სტუმრად ქვის ოჯახში - ურღუპელი მამა, დედა და შვილი
წმინდა გიორგის სახლს ძლივს შეველიეთ და ამ უძველესი ქალაქის - ჩავუშინის "ქუჩებში" დავიწყეთ ხეტიალი.
ჩავუშინს, ქანების ჩამოშლის გამო, მხოლოდ უკანა კედელი აქვს შემორჩენილი. კლდეებში გაშენებული ქალაქი ქვაში გამოკვეთილი საცხოვრებლებით, სხვადასხვა დანიშნულების მღვიმეებითა და ეკლესიებით გორემედან ორ-ნახევარ კილომეტრშია და გორემეს ეროვნულ პარკს მიეკუთვნება. აქ ქრისტიანების განდევნის შემდეგ თურქები ცხოვრობდნენ, თუმცა, კლდეების ჩამოშლის საფრთხის გამო, 1953 წლიდან ქალაქი დაიცალა.
აქვე ვნახეთ VI საუკუნის წმ. იოანე ნათლისმცემლის ეკლესია ულამაზესი ფრესკებით. ჩავუშინის ეკლესიებს, სავარაუდოდ, I-X საუკუნეებით ათარიღებენ. ფრესკების დიდი ნაწილი დაკარგულია, შემორჩენილ ფრაგმენტებს კი VII-VIII საუკუნეებს მიაკუთვნებენ.
ჩავუშინიდან გეზი კაპადოკიის ულამაზესი ქვის ქანდაკებების - ურღუპის სოკოებად ცნობილი ადგილისკენ ავიღეთ. ცოტა ხნით ქალაქ ურღუპშიც შევჩერდით, ურღუპის ციხესაც შევავლეთ თვალი, მაგრამ "სოკოებმა" მართლაც დაგვატყვევა. ჩვენმა შტურმანმა ზვიადმა განსაკუთრებული ფოტოსესია ერთად ამოსვეტილ სამ სოკო-ქანდაკებასთან მოგვაწყობინა. არ იკითხავთ, რა ერქვა სამეულს? - "ოჯახი - მამა, დედა და შვილი". დედა-სოკოს თქვენც იოლად ამოიცნობდით, რადგან გაცილებით პატარა "სოკო" - შვილი გულში ჰყავს ჩახუტებული, მამა-სოკო კი იქვე, ერთ ნაბიჯში იდგა. ბუნების შემოქმედება - ქვის ოჯახი... საოცარია, არა?
ე.წ. სოკოები ბერების ხეობაშიც ბევრია, პირველად, ხომ, სწორედ იქ მივედით, მაგრამ წვიმამ მოგვისწრო და საგულდაგულოდ დათვალიერება მომდევნო დღისთვის გადავდეთ. ოღონდ ის კი მახსოვს, რომ, ერთი შეხედვით, ბერების ხეობაში ასეთი ოჯახი არ დაგვინახავს. ამ ქვების წარმოშობასა და ბერების ხეობაზე მომდევნო წერილში გიამბობთ, მანამდე კი გზას კაპადოკიის ცენტრიდან საკმაოდ მოშორებით, სოღანლის ხეობისკენ განვაგრძობთ.
რაც მეტ რამეს ვნახულობთ, ვრწმუნდებით, რომ მართლაც ზღაპრულ ქვეყანაში მოვხვდით, სადაც მიწისქვეშეთიც, "მიწისზედეთიც" და ცაც კი - გაოგნებს!
ჩვენს მარშრუტს "გამოჰყევით" და ერთი წამითაც არ დაგაეჭვებთ ჩემი სიტყვები.მუსტაფაფაშა-სოღანლის საავტომობილო გზაზე კეშლიკის მონასტრის ტრაფარეტი შევნიშნეთ და ერთსულოვანი გადაწყვეტილებით მონასტრისკენ გადავუხვიეთ.
კეშლიკის (KESHLIK) სამონასტრო კომპლექსი (VIII ს.) შუა საუკუნეებში მიუდგომელ და დაფარულ ადგილას მდებარეობდა, ახლა კი ცენტრალური ტრასის პირასაა. ამ ეკლესიას მეორე სახელიც აქვს - კარა კილისე ანუ შავი მონასტერი, ვინაიდან ჭვარტლისგან ფრესკები სულ გაშავებულია - ბერძნების წასვლის შემდეგ აქ ადგილობრივი თურქი მწყემსები ცეცხლს ანთებდნენ ხოლმე... მონასტერი გამოკვეთილია კლდეში და სულ მწვანეშია ჩაფლული.
კომპლექსში შედის მიქაელ მთავარანგელოზისა და წმ. სტეფანეს ეკლესიები, აიაზმა, სასკოლო და სამეურნეო დანიშნულების ოთახები, სატრაპეზო, მარანი, საცხოვრებელ კელიები და სამალავი ოთახები. 1923 წლამდე ეკლესია მოქმედი იყო, ბერძნების გადასახლების შემდეგ კი წირვა-ლოცვაც შეწყდა.
მონასტერს უვლის და ტურისტებს მეგზურობს ადგილობრივი მაცხოვრებელი, ისტორიკოსი ჯაბირ ჯოშკუნერი, რომელიც ჩვენც შემოგვეგება. ძალიან შთამბეჭდავია იქაურობა. ფრესკებს მაინც შემორჩენია ფერები და ძველი დიდება, მხატვრობა ალაგ-ალაგ მოოქრულია.
მიქაელ მთავარანგელოზის ეკლესიის ფრესკები XIII-XIV საუკუნეებს განეკუთვნება, წმინდა სტეფანეს ეკლესიაში კი სრულიად განსხვავებულია და თანაც - სამი ფენაა შემორჩენილი. მონასტერში დიდი ზომის სატრაპეზოა. განსაკუთრებით შთამბეჭდავია აიაზმა, ადგილი, სადაც ადრე ქრისტიანებს ნათლავდნენ. აიაზმას ერთ ერთ კედელზე სიცოცხლის ხეა გამოსახული.
მონასტერში ისეთი სიმშვიდე და სილამაზე იყო, ძლივს მოვწყდით იქაურობას...
(გაგრძელება იქნება )