებას შორის აშკარა დაპირისპირებაში გადაიზარდა.
დასანანი ის არის, რომ ორივე მხარეს მთავარი ავიწყდება, - ეს არხი პოლიტიკოსების კი არა, საზოგადოების საკუთრებაა. როგორც ყოველთვის, ჩვეულება რჯულზე უმტკიცესია - სამოქალაქო საზოგადოება ამჯერადაც ორ ბანაკად არის გაყოფილი (დიდ თუ პატარა) და დაპირისპირება მხოლოდ მასვე დააზარალებს. როდის უნდა ეშველოს ამ პრობლემას და როდის უნდა გახდეს I არხი მართლაც საზოგადოებრივი მაუწყებელი. ჯერჯერობით ის ისევ საზოგადოებრივ მოუწყობელად რჩება.
დავით პაიჭაძე, "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" ჟურნალისტი:
- როგორ ფიქრობთ, რატომ შეგეხოთ "საზოგადოებრივ მაუწყებელზე" ჩატარებული რეორგანიზაცია?
- არანაირი რეორგანიზაცია არ მიმდინარეობს. ჩვენ შეგვეხო პოლიტიკური ნება, რომელიც აღასრულა გენერალური დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელმა. ეკა კვესიტაძე და მე ტელეეთერს ჩამოგვაშორეს.
- თქვენი პროექტების დახურვის მიზეზად მიკერძოებას ასახელებენ?
- ჩვენი პროექტების დახურვის მიზეზები არავისგან მოგვისმენია. აიღეს და ხელის ერთი მოსმით დახურეს. მიკერძოებას ახსენებდა გენდირექტორის მოვალეობის შემსრულებელი სხვადასხვა მედიასაშუალებასთან ინტერვიუში, მაგრამ ის არც ერთხელ არ შეგვხვედრია, არაფერი განუმარტავს და მის ბრძანებაში ჩვენი შრომითი ხელშეკრულებების შემდგომი ბედის შესახებ არაფერი წერია. მივიჩნევ, რომ გადაწყვეტილების საფუძველი საძიებელია არა ჩვენს პროფესიონალიზმში, არამედ სხვაგან, კერძოდ, პოლიტიკის სიბრტყეში.
- ასრულებდა თუ არა წლების განმავლობაში "საზოგადოებრივი მაუწყებელი" საზოგადოების დაკვეთას?
- "საზოგადოებრივ მაუწყებელს" ევალება არა საზოგადოების დაკვეთის შესრულება, არამედ მისთვის კანონით დაკისრებული ვალდებულებებისა. შეგიძლიათ ჩახედოთ "მაუწყებლობის შესახებ" კანონის შესაბამის თავს, ასევე საარჩევნო კოდექსს, რომელიც არჩევნების წინა პერიოდში განსაზღვრავს მაუწყებლის ვალდებულებას.
- მაყურებელი ხშირად თქვენ და ეკა კვესიტაძეს "ნაციონალური მოძრაობის" აშკარა მხარდაჭერაში გადანაშაულებთ. თქვენი გადაცემების დახურვა პოლიტიკური გადაწყვეტილება იყო თუ საზოგადოების დაკვეთა, რომ ტელევიზია დატოვონ მისთვის მიუღებელმა ჟურნალისტებმა?
- საზოგადოების დაკვეთის ბუნდოვანი ცნებით ვერავინ შენიღბავს ამ გადაწყვეტილების პოლიტიკურ საფანელს. და ერთიც: "მაყურებელი გადანაშაულებთ" - უკაცრავად, მაყურებელი პროკურორია და თქვენ მისი თანაშემწე?
- გულწრფელად მინდა გკითხოთ და თქვენგანაც გულწრფელ პასუხს მოველი. დღეს რომ "ნაციონალური მოძრაობა" იყოს ხელისუფლებაში და მოგთხოვონ პოლიტიკური ტოქშოუების დახურვა, რაც არაერთხელ გაუკეთებიათ, იქნებოდა თქვენი რეაქცია ისეთივე, როგორიც ამჟამად?
- უაზრობად მიმაჩნიAა ჰიპოთეტურ შეკითხვებზე პასუხის გაცემა. თქვენი ნებაა, რასაც მკითხავთ, მაგრამ როგორც ჟურნალისტი, ვფიქრობ, რესპონდენტს ფანტაზიის ამუშავება კი არ უნდა დასჭირდეს პასუხის დროს, არამედ კრიტიკული აზროვნებისა და ლოგიკის მოშველიება. მე ყოველთვის ვცდილობ სწორედ ასეთი შეკითხვები დავსვა. შესაძლოა, სწორედ ეს არ ეჭაშნიკათ იმათ, ვინც ტელეეთერიდან ჩვენი ჩამოშორება გადაწყვიტა.
- თქვენ რადიოში დარჩენა შემოგთავაზეს, დათანხმდით?
- დიახ. საზოგადოებრივ რადიოში მუშაობა 2006 წელს დავიწყე, ტელეპროექტამდე სამწლინახევრით ადრე და დღემდე არ შემიწყვეტია. ასე რომ, რადიოში მუშაობას ვაგრძელებ. ესეც კიდევ ერთი უცნაურობაა - მე რადიოშიც და ტელევიზიაშიც ერთი ვარ; არ მიმაჩნია, რომ როგორც ჟურნალისტი სხვა ვარ ტელეეთერში და სხვა - რადიოში. ერთგან დამტოვეს, მეორე - დამატოვებინეს; ლოგიკას ხედავთ?
ეკა კვესიტაძე, ჟურნალისტი:
- პროცესი ორი თვეა გრძელდება და მას შემდეგ გააქტიურდა, რაც "მე-9 არხი" დაიხურა. ბუნებრივია, წინასაარჩევნოდ ჩვენი გათავისუფლება სკანდალს გამოიწვევდა, ამიტომაც ახლა გაკეთდა ის, რაც თავიდანვე ჰქონდათ დაგეგმილი.
- ზვიად ქორიძის აზრით, თქვენი პროექტები იმიტომ დახურეს, რომ "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" სამეურვეო საბჭოს წევრებმა გენერალური დირექტორი გიორგი ბარათაშვილი უსამართლოდ გაათავისუფლეს.
- ვერ დავეთანხმები, რადგან ჩვენი გათავისუფლების შესახებ გადაწყვეტილება თავის დროზე გიორგი ბარათაშვილმა მიიღო. უბრალოდ, კონტრაქტი არ გაუწყვეტია ჩვენთვის, რადგან არ დასცალდა - თავად გაათავისუფლეს. თამაზ ტყემალაძეც, რომელიც ამჟამად ასრულებს დირექტორის მოვალეობას, ერთი კვირის განმავლობაში იცვლიდა პოზიციებს, არ იცოდა, როგორ მოქცეულიყო.
- როგორც ბორდის თავმჯდომარე ამბობს, თუ სხვა პროექტები შემოგთავაზეს, ეს უკვე რეორგანიზაცია იქნება და არა პოლიტიკური გადაწყვეტილება. მაგალითად, პაიჭაძე რადიოში გააგრძელებს მუშაობას.
- ჩემთვის არაფერი შემოუთავაზებიათ, კონტრაქტი ისე გამიწყვიტეს და ეკა ბერიძეს ასახელებენ ჩემს შემცვლელად. მანამდე ამბობდნენ, რომ ეთერში დარჩებოდა ჩვენი გადაცემები, თუმცა დაიწყებოდა სხვა ტოქშოუებიც და არხზე გამოჩნდებოდა ეკა ბერიძეც. ვფიქრობ, ეს კარგი იდეა იყო, საზოგადოებას არჩევანის საშუალება მიეცემოდა...
- საზოგადოებამ მიკერძოებაში დაგდოთ ბრალი, ეს ხომ არ ნიშნავს იმას, რომ მოსახლეობას აღიზიანებს თქვენი ეთერში გამოჩენა?
- ბუნებრივია, ვიღაცას მოსწონხარ და ვიღაცისთვის მიუღებელი ხარ.
- თავად "საზოგადოებრივ მაუწყებელს" თუ ენდობოდა საზოგადოება?
- "საზოგადოებრივი მაუწყებელი" არ ასრულებდა საზოგადოების დაკვეთას, მიუხედავად იმისა, რომ არხის მუშაობა კვლევების მიხედვით დაბალანსებული იყო. არხის წინა ხელმძღვანელობასთან კონფლიქტი მქონდა, მათ შორის საინფორმაციო სამსახურთან, რადგან ვფიქრობდი, რომ "საზოგადოებრივ მაუწყებელს" მეტის შეთავაზება შეეძლო მაყურებლისთვის.
- თქვენი მეუღლე წინა ხელისუფლების მაღალჩინოსანი იყო, ამის გამო ხშირად სუბიექტური ხომ არ იყავით?
- ვერავინ იტყვის, რომ ფაქტი დამიმახინჯებია, დამიმალავს ან ვინმესთვის სათანადო კითხვა არ დამისვამს. ჟურნალისტი ვარ და ჩემი კითხვები ყველასთან კრიტიკულია. გაიხსენეთ ჩემი ინტერვიუ სააკაშვილთან და შეადარეთ ეკა ბერიძის ინტერვიუს ბიძინა ივანიშვილთან. ჩემგან განსხვავებით მას კრიტიკული კითხვები არ დაუსვამს თავისი კომპანიის მფლობელისთვის. გულწრფელად გეტყვით, სწორედ ამ კრიტიკულობისთვის არ მოვწონდი სააკაშვილს. 2004 წელს "რუსთავი 2"-დანაც გამომაგდეს, სადაც ახალი ტოქშოუ უნდა დამეწყო. ისევე როგორც ბევრი ჟურნალისტისთვის, სატელევიზიო სივრცე რამდენიმე წელი ჩემთვისაც დახურული იყო.
- თუმცა მაშინ არ გაგიპროტესტებიათ ხელმძღვანელების გადაწყვეტილება.
- იმიტომ, რომ მაშინ გადაცემა კი არ დაუხურავთ, პროექტზე თქვეს უარი. თუმცა ყველგან ვამბობდი, რომ ხელისუფლებამ მიიღო ცუდი პოლიტიკური გადაწყვეტილება, როცა აკრძალა პოლიტიკური ტოქშოუები.
- წინა ხელისუფლებასთან ბევრად მოწიწებით იყავით, ვიდრე დღეს ხართ.
- არანაირი პატივისცემა არა მაქვს ხელისუფლებისა. მე მაქვს წმინდა ჟურნალისტური ინსტინქტი და ჩინოვნიკებს ვუყურებ, როგორც ანგარიშვალდებულს ჩემ წინაშე. ბრძოლის რეჟიმში ვიყავი ყველა ხელისუფლებასთან. წინა ხელისუფლების ყველაზე დიდ შეცდომად, სხვა შეცდომებთან ერთად, თავისუფალ მედიაზე ზეწოლა და "ნაციონალური" არხების პროპაგანდისტულ იარაღად გადაქცევა იყო. ადრეც ვამბობდი და ახლაც გავიმეორებ - სააკაშვილი თვითონ აგებდა მახეებს, დაიჯერა ამ რეალობის და თავად აღმოჩნდა მისი ილუზორული რეალობის მსხვერპლი.
- არ მახსენდება, რომ კრიტიკული კითხვები დაგესვათ წინა ხელისუფლებისთვის გირგვლიანის მკვლელობაზე, ბიზნესმენების შევიწროებაზე, "იმედის" დარბევასა და სხვა აქტუალურ თემებზე.
- როცა გირგვლიანი მოკლეს, "24 საათის" ჟურნალისტი ვიყავი და შეგიძლიათ ნახოთ ჩემი სტატია ამ საკითხზე, რომელიც ძალიან კრიტიკულია. ტელევიზიაში მუშაობის დროს ყველა პოლიტიკურ პარტიას ვეუბნებოდი, მომიყვანეთ ბიზნესმენი, რომელიც იტყვის, როგორ გაძარცვა ხელისუფლებამ, თუმცა არავინ მოდიოდა პირდაპირ ეთერში. სხვა რა მექნა, ჩემი იარაღი კითხვების დასმაა და თუ არავინ მოვიდა, როგორ გავიგოთ სიმართლე?
- რომ არ მოდიოდნენ, არაფერს ნიშნავდა თქვენთვის და არ გაეჭვებდათ მათი დუმილი?
- ეჭვი მიჩნდებოდა, მაგრამ მას დასაბუთება უნდა. კიდევ ვიმეორებ, თუ რესპონდენტი არ მოვიდა და ეშინია, რა უნდა მექნა?
თამაზ ტყემალაძე "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" გენერალური დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელი:
- რა მიზეზით შეწყდა ეკა კვესიტაძისა და დავით პაიჭაძის საავტორო გადაცემები?
- ჩვენ გვაქვს როგორც ევროპის, ისე ამერიკის მონიტორინგები. არსებობს ჟურნალისტური ქარტია. ისინი მიუთითებენ, რომ ეს გადაცემები იყო მიკერძოებული და ამიტომ დაიხურა.
- გადაცემების ავტორები მიიჩნევენ, რომ ეს იყო პოლიტიკური გადაწყვეტილება.
- რაც უნდათ, ის თქვან. ცუდია, რომ "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" შენობაში დაუკითხავად იჭრებიან. დღესაც შემოიჭრნენ, ისევე, როგორც ამას წინათ კვესიტაძე შემოვარდა და გაიძახოდა, დირექტორი ჩაკეტილია, კარს არ აღებსო. კვესიტაძის კი არა, ცხრა მშიერი ლომის არ მეშინია. მერწმუნეთ, იწყება მიუკერძოებელი, მიუმხრობელი და ყველასთვის საინტერესო პროცესები ამ არხზე.
- გადაწყვეტილება საბოლოოა, ტოქშოუები ეთერში აღარ დაბრუნდება?
- არა, მაგრამ შემიძლია ვთქვა, რომ ისინი პროფესიონალი ჟურნალისტები არიან და ვფიქრობ, იმუშავებენ ახალ პროექტებზე და გაითვალისწინებენ ჩვენს შენიშვნებსაც.
ემზარ გოგუაძე, სამეურვეო საბჭოს თავმჯდომარე: - თუ დათო პაიჭაძე ხელს აწერს კონტრაქტს, რადიოში კვირაში 5-დღიანი გადაცემა ჰქონდეს და კვესიტაძესაც შესთავაზებენ სხვა გადაცემებს, მაშინ შეგვიძლია ვთქვათ, რომ პოლიტიკურ გადაწყვეტილებასთან კი არა, რეორგანიზაციასთან გვაქვს საქმე.
- როგორ ფიქრობთ, "საზოგადოებრივი მაუწყებელი" ასრულებდა მთავარი დამფინანსებლის, ხალხის მოთხოვნას?
- ნაწილობრივ ასრულებდა, ნაწილობრივ - ვერა. უამრავი ხარვეზი იყო, მაგრამ გვქონდა წარმატებაც. კეთდებოდა კარგი გადაცემებიც და იყო ძალიან ცუდიც.
ზვიად ქორიძე, მედიაექსპერტი: - რა თქმა უნდა, პოლიტიკური გადაწყვეტილება იყო პაიჭაძისა და კვესიტაძის გადაცემების დახურვა. ასევე პოლიტიკური გადაწყვეტილებაა გენერალური დირექტორის, გიორგი ბარათაშვილის გათავისუფლება. ძალიან ცუდია, როცა ბორდი არჩევნებამდე თვე-ნახევრით ადრე გენერალურ დირექტორს ათავისუფლებს.
- ფიქრობთ, რომ "ნაციონალური მოძრაობა" და "ქართული ოცნება" იბრძვიან "საზოგადოებრივ მაუწყებელზე" ძალაუფლების მოსაპოვებლად?
- სამეურვეო საბჭოს "ნაციონალური მოძრაობა" აკონტროლებს, ხოლო მენეჯმენტს - "ქართული ოცნება". პოლიტიკური აქტივობა "საზოგადოებრივ მაუწყებელში" აქამდე დაფარული იყო. მას შემდეგ, რაც სამეურვეო საბჭომ გენერალური დირექტორი გაათავისუფლა, "ქართული ოცნების" ინტერესი აშკარა გახდა. აშკარაა ორი პოლიტიკური ჯგუფის მწვავე დაპირისპირება "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" სივრცეში.
- თქვენი აზრით, ასრულებდა არხი საზოგადოების დაკვეთას?
- ბოლო 9 წელი ეს ტელევიზია მთლიანად პოლიტიკური ზემოქმედების ქვეშ იყო. თუ სწორად შევაფასებთ ყველა გადაცემას, სოციოლოგიური კვლევებით გამოვლენილ საზოგადოების განწყობას, დავინახავთ, რომ "საზოგადოებრივ მაუწყებელს" ჩვენი საზოგადოება არ უყურებდა.
- რა გამოსავალს ხედავთ ამ ვითარებიდან?
- ვფიქრობ, სამეურვეო საბჭომ უნდა აღადგინოს სტატუს-კვო დააბრუნოს დირექტორი თანამდებობაზე და სამსახურში - ჟურნალისტები. აუცილებელია მშვიდ, საქმიან ვითარებაში წარიმართოს წინასაარჩევნო კამპანია "საზოგადოებრივ მაუწყებელზე". 2014 წელს ახალ სამეურვეო საბჭოს აირჩევენ და ყველაფერი მოგვარდება...
ჩვენც ვიმედოვნებთ, რომ ადრე თუ გვიან, "საზოგადოებრივ მაუწყებელზე" ყველაფერი მოგვარდება, თუმცა, ჯერჯერობით, სკანდალს სკანდალი ემატება - ირაკლი კაკაბაძემ საზოგადოებრივი მაუწყებლის შენობას ფუნაც კი ესროლა. მან ეს გადაწყვეტილება მას შემდეგ მიიღო, რაც ტელევიზიაში მიმდინარე ბორდის სხდომაზე არ დაუშვეს.
ირაკლი კაკაბაძე: - საზოგადოებრივი მაუწყებელი ქართველი ხალხისგან იმსახურებს ფუნას... ჩვენ ვაგრძელებთ ბრძოლას იმისთვის, რომ საზოგადოებრივი ტელევიზია, საზოგადოებისა იყოს. არ შეიძლება "პოლიტიკური პროსტიტუტკები" მართავდნენ ტელევიზიას. კვესიტაძე და პაიჭაძე არიან ადამიანები, რომლებიც წლების განმავლობაში დემაგოგიით წამლავდნენ მოსახლეობას. ისინი იყვნენ სანიმუშო საპოლიციო ჟურნალისტები... თუმცა, პრობლემა მხოლოდ მათში არ არის, მთელი არხის მეშვეობით საქართველოს მოსახლეობას ატყუებდნენ. ეს უნდა დამთავრდეს, ამოვიდა ყელში. ყველაფერს გავაკეთებთ, რათა ისინი პოლიტიკურად დავასამაროთ. თუ მოინანიებენ ჩადენილს, შეიძლება რომელიღაც კერძო, პატარა არხზე რადიოგადაცემების წამყვანებად მუშაობის უფლება მივცეთ. ისე, ნამუსი რომ ჰქონდეთ, თავად უნდა ერიდებოდნენ სახის გამოჩენას.
გია კორკოტაშვილი: - ჩვენი კატეგორიული მოთხოვნაა, რომ პოლიტიკურ ტოქშოუებში ამ ორმა ადამიანმა მონაწილეობა ვეღარ მიიღოს. მათ შეუძლიათ რამე საგანმანათლებლო ან შემეცნებითი ხასიათის გადაცემები გააკეთონ. პაიჭაძეს ვურჩევდი, რელიგიური თემატიკა აირჩიოს, რადგან ახლოს არის ამ თემასთან. ან საცირკო, ან სულაც ჯაზი... მოუხდება, გასართობია და თან პოლიტიკური პოზიციის დაფიქსირებას არ ითხოვს... მერაბიშვილის, ადეიშვილისა და სააკაშვილის დაკვეთის შემსრულებელ ადამიანებს, პოლიტიკურ ტოქშოუს არ წავაყვანინებთ. არ უნდა საზოგადოებას და ძალაა?!
პაიჭაძემ ჯიბგირობა თუ ფულის მოპარვა დამაბრალა და ამას სამართლებრივ ველზე გადავიტან. ისე კი, ნებისმიერ ველზე შემიძლია ბატონი დათო ვნახო, მაგრამ არ მგონია, ის სხვა ველზე წამომყვეს.
უტა ბიწაძე